Vandaag wordt het kabinet-Rutte III geïnstalleerd en begint Sigrid Kaag aan haar nieuwe baan als minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Vice Versa vroeg een groot aantal smaakmakers uit de wereld van internationale samenwerking naar hun belangrijkste advies aan de nieuwe minister. Dat leverde deze concrete en gevarieerde lijst op waarmee Kaag alvast weet wat er speelt in de ontwikkelingssector.

 

• Jan Gruiters, directeur van PAX

De buitenlandpolitiek van Nederland is steeds meer gericht op het actuele welzijn van de eigen bevolking. Dat verklaart de grote nadruk op repressieve symptoombestrijding. De regering wil zich niet terugtrekken op een zelfverkozen eiland dat schijnzekerheid biedt. Maar dat vergt het centraal stellen van de belangen van mensen en gemeenschappen die geen ‘vertrouwen in de toekomst’ hebben. Alleen dan kunnen de dieperliggende oorzaken van onopgeloste conflicten en chronische marginalisering van regio’s en gemeenschappen doeltreffend worden aangepakt. Voorkom dat ontwikkelingssamenwerking een instrument wordt dat zich enkel richt op het tegenhouden van migranten. Dat ondermijnt de effectiviteit en de geloofwaardigheid van ontwikkelingssamenwerking. Juist nu is er behoefte aan een meer bezielde politiek. Een politiek die een inspirerend verhaal vertelt, die mensen centraal stelt (human security first!) en zich laat leiden door principieel pragmatisme: idealistisch op het niveau van doelstellingen en pragmatisch op het niveau van uitvoering.

 

• Danielle Hirsch, directeur van Both ENDS

Van harte gefeliciteerd! Geweldig dat een vrouw met uw internationale diplomatieke- en veldervaring de komende jaren haar stempel zal drukken op de rol van Nederland in internationale ontwikkeling. In uw werk bij de VN heeft u laten zien te staan voor mensen die gemangeld worden door gebeurtenissen waar ze zelf geen invloed meer op hebben. Naast oorlog drijven economische belangen mensen in het nauw. Vrouwen en mannen over de hele wereld organiseren zich; door zelf tegenwicht te bieden voorkomen ze dat grootschalige mijnbouw en landbouw, havenontwikkeling of dammen hun van land en water beroven. De OESO vindt Nederland een voorbeeld omdat we de moed hebben om dit soort maatschappelijke bewegingen te steunen. In deze tijd, waarin burgerlijke vrijheden zwaar onder druk staan, hebben we uw visie en onderhandelingservaring hard nodig om de stem van deze mensen verder te versterken, juist in die landen waar Nederland actief is als handelspartner.

 

• Jan van Berkel, directeur van de Leprastichting

Geachte mevrouw Kaag.  1 op de 5 mensen die in armoede leven heeft een beperking. Dat belemmert hun toegang tot hulp, handel en andere politieke, sociale en economische mogelijkheden. Maak uw beleid disability inclusive. Niet als extra thema of doelgroep, maar als leidraad bij de uitwerking van uw deel van het regeerakkoord. Implementeer het VN Verdrag voor de Rechten van Mensen met een Handicap. 1 op de 7 wereldburgers is besmet met een Vergeten Tropische Ziekte. Uw bijdrage aan bestrijding daarvan gaat heel veel handicaps voorkomen.  En U boort daarmee een indrukwekkend reservoir aan productiviteit en menselijk geluk aan!

 

• Farah Karimi, directeur van OxfamNovib

Geachte minister Kaag, beste Sigrid.  Welkom terug in Nederland. U bent lang uit ons land weggeweest en heeft in het buitenland een enorme staat van dienst opgebouwd. Wie, zoals u, het Midden-Oosten goed kent en heeft meegemaakt, weet dat er geen simpele werkelijkheid is. En dat er ook geen simpele oplossingen bestaan. Wat ik u wens is dat het u lukt om meer begrip te genereren bij de Nederlandse bevolking voor complexe onderwerpen zoals de wereldwijde ongelijkheid en armoede, de effecten en de aanpak van klimaatverandering en de groeiende wapenwedloop en conflicten. Ik hoop dat het u lukt om de Nederlandse traditie van internationale solidariteit weer nieuw leven in te blazen. Deze solidariteit is de afgelopen jaren door het groeiende populisme en polarisatie in de samenleving in Nederland politiek verweesd geraakt. U heeft met deze portefeuille een uitstekend middel in handen om dit proces te keren. Ook de handelsagenda is een belangrijk onderdeel van uw taken. Ik bedoel met handelsagenda de bevordering van faire en eerlijke handelsakkoorden, niet de ondersteuning van Nederlandse bedrijven in het buitenland. Ik hoop op een sterke koerswijziging  van dit beleid zodat het budget de allerarmsten van deze wereld echt ten goede komt. Ik wens u heel veel succes en hoop op een goede samenwerking zodat Nederland weer haar voortrekkersrol op het wereldtoneel  inneemt.

