Volgende week komt de nieuwe Vice Versa uit met daarin een boeiende, nieuwe interviewserie. Marc Broere en Ellen Mangnus onderwerpen prominenten uit de ontwikkelingssector aan de dokterseed van Hippocrates. Zij pretenderen immers met hun organisaties de wereld beter te maken. In deze eerste aflevering Cordaid-directeur Simone Filippini. ‘Ik hou ervan om niet in hoge abstracties te blijven hangen.’ Vandaag op deze site alvast een voorproefje van het interview.

Om precies kwart over vijf betreedt Simone Filippini café De Boterwaag op de Grote Markt in Den Haag, waar we hebben afgesproken voor de eerste aflevering van onze interviewserie. We gaan met de nieuwe Cordaid-directeur de Eed van Hippocrates doornemen. In ons boek Minder hypes, meer Hippocrates roepen we ontwikkelingsorganisaties immers op om in de geest van deze eeuwenoude dokterseed (zie kader) trouw te blijven hun idealistische uitgangspunten en niet mee te gaan in de waan van de dag.

Simone Filippini lijkt ons een geschikte kandidaat om de serie mee te beginnen. In september volgde ze René Grotenhuis op als algemeen directeur van Cordaid. Ze treedt daarmee in de voetsporen van wie werd gezien als de ‘denker’ van de sector; een man die met een opvallende regelmaat boeken schreef over ontwikkeling, maar ook Cordaid opknipte in elf businessunits die zichzelf moeten bedruipen om de afhankelijkheid van de onvoorspelbare Nederlandse overheid als voornaamste geldschieter te verkleinen.

Op basis van een aantal voorgesprekken met mensen die Filippini goed kennen, hebben we al een aardig beeld van haar kunnen vormen. ‘Een hele sprankelende persoonlijkheid die meteen de aandacht trekt als ze ergens binnenkomt’, wordt er bijvoorbeeld over haar gezegd. Haar communicatieve vaardigheden worden door iedereen geroemd. In een tijd dat er maar weinig mensen binnen de sector in staat lijken te zijn om een goed verhaal over te brengen op het Nederlandse publiek, lijkt dat geen overbodige luxe. ‘Een ware communicatietijger, maar wat minder een denker’, is een typering die we ook horen. ‘Simone is niet van de wolligheid en de grote concepten of abstracties. Ze wil heel concreet resultaten behalen in het veld.’

Ondanks het nadrukkelijke verzoek om alleen te komen, heeft ze toch haar persvoorlichter meegenomen naar het gesprek. ‘Maar die komt alleen om te luisteren, niet om zich met het gesprek te bemoeien’, zegt ze lachend. Hier spreekt de diplomate en ook dat is niet vreemd. Want voordat ze bij Cordaid begon, was Filippini ambassadeur in Macedonië en consul-generaal in Miami. Tijdens het interview drinkt Filippini koffie, na afloop – als de persvoorlichter, die inderdaad nergens heeft ingegrepen, naar huis is – één Westmalle Triple biertje.

1-Ik sta ten dienste van mijn medemens

‘Dat vind ik een heel mooie gelofte, die me erg aan mijn ouders doet denken, met name aan mijn vader. Die heeft zich altijd heel erg ingezet voor de publieke zaak. De sociale missie van de katholieke kerk was voor hem de leidraad in zijn handelen. Hij kreeg zelfs een pauselijke onderscheiding. Mijn vader begon als huisarts in Someren en is meteen samen met de pastoor aan de slag gegaan met het oprichten van een harmonie en een sportvereniging. Zij waren de voortrekkers in het versterken van de sociale structuren in het dorp. Ook later, toen hij ziekenhuisdirecteur was, is hij altijd actief gebleven als vrijwilliger.

Waar je ook komt, medeverantwoordelijkheid nemen voor wat er gebeurt. Deze houding heb ik denk ik wel van mijn vader meegekregen. Ik ben echter helemaal niet internationaal georiënteerd opgevoed, maar wel heel erg nieuwsgierig gemaakt naar de ongelijke verhoudingen in de wereld. Net als mijn broers en zussen trouwens. Ik kom uit een gezin van acht kinderen en we zijn op de een of andere manier allemaal internationaal actief.

Voor een internationaal beroep heb ik enerzijds uit nieuwsgierigheid gekozen, anderzijds om ook een radertje te zijn dat een verschil kan maken in waar de wereld heen beweegt. Niet in vage termen, maar hoe kun je de zaak nu strategisch zo beïnvloeden dat er werkelijk iets verandert? Toen ik in Macedonië aantrad als ambassadeur, kwamen er 3000 Nederlandse toeristen per jaar naar het land. Op het moment dat ik vertrok waren dat er 30.000. Ik hou ervan om idealen handen en voeten te geven en niet in hoge abstracties te blijven hangen.

Zo zie ik het nu ook weer bij Cordaid. We werken in fragiele omgevingen waar de mensen het vreselijk moeilijk hebben. Ons doel is bij te dragen aan wat we flourishing communities noemen: gemeenschappen waar mensen meer kansen krijgen, waarin ze worden ondersteund om hun stem te laten horen, waarin ze meer basisvoorzieningen aangereikt krijgen. Als we zo kunnen bijdragen aan systeemverandering in dat soort omgevingen, dan dragen we een klein beetje bij aan wereldvrede en voorspoed.

Wat mij bij Cordaid bovendien erg aanspreekt is dat het geen organisatie is die op de daken staat te roepen en de vuist omhoog houdt. We gaan altijd met alle partijen om de tafel zitten om te kijken of dingen zijn op te lossen met elkaar. Dat vind ik ook geloofwaardig en authentiek. Als jij bijvoorbeeld op het gebied van mijnbouw of grondstoffenwinning dingen wilt bereiken, moet je bereid zijn om met iedereen om de tafel te gaan zitten. Dan moet je geen vooringenomen positie innemen, maar een honest broker willen spelen. Zo geldt dat ook in de diplomatie; als je dingen wilt oplossen en je bent niet bereid te praten met mensen die jouw visie niet delen, ben je snel uitgepraat.’

Wilt u weten wat Simone Filipini zegt over de andere geloftes (Ik draag respect voor mijn leermeester, ik voer geen handelingen uit die niet tot mijn competenties behoren, ik stel de doelgroep centraal)? Neem dan snel een abonnement op Vice Versa en krijg het nummer thuisgestuurd! Met GRATIS het boek ‘Minder Hypes, Meer Hippocrates’ van Marc Broere en Ellen Mangnus cadeau.