Wat is er toch mis met sommige migrantenorganisaties, vraagt Godefroid Nimbona van Cordaid zich af. Als migrant én als ontwikkelingsprofessional voelt hij de behoefte om zijn kritiek te geven op hoe de Afrikaanse diaspora invulling geeft aan het idee van strategische partnerschappen. Ze moeten ophouden zichzelf telkens in een slachtofferpositie van zielige migrant te positioneren. ‘Werk uit inhoud en niet vanuit je migrant-zijn.’

Elke keer dat het eind van een medefinancieringscyclus in zicht komt merk je dat migranten-en diaspora-organisaties, soms gezamenlijk maar meestal individueel, keihard gaan lobbyen om een eigen pot geld uit het OS-budget te krijgen. Dit was ook het geval tijdens de laatste jaarlijkse migrantenconsultatiebijeenkomst van 6 maart jl. bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Migranten voelen zich niet begrepen en ondergewaardeerd, en als reactie kruipen ze in de slachtofferrol.

Als migrant met jarenlange werkervaring in ontwikkelingssamenwerking voel ik me geroepen om mijn mening te geven over de invulling die de migranten aan het idee van ‘partnerschappen’ geven. Als migrant wil ik reageren en ik ga nu niet pappen en nathouden want ik spreek van migranten-professional tot migranten-professional. Ik wil ook een halt toe roepen aan het steeds terugkerend geklaag als lobbytechniek van migranten terwijl ze juist hun meerwaarde in het OS-veld duidelijk proberen te maken. Dit soort lobby werkt mijns inziens niet meer en het siert de migranten niet. De tijd van de “knuffelallochtoon” is voorbij en de “klagende migrant” zou ook tot het verleden moeten behoren!

Belediging

Vele diaspora organisaties in Nederland zijn al tien jaar of langer actief in het veld van OS. Ze hebben een professionaliseringsslag doorgemaakt en sommigen kunnen op eigen benen staan. Maar een kritische vraag naar hun specifieke meerwaarde voor het tot stand brengen van veranderingen wordt vaak ervaren als een belediging.

De eerste generatie migrant zie ik nog steeds de klaagtechniek gebruiken ten opzichte van BuZa en de Nederlandse ngo’s, waar ze zichzelf als slachtoffers neerzetten. De migrant gedraagt zich nog steeds als de ‘klagende migrant’ die niet serieus wordt genomen en wiens resultaten niet worden gezien. De gevestigde ngo’s worden afgeschilderd als concurrenten en boosdoeners die hen in de weg staan om toegang tot overheidsfinanciering te krijgen. En jawel, zij worden ook nog eens ervan beschuldigd dat ze de projectvoorstellen van migranten inpikken om deze zelf te implementeren en hen buitenspel te zetten. Dit is nonsens! Wat is toch mis met sommige migrantenorganisaties in Nederland?

Migrant-zijn an sich ís geen meerwaarde in de OS. Je hebt pas een meerwaarde als je in staat bent om op basis van je diepe kennis van de context en problematiek van je land van herkomst de juiste partners te vinden die positieve en langdurige verandering daar kunnen verwezenlijken. Het moet blijken uit de programma’s en acties van migranten en hun partnerorganisaties. Gééf het podium ook aan je lokale partner en de mensen waar het om gaat in je land van herkomst. Zet deze groepen centraal!

Wees authentiek

Sinds mijn studietijd ben ik zeer geïnteresseerd in hoe en op welke manier de diaspora en migranten een positieve bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van landen van herkomst. Ik betwijfel de potentie van de diaspora niet, er zijn bijvoorbeeld talloze cases in de geschiedenis waar de diaspora en migranten een significante rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van hun eigen land.

Hier een paar tips van migrant tot migrant. Ze zijn niet nieuw, maar worden te weinig gebruikt:

• Wees authentiek en werk vanuit je eigen kracht. Vraag niet (weer) aan de Nederlandse overheid om een aparte infrastructuur en subsidiekaders voor migranten op te zetten, maar werk binnen de bestaande OS structuren.
• Vertaal je gedrevenheid om veranderingen in je land te realiseren in een werkbaar en haalbaar plan. Hierbij zijn je schriftelijke vaardigheden minstens net zo belangrijk als je verbale vaardigheden.
• Werk uit inhoud en niet vanuit je migrant-zijn. Gelukkig wil de tweede of latere generatie geen voorkeursbehandeling meer krijgen maar wil in zijn rechten staan als wereldburger die het zal moeten doen met zijn eigen talent, kennis en expertise. Dan wordt het vermogen – dat velen hebben – om zich gemakkelijk in twee werelden of culturen te verplaatsen een groot pluspunt in het OS veld.

Godefroid Nimbona werkt als program officer bij Cordaid en is afkomstig uit Burundi. Bovenstaand opiniestuk schreef hij op persoonlijke titel.