 

• Joost Oorthuizen, directeur van het Initiatief Duurzame Handel

Welkom nieuwe minister. Problemen op schaal van armoede, migratie en klimaat hebben oplossingen op schaal nodig: een investeringsagenda waarin publiek en privaat, bedrijven en banken, de krachten bundelen. Nederland is koploper publiek-private samenwerking: een exportproduct, middel voor internationalisering en bovendien aanpak voor impact op schaal. Werk internationaal samen op waardeketens – een economische en ecologische agenda die verbindt, betrekt en impact levert: duurzame banen en investeringen in arme landen en klimaatadaptatie.

 

• Kees Zevenbergen, directeur van Cordaid

Wij adviseren minister Kaag om de extra middelen voor ontwikkelingssamenwerking te oormerken voor fragiele landen in sub-Sahara Afrika. Met name dáár moet een forse extra inspanning geleverd worden om de SDG’s te halen. Dáár liggen de grondoorzaken van armoede en migratie. Het ineenstorten van deze landen zal catastrofaal zijn voor de stabiliteit in de buurlanden en verder weg. Pas dan gaat Nederland écht aan grondoorzaken werken. Verder adviseren wij minister Kaag om vooral trouw aan zichzelf te blijven en voor lange termijn impact te gaan, en niet voor snelle glorie – politici vaak zo eigen.

 

• Arjen Berkvens, directeur van de Foundation Max van der Stoel

Beste Sigrid. Je hebt de wanhopige situatie aan de Zuidgrens van de EU met eigen ogen gezien. Democratie en mensenrechten zijn van essentieel belang om tot positieve verandering te komen. Dat vergt een lange adem en is meestal niet direct te verbinden aan ons nationale belang. Praten met dictators mag, maar we doen er geen zaken mee. Misschien kun je dat verschil goed uitleggen aan Halbe Zijlstra. Durf baanbrekend te zijn. Zoals Max van der Stoel die op 1 maart 1977 als Minister met Charta’77 sprak. Heel veel succes en ik hoop je te zien op de Afrikadag op 14 april 2018!

 

• Marina Diboma, adjunct-directeur van de Netherlands -African Business Council (NABC)

Allereerst van harte gefeliciteerd met uw benoeming, Minister Kaag! U betreedt deze post in een cruciaal tijdperk. Met het oog op het waarborgen van internationale vrede en veiligheid is het meer dan ooit van belang om inclusiviteit op alle niveaus te waarborgen. De afgelopen tijd werd het aantal diplomatieke posten wereldwijd flink ingeperkt. Nederland kijkt steeds uitdrukkelijker naar strategisch economisch belang, en dreigt daarbij een aantal landen uit het oog te verliezen. Het is belangrijk om na te denken over creatieve manieren om de banden met de landen die niet direct interessant zijn voor de Nederlandse overheid toch sterk te houden. Dat vergt geduld en tijd. Een Raad van Advies voor Sub-Sahara Afrika in Nederland zou nuttig zijn om input te leveren voor de formulering en implementatie van beleid gericht op dit werelddeel. President Macron in Frankrijk is u al voorgegaan.

 

• Erik Boerrigter, directeur van Partin, de brancheorganisatie van kleine ontwikkelingsorganisaties

De World’s Best News Campagne heeft ons de afgelopen tijd proberen bij te brengen dat wij het complete verhaal moeten vertellen en dus ook moeten laten zien dat de wereld er aanzienlijk beter voor staat dan enkele decennia geleden. Desondanks is er een lange weg te gaan. Hiervoor is alle hulp, mens- en denkkracht gewenst. Innovatie blijft onontbeerlijk. Innovatie komt vaak niet uit de gevestigde orde, maar uit de nieuwkomers die het verdienen zichtbaarder te zijn. Die ruimte nodig hebben om te experimenteren en op termijn – al dan niet in samenwerking met het ministerie – een grotere bijdrage kunnen leveren aan een betere wereld. Ik adviseer minister Kaag innovatieve projecten en organisaties meer te faciliteren en hun zichtbaarheid te vergroten. Juist als zij (nog) niet tot de gevestigde orde behoren.

