Vandaag is de nieuwe Vice Versa verschenen die helemaal in het teken staat water. Vice Versa belicht hierin de ‘harde’ en ‘zachte’ kanten van water, laten voorbeelden zien van succesvolle samenwerkingsprojecten, maar belichten ook kritisch of de Nederlandse kennis wel toepasbaar is in ontwikkelingslanden.

‘Een echt coherentie onderwerp’ noemt hoofdredacteur Marc Broere het Thema van water. Water stroomt door alle andere onderwerpen binnen de ontwikkelingssamenwerking, van klimaat- en milieuvraagstukken tot aan mensenrechten en voedselzekerheid; water is een thema dat iedereen aangaat. Samenwerking tussen verschillende sectoren en organisaties is daarom van uitermate groot belang betogen de partijen die meegewerkt hebben aan deze special. Zoals de cover leest: Het gaat om ‘samen een duik nemen’

Dat de wereldwaterproblematiek een actueel thema is waar innovatieve oplossingen en middelen voor nodig ziet laat het openingsartikel van de specialzien. Hierin legt astronaut André Kuipers uit wat de toegevoegde waarde is van de electronische ogen van satellieten voor het monitoren van droogte en overstromingen.

In het introductie artikel wordt het belang van een internationale aanpak van dilemma’s op het gebied van water en sanitatie betoogd. Waterproblemen zijn steeds complexer en kunnen niet meer opgelost worden met het plaatsen van een waterpomp alleen. Een geÏntegreerde aanpak die zich richt op goed bestuur en duurzame ontwikkeling met water als bindmiddel is vereist.

De zes waterspetters die in dit nummer aan bod komen hebben allemaal een passie en talent voor het werken met water, waaronder Jaap Feil, directeur van het Nationaal Watertraineeship. Het valt hem op dat er maar weinig kennis is van het alom aanwezige water. ‘Een zwembad en bronwater, dat weten de meesten nog wel. Maar wat kan er mis gaan met een dijk of hoe werkt waterzuivering?’ De andere vijf jonge talenten in de watersector delen deze mening en gaan daar ieder op eigen wijze mee om.

Big business of armoede bestrijding? Steeds vaker werken bedrijven en ngo’s samen aan water in ontwikkelingslanden. Velen zijn het er over eens dat die samenwerking een succes is als het gaat om drinkwater en sanitatie. Maar of dat hetzelfde geval is bij stroomgebiedbeheer, delta’s en efficient gebruik van water is nog de vraag.

De special biedt ook mooie reportages uit het veld. Een reportage uit Mozambique laat zien dat een goede samenwerking tussen lokale en Nederlandse waterbedrijven niet vanzelfsprekend is, maar een onderdeel waar veel aandacht en tijd aan moet worden besteed. Een verslag uit Nepal demonstreert dat behalve goede samenwerking, ook technische innovatieve oplossingen een belangrijke rol spelen in het aanpakken van waterproblemen.

Dat water niet alleen een verbindende maar ook een verdelende factor heeft, laat het artikel dorpsruzie over water in Afghanistan zien. Hierin blijken lokale eigenbelangen zwaarder te wegen dan het oplossen van een jarenlang ingewikkeld waterconflict.  Waterproblemen hebben ze nietin Jakarta, dat is goed voor lokale bewoners en Nederlandse bedrijven. Om te zorgen dat dit zo blijft spannen Nederlandse ingenieurs, adviseurs en wetenschappers zich in en komen met een masterplan.

Hoeveel water zit er eigenlijk in een spijkerbroek? Of een kopje koffie? Zonder zich er bewust van te zijn verbruikt de Nederlandse consument liters ‘virtueel water’. Om de Nederlandse waterconsumptie te berekenen ontwikkelde Arjen Hoekstra, professor watermanagement aan de Universiteit van Twente, het concept van de watervoetafdruk. Verder in gesprek met Mathilde Miedema en Anton Kaasjager van TNO over hoe zij het waterverbruik in de textielindustrie in Bangladesh proberen te verminderen.

Dat Nederland ook een belangrijke rol kan spelen  illustreert het artikel Nederland als vredestichter. Nederland kan een bemiddelaar zijn bij waterconflicten, mits waterdiplomatie en economische diplomatie niet op één hoop worden geveegd. Hoe Nederland nummer 1 kan blijven op het gebied van water is de vraag die centraal staat bij de rondetafeldiscussie met Lennart Silvis, directeur van het Nederlands Water Partnership, Jetze Heun van UNESCI-IHE, Katheleen Poels, directeur van de businessunit bij Royal HaskoningDHV en Saskia Geling, WASH expert bij Simavi.

Dat Nederland niet alle kennis over water in pacht heeft bewijst, maar Zuidelijke landen ook prima zelf hun eigen waterproblemen kunnen oplossen, bewijst het artikel over innovatie in Bangladesh. Hierin worden zes voorbeelden gegeven van vernieuwende projecten rondom water uit het Zuiden.

Maak ook nog kennis met Sander de Haas, Dirk de Roos en Marten Susebeek, drie particulier initiatiefnemers op het gebied van water. Drie verschillende initiatieven met allemaal hetzelfde doel: schoon drinkwater en sanitair voor iedereen. Om dit te bereiken staren ze zich niet blind op het slaan van waterputten of het installeren van waterpompen, maar gaan een stapje verder.

Innovatieve ideeën liggen ook ten grondslag aan de water app Akvo FLOW die snel en betrouwbaar data verzamelt voor fatsoenlijke monitoring en evaluatie. Kunstenaar Ap Verhegge, kiest voor een alternatieve manier om bewustzijn te creëren voor de wereldwaterproblematiek. Met zijn beeldende kunst wil hij mensen stimuleren om op creatieve wijze met oplossingen te komen voor klimaatproblemen.

Dan tot slot een kritische noot, want ondanks dat de Millenniumdoelen op het gebied van schoon  drinkwater– een halvering van het aantal mensen met toegang tot schoon drinkwater- in 2012 zijn halen mensen in dorpen in Afrika en India nog steeds water uit vervuilde putten en rivieren. ‘Het is een kerkhof van investeringen.’ Dat leidt tot een bittere nasmaak.

Naast deze berg aan ervaringen en expertise op het gebied van watermanagement ook nog columns van Birgitte Mugiraneza die het Nederlandse en Afrikaanse beleid naast elkaar legt en Marc Broere over zijn eigen ervaring met water uit zijn zeevaartsverleden.

Lees de Vice Versa waterspecial op vakantie of op werk en leer zo alles wat je altijd al wilde weten over water.

Krijg deze special nagestuurd als u nu een abonnement neemt en kies bovendien uit de boek  ‘Tegen de draad in’ van Hans Beerends of Manon stravens’‘Bamako Bonjour’´ Ga naar www.viceversaonline.nl/abonneren 

Deze special is mogelijk gemaakt door: WASH alliantie (Simavi, AMREF Flying Doctors, Akvo, ICCO, Rain Foundaton and Waste), Unesco-IHE, Aqua for All en IRC. Meer weten over deze special? Neem contact op met de redactie (redactie[a]viceversaonline.nl).