Netwerkorganisatie Agri Pro Focus hield afgelopen vrijdag in Burgers Zoo een evenement over voedselveiligheid en agrarisch ondernemerschap. Christiaan Rebergen, plaatsvervangend Directeur-Generaal Internationale Samenwerking bij het ministerie van Buitenlandse Zaken, hield er een speech.

‘Momenteel zitten we in een overgangsperiode, tussen twee kabinetten in. Het gerucht gaat dat er één minister komt voor buitenlandse handel en internationale samenwerking.’ Het was één van de meest verrassende opmerkingen van Christiaan Rebergen, afgelopen vrijdag op het Agri Pro Focus evenement en er werd nadien door de aanwezigen volop over gespeculeerd. Zeker gezien de discussie tussen de VVD en de PvdA over de aanstelling van hetzij een minister voor buitenlandse handel, hetzij een minister voor ontwikkelingssamenwerking. Volgens Rebergen is de kans dus aanwezig dat de posten vervuld gaan worden door één en dezelfde persoon.

Ook Bernard Wientjes (VNO/NCW) opperde dit afgelopen donderdag avond in Nieuwsuur, waarbij hij benadrukte dat ontwikkelingshulp vooral noodhulp betreft en al het overige van ontwikkelingssamenwerking onder buitenlandse handel kan vallen.

Dilemma’s

Wat houdt het in als dit inderdaad gebeurt? ‘Het samenvoegen van deze posten betekent dat twee belangen in elkaars vaarwater terecht komen,’ vertelt Antoon Blokland van BBO. ‘Aangezien handel een onderdeel vormt van de internationale samenwerkingsagenda, is er in principe enige logica voor deze stap te vinden.’

Wel roept het een aantal vragen op, volgens Blokland. ‘Uit de begroting voor 2013 blijkt dat de Internationale Publieke Goederen (de zogenaamde IPG’s) meer verweven worden met het buitenlandbeleid. Een ministerpost voor handel en internationale samenwerking zou dit kunnen omvatten. De overige thema’s van ontwikkelingssamenwerking, zoals gezondheidszorg en noodhulp, zouden dan onder de staatssecretaris van ontwikkelingssamenwerking kunnen blijven.’

Welk ministerie?

Blokland vervolgt: ’Een vraag is onder welke ministerie deze nieuwe minister terecht komt: Buitenlandse Zaken of Economische Zaken, Landbouw & Innovatie? Als het aan de VVD ligt waarschijnlijk onder de laatste. De PvdA zal meer richting Buitenlandse Zaken denken, aangezien zij de internationale samenwerking op publieke goederen benadrukken. Handel is daar namelijk één van, naast grondstoffen, migratie en veiligheid. Een andere optie is dat de staatssecretaris voor ontwikkelingssamenwerking aanblijft binnen het ministerie van Buitenlandse Zaken en de minister voor internationale handel en samenwerking onder EL&I gaat vallen.’

Bovendien vraagt Blokland zich af welke partij dan een minister voor deze post zal leveren als deze stap officieel wordt genomen. ‘Het maakt een groot verschil of een VVD’er of een PvdA’er deze taak op zich neemt. Een minister van de VVD zal zich waarschijnlijk meer richten op handel, en een PvdA’er meer op internationale samenwerking. In de uitvoering van deze posten zal de politieke kleur zichtbaar worden.’