 

• Caroline Dusee, directeur van Victory for Equality

Wat voor advies zou je een doorgewinterde reus als Sigrid Kaag kunnen geven? Anders dan dat ik hoop dat zij haar eerdere visie op een flexibel migrantenbeleid handhaaft en doorzet binnen haar functie. Daarnaast adviseer ik haar een meer links georiënteerde kant te benadrukken op alle vlakken. En dat zij haar internationale netwerk en expertise inzet om Nederland weer op de kaart te zetten als grote en compassievolle medespeler in de wereld. Volgens mij kan Sigrid deze post overigens prima alleen af en mag zij haar kompaan Halbe Zijlstra Links laten liggen.

 

• Bart Steenhuijsen Piters, hoofd Duurzame Economische Ontwikkeling en Gender van het KIT

Geachte mevrouw Kaag.  U gaat in uw regeerperiode door met het Aid & Trade beleid en mijn advies is om de nadruk van financiering bij het lokale bedrijfsleven te leggen. Nederlandse bedrijven verdienen natuurlijk ook uw aandacht want zij nemen in toenemende mate verantwoordelijkheid voor mensenrechten in internationale ketens. Maar lokale bedrijven en financiële instellingen maken het verschil tussen uitsluiting of deelname, uitbuiting of kans op ontwikkeling. Het budget van ontwikkelingssamenwerking kan bijdragen aan toegang tot krediet van vrouwelijke ondernemers, het vastleggen van landrechten van kleine boeren en zorgen dat jonge mensen een opleiding krijgen waarmee ze kansen op de arbeidsmarkt hebben. Met deze nadruk in uw beleid gaat u het grootste verschil maken.

 

• Mariëlle Bemelmans, directeur van Wemos

Als ervaren diplomaat weet u als geen ander hoe belangrijk het is om ontwikkelingssamenwerking vanuit het mensenrechtenperspectief te benaderen. U weet ook hoe nauw gezondheid en ontwikkeling met elkaar verbonden zijn. Investeer daarom in gezondheid. Met seksuele en reproductieve gezondheid zijn goede resultaten geboekt. Nu is het zaak onze bilaterale inspanningen nog meer te richten op gezondheidssystemen in onze partnerlanden, want alleen zo kunnen we de al geboekte successen bestendigen. Zorg ook dat de Nederlandse investeringen in multilaterale initiatieven een versterkend effect hebben voor de gezondheidssector als geheel. Dit vormen essentiële bijdragen aan het behalen van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) in 2030.

 

• Heske Verburg, directeur van Solidaridad Europa

Lilianne Ploumen oogstte veel waardering met haar vasthoudende aanpak in bijvoorbeeld de textielindustrie. Maar met de mooie resultaten van de Hulp en Handel agenda, zoals de convenanten, zijn de grote problemen nog lang niet opgelost. Minister Kaag staat voor de opgave om het beleid voort te zetten en te versnellen. Niet alleen om problemen in productieketens aan te pakken, maar ook om de groeiende wereldbevolking te voeden, klimaatverandering en gedwongen migratie tegen te gaan en vrouwen wereldwijd toekomstperspectief te geven. Investeringen kunnen die versnelling op gang brengen. Door de samenwerking met de financiële sector te versterken kan Kaag samen met bedrijven, overheden en ontwikkelingsorganisaties investeringsprogramma’s ontwikkelen met grotere duurzame impact.

 

• Johan van de Gronden, directeur van PUM

Er kronkelt een smal, betwist paadje tussen Hulp en Handel. Struikrovers gaan er nog wel eens met de buit vandoor. Op andere keren is het pad geheel onbegaanbaar omdat een Robin Hood, die zoals bekend voor de armen opkomt, van zakenlieden niets wil weten. Soms verspert een groepje migranten de weg. Aan het begin van het pad staat aan weerszijden een waarschuwingsbord: ‘Pas op! Geen visie a.u.b.’ Om het pad te verbreden is een gedurfde visie nodig. Dat is iets anders dan wat pragmatisch, neoliberaal gebrabbel over de geneugten van marktwerking. We moeten onze internationale, nog sterk koolstofintensieve handelsnatie verbouwen tot een circulaire economie, die de ecologische grenzen van één gedeelde aardbol respecteert. De portefeuille van de minister gaat over niks minder dan een rechtvaardige handelsorde, waarin we niet meer nemen dan we ooit met hulp kunnen geven.

