Jeroen Dijsselbloem, minister van Financiën, had deze zomer al 600 miljoen gereserveerd voor Ontwikkelingssamenwerking vanwege de stijging van het BNP. Dat melden Koos de Bruin, lobbyist bij Partos, en Bart Romijn, directeur Partos, vandaag. Maar de  VVD, PvdA, D66, ChristenUnie en SGP kozen ervoor het geld in te zetten op belastingverlaging. Een gemiste kans, vinden De Bruin en Romijn.

Wat is ons antwoord op de oorlog in Oekraïne? Hoe vangen we de enorme stroom aan vluchtelingen in Irak en Syrië op? Wat is onze rol in de fragiele conflict gebieden in Afrika, zoals Mali en Zuid Sudan? En de vele asielzoekers die Europa binnen willen, wat is ons antwoord daar op? Structurele ontwikkelingssamenwerking in conflictgebieden kan bijdragen aan duurzame oplossingen en op de lange termijn antwoord geven op deze vragen. Echter, afgelopen zomer lieten VVD, PvdA, D66, ChristenUnie en SGP beschikbare middelen hiervoor bewust of onbewust onbenut. De ‘summer of wars’ vraagt om een actievere buitenland politiek en een lange termijn strategie om de oorzaken op te lossen, maar het Kabinet blijft hierop juist keer op keer bezuinigen. Dit terwijl minister Dijsselbloem 600 miljoen had  gereserveerd voor o.a. uitgaven op ontwikkelingssamenwerking

De Tweede Kamer debatteert deze week in het kader van de begrotingsbehandeling over het Buitenland Beleid, Defensie, Handel en Ontwikkelingsamenwerking. Het kabinet heeft deze zomer samen met de fracties van VVD, PvdA, D66, ChristenUnie en SGP afspraken voor de begroting 2015 gemaakt, om zo steun in de Eerste Kamer zeker te stellen.

Gemiste kans

De vijf genoemde partijen zijn helaas niet verder gekomen dan een wensenlijstje: op korte termijn – zeer belangrijk –  meer geld voor noodhulp en de opvang van asielzoekers in Nederland. En op de lange termijn meer geld voor het leger.  De structurele aanpak van de oorzaken van conflicten en armoede delfden echter in de onderhandelingen het onderspit. Het beeld dat ontstaat is nu dat het kabinet pleisters plakt, maar niets structureel oplost.

Deze vijf partijen hebben hier een kans laten liggen. Minister Dijsselbloem had 600 miljoen gereserveerd voor onder andere uitgaven op ontwikkelingssamenwerking. De bezuinigingen op de ambassades en ontwikkelingssamenwerking van de afgelopen jaren hebben de mogelijkheden om bij te dragen aan duurzame oplossingen uitgehold. De 600 miljoen had gebruikt moeten worden om deze bezuinigingen te verzachten. VVD, PvdA, D66, ChristenUnie en SGP kozen ervoor om de 600 miljoen te gebruiken voor belastingverlaging en korte termijn oplossingen.

De overheid berekent de Nederlandse economie sinds kort met een nieuwe methode. Onze economie is hierdoor ongeveer 40 miljard groter dan uit eerdere berekeningen kwam. Automatisch stijgen hierdoor onze bijdrage aan de Europese Unie en aan ontwikkelingssamenwerking, omdat deze beide gekoppeld zijn aan de omvang van onze economie. De nieuwe berekening zat er al een tijdje aan te komen. En, zoals een goed rentmeester betaamt, had minister Dijsselbloem €600 miljoen gereserveerd om deze extra uitgaven te kunnen doen.

Verkiezingsbelofte

VVD, PvdA, D66, ChristenUnie en SGP hebben deze zomer onderhandeld over de begroting en besloten de 600 miljoen niet aan extra ontwikkelingssamenwerking uitgaven te besteden. In de begroting van ontwikkelingsamenwerking wordt het budget verlaagd door een ‘ESA-2010-correctie’ (correctie voor de stijging van het BNP) van €250 miljoen. De vijf partijen hebben de gereserveerde 600 miljoen besteed aan grote belastingverlaging, extra geld voor defensie, AIVD en een ‘toekomstfonds’. Voor ieder wat wils: een wensenlijstje van de vijf onderhandelende partijen.

Een lange termijn strategie van Nederland om de oorzaken van conflicten en kwetsbare overheden aan te pakken ontbreekt. De fracties van VVD, PvdA, D66, ChristenUnie en SGP dienen over hun schaduw heen te stappen en met elkaar lange termijn oplossingen te bedenken om de brandhaarden in de wereld het hoofd te bieden. De debatten over de begroting zijn een laatste kans om de 600 miljoen extra middelen op een betere manier in te zetten dan op bijvoorbeeld belastingverlaging. Wij roepen de vijf partijen op hun eigen verkiezingsbeloften na te komen en in te blijven zetten op structurele ontwikkelingssamenwerking en daarvoor  ook de benodigde middelen vrij te maken.

Koos de Bruijn en Bart Romijn

Partos, de branchevereniging voor ontwikkelingssamenwerking