 

• Laila Ait Baali, politiek coördinator van WOMEN, Dutch Genderplatform

Nederland is een open samenleving en sterk verbonden met de rest van de wereld. Meer dan ooit is het belangrijk dat de grondoorzaken van armoede, ongelijkheid, uitsluiting en conflict worden bestreden in arme en fragiele landen. Dit betekent óók het bestrijden van uitsluiting en ongelijkheid op basis van sekse en gender. WO=MEN adviseert daarom gendergelijkheid en vrouwenrechten te prioriteren in het buitenlandbeleid en daarvoor voldoende financiële middelen ter beschikking te stellen. Dat draagt bij aan een rechtvaardige, veilige én duurzame wereld. Maatschappelijke organisaties, en vrouwenorganisaties in het bijzonder, die met meisjes, vrouwen, jongens en mannen in deze landen samenwerken aan stabiliteit, gelijkheid, zelfstandigheid en keuzevrijheid, beschikken over kennis en ervaring die van belang zijn voor een buitenlandbeleid dat minister Kaag voorstaat.

 

• Fons van der Velden, directeur van Context international cooperation

De samenstelling van het nieuwe kabinet (met de wens van de VVD om zoveel mogelijk via bedrijven en de markt te opereren en de wens van D66 en de CU om vooral toch ook aandacht te schenken aan sociale aspecten) geeft een unieke mogelijkheid om het Private Sector Development beleid van de Nederlandse overheid fundamenteel anders aan te pakken. Er is een kans om vier veranderingen aan te brengen. Geen exclusieve focus meer op het reguliere bedrijfsleven, maar vooral ruimte voor sociaal ondernemers die aan meervoudige maatschappelijke waarde creatie doen. Geen subsidies, maar sociaal kapitaal ter beschikking stellen via een sociaal investeringsfonds. Niet alleen focus of de Return on Investment, maar op de Social Return on Investment. Niet langer opereren binnen de dichotomie van Noord-Zuid maar onderkennen dat in een geglobaliseerde wereld alles samenhangt.

 

• Betteke de Gaay Fortman, directeur van Karuna Foundation

Goed nieuws dat u met uw jarenlange internationale ervaring, autoriteit en vasthoudendheid bent benoemd tot minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking in Rutte-III. Een aanwinst voor Den Haag!Mijn wens is dat binnen het Nederlands beleid voor ontwikkelingssamenwerking extra inspanningen worden verricht om de aller-kwetsbaarste groepen te bereiken én ze centraal te stellen. Duurzame ontwikkeling en duurzame maatschappelijke verandering kan alleen tot stand komen als ook het onontdekte potentieel en de kracht van deze allerarmste groepen wordt ingezet. Neem als motto de uitspraak van de Afrikaanse filosoof Ki-Zerbo: ‘Mensen laten zich niet ontwikkelen, zij ontwikkelen zichzelf’, maar bedenk daarbij dat aan de omstandigheden waaronder dat geldt wél zinvol kan worden bijgedragen. Van harte hoop ik dat medemenselijkheid en solidariteit de kern blijven van de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking en dat dit zichtbaar zal zijn in alles wat u de komende jaren als Minister gaat besluiten, uitdragen en doen.

 

• Bram Büscher, hoogleraar Wageningen University and Research

Beste minister. Pak de bron van het globale armoede en milieuprobleem aan en laat de link tussen handel en ontwikkelingssamenwerking geen vicieuze cirkel worden. We hebben niet nog meer onderzoek nodig om te zien dat kapitalistische handelsbevordering en groei-boven-alles geen lange-termijn oplossingen zijn, en tot meer globale ongelijkheid, massale uitsterving en algehele milieudruk leiden. Als we echt naar een duurzame en gelijkere wereld willen, moeten we naar fundamenteel andere handel en een andere economie. Laten we stappen zetten voorbij korte termijn gevestigde belangen en groei-boven-alles en verkennen hoe we die andere economie in kunnen gaan richten! Ik heb hier zin in. U?

 

• Rina Molenaar, lid van de Raad van Bestuur van Woord en Daad

‘No nonsens, geen politiek correct geneuzel maar Hollandse directheid en beslist geen huis-tuin-en keukendiplomaat.’ Een paar quotes uit de media over Sigrid Kaag, toekomstige minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Veelbelovend. Deze voortvarendheid heeft de sector nodig. Minister, blijft u zich inzetten op samenwerking met de private sector. Deze sector daagt ontwikkelingssamenwerking uit tot ondernemerschap en draagt bij aan ondernemende programma’s die de doelgroep in hun kracht zet. Het regeerakkoord legt expliciet een relatie met migratie en ontwikkelingssamenwerking. U hebt veel ervaring in het Midden-Oosten liggen. Zorg dat de focus op die regio niet te exclusief wordt, maar geef ook de aanpak van grondoorzaken van armoede, onveiligheid en migratie in Afrika het volle pond.

 

• Marinus Verweij, voorzitter van de Raad van Bestuur van de ICCO coöperatie

Van de voorspelde wereldgroei tot 2050 (2,4 miljard mensen) worden er 1,3 miljard in Afrika geboren. Gevolg: grote uitdagingen voor voedselzekerheid en werkgelegenheid. Afrika kán zichzelf echter voeden en zelfs een global player zijn in de voedselvoorziening. Volgens de Wereldbank heeft Afrika meer dan voldoende onontgonnen landbouwgebieden en waterbronnen. Kansen hiervoor liggen in de combinatie van jongeren, ondernemerschap, innovatie én landbouw. Denk aan climate smart agriculture, zoals het werken met zouttolerante gewassen en het gebruik van geo-data. Hierin kan goed samengewerkt worden met het bedrijfsleven, in publiek-private partnerschappen.

 

• Sara Kinsbergen, onderzoeker aan de Radboud Universiteit Nijmegen

Bericht van S aan R. Het zijn ambitieuze doelstellingen waar u zich de komende bewindsperiode voor mag inzetten. Gelukkig heeft u een heus (weliswaar klein behuisd) ‘apparaat’ waarop u kunt terugvallen. En gelukkig is daar het rijke maatschappelijk middenveld dat zich met u inspant voor ‘een betere wereld’. Benut dit veld in haar volle breedte, want verscholen tussen de ‘usual suspects’ bevinden zich parels van organisaties. Opgezet door doodgewone burgers komen enkele duizenden Nederlandse particuliere initiatieven samen met lokale organisaties tot ongewone dingen. Als u bereid bent door hun afwijkende vorm heen te kijken, krijgt u toegang tot een schat aan onbenut potentieel.

 

• Kathleen Ferrier, docent Mensenrechten aan de Asian University for Women in Bangladesh, en docent Gender en Politiek aan de Hong Kong Baptist University. Oud-Kamerlid CDA

Zorg dat je niet de minister voor migratiebeperking wordt. Zet in op donorharmonisatie. Hoogste tijd dat donorlanden en –organisaties hun beleid op elkaar afstemmen. Zodat, wanneer een donor een beleidsterrein afbouwt (lees: uit de handen laat vallen), andere donoren door aanvullend beleid ervoor kunnen zorgen dat beloften aan ontvangende landen worden nagekomen en programma’s tot een fatsoenlijke afronding worden gebracht. Het gezag voor een dergelijke exercitie kan je niet uit de armzalige Nederlandse bijdrage aan internationale samenwerking halen. Maar juist voor jou is dat niet erg: het nodige gezag, en meer dan dat, heb je gedurende je carrière opgebouwd.

 

• Donald Pols, directeur van Milieudefensie

Milieudefensie vindt dat de lusten en de lasten van de Nederlandse klimaataanpak eerlijk verdeeld moeten worden. Dat geldt binnen Nederland, maar ook voor de gevolgen van ons klimaatbeleid elders. We mogen de kosten van onze transitie niet afwentelen op Zuidelijke landen. ‘Groene’ energie opwekken met biomassa, of palmolie bijmengen in onze tank, terwijl daarvoor oerbossen gekapt worden in landen als Indonesië, is onlogisch, oneerlijk en niet effectief. We willen dat de mensen het daar beter hebben. De leidraad van ons klimaatbeleid moet zijn dat we hier onze uitstoot verminderen, zonder daarmee onze ecologische voetafdruk in andere landen te vergroten. Minister Sigrid Kaag moet zich er hard voor maken dat Nederland de samenwerking tussen Nederlandse organisaties en organisaties in Zuidelijke landen steunt, om samen te komen tot schone en eerlijke ontwikkeling, daar én hier. Haar motto moet zijn: ‘Eerlijk Omschakelen, ook internationaal’.

 

• Simone Filippini, directeur van het Nederlands Instituut voor Meerpartijen Democratie (NIMD)

Ontwikkel een krachtige visie met een wenkend perspectief over de toekomst en de plaats van Nederland daarin. Inspireer Nederland om moedig over de dijken te kijken, maar bied ook een gevoel van veiligheid in een onzekere wereld. Wees trots op de kracht van ons land, en bouw erop voort, daar waar wij een betekenisvol verschil kunnen maken. Zoals goed bestuur, instituties, rechtstatelijkheid. Benadruk overeenkomsten tussen mensen en volken, niet de verschillen. Ondersteun dialoog, tolerantie en begrip. Daag ambtenaren uit nieuwe ideeën en oplossingen te bedenken, geef daarvoor ruimte. Stimuleer diversiteit voor divers denken en handelen, gebruik de sterke kanten van je mensen. Maak van Nederland een land van de toekomst!

 

• Barbara van Paassen, Hoofd beleid en campagnes van Action Aid Nederland

Soms lijkt het alsof we in media en politiek beheerst worden door crises, van oorlog tot hongersnood tot politieke onrust. Aan u de bijzondere uitdaging om toch de lange termijn agenda, die duurzame ontwikkeling en mensenrechten vereist, in het vizier te houden en ook anderen hierin mee te krijgen. Om deze crises om te zetten in kansen door samenwerking tussen partijen te bevorderen en een brug te slaan naar andere ministeries. Klimaat, energie, voedsel, defensie, belastingen zijn immers allemaal beleidsterreinen die ook gevolgen hebben voor mensen in ontwikkelingslanden. Een mooie manier om dit te testen en relevant te blijven is in gesprek gaan met de mensen om wie het gaat, van mensenrechtenverdedigers in Uganda tot boerinnen in Bangladesh. Wij hebben er vertrouwen in dat juist deze zaken u bijzonder goed liggen. Succes!

 

• Kees van de Broek, directeur van het Liliane Fonds

Beste minister. U gaat ongetwijfeld ook weer vernieuwen, maar ga niet weer iets nieuws bedenken. Mijn pleidooi is om opnieuw ruimte te creëren voor de klassieke thema’s: (beroeps)onderwijs) en (basis)gezondheidszorg. Feit is dat nog steeds teveel mensen geen toegang hebben tot deze basisvoorzieningen, waardoor mensenrechten worden geschonden en de illusie van economische ontwikkeling voor grote groepen aan de onderkant van de samenleving zowel farce, fictie als fake is. Daarbij is disability het nieuwe gender: hou er daarom op alle beleidsterreinen rekening mee. ‘Mainstream’ waar mogelijk en faciliteer waar nodig met specifieke steun binnen alle beleidsterreinen. Vorige week bezocht ik Jouseph, een intelligent maar inmiddels sociaal ernstig beschadigd kind van 5 jaar. Jouseph heeft een hersenbeschadiging die is ontstaan bij zijn geboorte zonder goede medische zorg. Hij wordt dagelijks opgesloten in zijn ‘huis’ omdat zijn moeder als dagloner moet zien te overleven en er geen onderwijsvoorzieningen voor hem zijn; de lokale gemeenschap wil niet dat hij buiten is vanwege het heersende sociale stigma op handicaps, met name op hersenbeschadigingen. Er zijn in Ethiopië honderdduizenden kinderen als Jouseph, maar niemand weet hoeveel en waar: essentiële data ontbreken. Mijn pleidooi is dat u als de nieuwe minister serieus rekening houdt met mensen in de marge waaronder mensen met een handicap. Een werkbezoek zou uw ogen (meer) kunnen openen voor deze verborgen groep: de moeder van Jouseph nodigt u van harte uit.

 

• Edwin Huizing, directeur van Hivos

Leidmotief in het ontwikkelingsbeleid, zoals weergegeven in het regeerakkoord, is het tegengaan van migratie. ‘Opvang in de regio’ het motto. Hivos gunt aankomend minister Sigrid Kaag een ambitie die verder strekt dan minister van noodhulp en migratie te worden. Zij zal moeten bouwen aan hoekstenen voor de lange termijn zoals economische- en rechtsstaatontwikkeling, inclusief bestuur, klimaatadaptatie en ondernemerschap. En die zijn niet gediend met een al te nauwe focus op korte termijn symptomen. In het dichtgetimmerde regeerakkoord ontbreekt bovendien aandacht voor een acuut probleem: de stem van burgers in lage- en middeninkomenslanden wordt gesmoord. Keer die trend!

 

• Dicky Nieuwenhuis, directeur van Light for the World

Laat de Werelddoelen leidend zijn voor uw handelen de komende jaren! Ik zou zeggen: hang een poster met ‘Leave no one behind!’ aan de muur van uw werkkamer. Neem voor belangrijke beslissingen een paar minuten de tijd om de volgende vraag te beantwoorden: ‘Wie missen wij? Welke stem wordt niet gehoord? Wat kan ik doen om barrières weg te nemen?’Maak bij de concrete uitwerking van ‘Leave no one behind’ gebruik van de creativiteit en vernieuwingskracht van bedrijven, NGO’s en belangenorganisaties wereldwijd. Denk bijvoorbeeld aan de Business & Disability Networks (ILO) waarin multinationals, nationale bedrijven en NGO’s hun krachten bundelen om mensen met een handicap aan het werk te krijgen. Geef dit een impuls en motiveer Nederlandse internationale ondernemers hierbij aan te haken. Tenslotte: voorkom dat uw budget de asiel- en milieu-grabbelton van het kabinet wordt. Dit is te vaak gebeurd in de afgelopen jaren. Gezien uw ervaring en statuur heb ik er alle vertrouwen in dat dat goed komt.

 

• Alexander Kohnstamm, directeur bij Pharm Access en het Joep Lange Instituut

Beste Sigrid. Als pragmatisch idealist hoop ik dat jouw OS-agenda economische en sociale ontwikkeling niet onderscheidt, maar samenbrengt. Zelfs waar het gaat om een publiek goed als gezondheidszorg heeft de private sector een belangrijke rol te spelen. In Afrika zijn veel armen aangewezen op kleine particuliere kliniekjes. Goed beleid kan die doen bloeien en tegelijk hun maatschappelijke impact versterken. Digitale technologie voor financial inclusion is ook een mooi voorbeeld: met goed beleid kan de private sector grote maatschappelijke waarde leveren en mensen meenemen in de ontwikkeling van hun land. Succes!

 

• Patricia Vermeulen, CEO Amref Flying Doctors

In 2030 stijgt het aantal jongeren in Afrika met 42%. Investeer daarom in toegang tot gezondheidszorg, specifiek voor meisjes en jonge vrouwen. En zorg dat ze hun school kunnen afmaken. Hiermee geven we deze groep jongeren de kans om zichzelf te ontwikkelen en de drijvende kracht te zijn achter een gezond, sterk en veerkrachtig Afrika. Ik laat graag aan onze nieuwe minister in de praktijk zien hoe wij hierin samen met overheden, het bedrijfsleven maar vooral met Afrikaanse gemeenschappen het verschil maken.

 

• Harmen van Doorn, directeur van www.pifworld.com

Russische inmenging  in de Amerikaanse verkiezingen middels advertenties op Facebook? Trump op Twitter? Geen Stijl en het referendum over de Oekraïne? Lees de Foundation of Geopolitics en je weet de Russische agenda: ‘Destabiliseer naties middels social media en ‘nep nieuws’ – zodat je eigen invloed toe kan nemen’. Mijn tip daarom aan de nieuwe minister van ontwikkelingszaken: versterk het maatschappelijk middenveld – in Nederland en over de grenzen – door te investeren in online kennis en middelen – zodat zij ook in de virtuele wereld hun rol kunnen spelen. Want het is het maatschappelijk middenveld dat mensen samenbrengt en verenigt – en dit is belangrijker dan ooit.

 

• Ellen Mangnus, publicist en onderzoeker aan de Utrecht Universiteit

Mijn belangrijkste advies aan de nieuwe minister: LUISTER. Luister naar de mensen in ontwikkelingslanden wiens leven beïnvloed wordt door de interventies die we vanuit Nederland doen. Ook al hebben wij ‘TOP-sectoren’,  ’s werelds beste landbouw- en waterbouw technologieën, en zijn we groot geworden door samenwerking en polderen; zelden zijn we in staat om begrip te krijgen van de lokale situatie elders. We hebben ons ontplooid tot trotse adviseurs, maar het luisteren lijken we verleerd.  Verder krijg je van mij een plaats in de geschiedenisboeken áls je er echt in slaagt om het beleid te stoelen op de universele mensenrechten. Dat betekent: af van die vreselijk oneerlijke migratiedeals en je niet verschuilen achter een web van on-integere regels. Maar je écht inzetten om de erbarmelijke situatie van vluchtelingen in Zuid-Europa aan te pakken. En nog een laatste tip: probeer, alvorens interventies te bedenken, te onderzoeken wat de oorzaken van de problemen zijn. Niet zelden zullen die te maken hebben met oneerlijke verhoudingen en structuren waaraan Nederland een grote bijdrage heeft of doet. Steek de hand in eigen boezem en doe een keer écht wat aan oneerlijke handelsverdragen, belastingconstructies en exploiterende bedrijven. De oplossing voor armoede ligt soms niet DAAR, maar HIER.

 

• Roelof van Laar, sociaal ondernemer op het terrein van kinderrechten en oud-Kamerlid PvdA

Beste Sigrid. Volgende maand doet zich al een buitenkans voor. De Eerste Kamer bespreekt dan de Wet Zorgplicht Kinderarbeid. Als jij er mede voor zorgt dat de Eerste Kamer deze aanneemt, kun je daar je hele ministerschap op voortbouwen. De wet vraagt van ieder bedrijf om iets tegen kinderarbeid te doen. Als alle bedrijven ertoe verplicht worden, wordt het aanpakken van kinderarbeid bespreekbaar en kunnen bedrijven hun krachten gaan bundelen. Het is broodnodig, want de daling van het aantal kindarbeiders gaat niet hard genoeg. Kan ik op je rekenen?

 

• Nikita Shahbazi, Somatisch danser, pyschologe en oprichter IMOVE Foundation

Beste Sigrid. Van harte gefeliciteerd met uw benoeming als Minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. U heeft net als ik in de afgelopen jaren in Libanon gezeten en de erbarmelijke situatie van vluchtelingen in de vluchtelingenkampen gezien. U weet beter als geen ander dat voor de vrede, stabiliteit en ontwikkeling het essentieel is dat vredesbesprekingen tussen Israël en Palestina bespoedigd worden en dat er een eind aan het conflict in Syrië komt. Zolang mensen hun tijd in zulke rampzalige omstandigheden moeten doorbrengen, zal er geen stap naar vrede en ontwikkeling gezet worden. Daarnaast zouden kunst en culturele initiatieven een prominente plaats in vrede, wederopbouw en ontwikkeling moeten krijgen. Projecten die volkeren door middel van expressie, dialoog en contact dichter bij elkaar brengen en ze in staat stellen van de pijn van hun verleden te helen. Gisteren, tijdens expressieve dans in mijn sessie, maakte een Syrische jongen een gebaar van het schieten. Ik moest even nadenken of ik deze beweging in de groep moest toelaten. Het is helaas de werkelijkheid van miljoenen kinderen in het Midden Oosten, van Jemen tot Syrië en Palestina. In dit tijdperk waarin het beeld dat mensen van elkaar hebben door oorlogen, terrorisme en strategische belangen gedomineerd wordt, is het noodzakelijk om oorlogswonden te helen en mensen op een vreedzame, onpartijdige manier in staat stellen te stellen om in hun kracht te staan om vrede, stabiliteit en ontwikkeling te promoten.

 

• Qader Shafiq, dichter en directeur van Bureau Wijland, partner in diversiteit en duurzaamheid

Excellentie. Allereerst feliciteer ik u met uw benoeming. Hoewel ik nog steeds mijn twijfels heb over de combinatie van de twee speerpunten, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, hoop ik toch dat u met uw kennis de uit Nederland verdwenen wereld terug laat keren.  De wereld wordt steeds kleiner en Nederland kan zich niet langer verstoppen achter de dijken. Het Nederland dat de internationale rechtsorde, mensenrechten en democratische ontwikkelingen elders hoog in het vaandel had, opereert zelf vaak in strijd met de principes van diezelfde Internationale rechtsorde, door politieke en militaire steun aan grootmachten die betrokken zijn bij conflicten. We sluiten de poorten voor vluchtelingen terwijl deze mensen juist vanwege de conflicten om grondstoffen, fossiele brandstoffen en andere geopolitieke belangen slachtoffer worden. We creëren een vestigingsklimaat voor bedrijven die het betalen van miljarden belasting aan landen van herkomst van diezelfde migranten ontlopen. Met onze belangen ontnemen wij het perspectief op een menswaardig leven in het land van migranten die wij hier met miljarden weer weren. Aandacht voor sociaaleconomische ontwikkeling en democratiseringsprocessen in vele delen van de wereld is geen prioriteit meer. Het informeren van onze jongeren over de grondoorzaken van migratie en conflicten heeft plaatsgemaakt voor polariserende kreten en sensationele mediaberichten.

We zien de groeiende teleurstelling van de mensenrechtenverdedigers die in onze beschaving geloofden. Zij zien onze ‘gelijkwaardigheid, solidariteit en vrijheid’ als loze kreten. De wereld loopt tegenwoordig op de Nederlandse straten. Het gevluchte intellectueel kapitaal uit vele ontwikkelingslanden in Nederland is nauwelijks betrokken bij zowel het internationale samenwerkingsbeleid als de uitvoering ervan. De analyses van hoopgeleide migranten die in staat waren zich hier verder te ontwikkelen als nieuwe burgers, zijn nauwelijks betrokken bij het ontwikkelen van OS programma’s voor regio’s van herkomst. Dit terwijl zij met hun kennis en loyaliteit aan Nederland veel effectievere bijdragen kunnen leveren.

Kortom: Maak ontwikkelingssamenwerking geen verlengstuk van antimigratiebeleid; vergeet de mensenrechten en de verdedigers hiervan niet; laat onderdrukte strijders voor vrouwen- en lhbt-rechten, journalisten en schrijvers niet in de steek; maak een einde aan de witte dominantie binnen de internationale samenwerkingssector; besteed aandacht aan mondiale vorming in het onderwijs. Excellentie, ik hoop dat u een juiste balans vindt tussen uw twee beleidsgebieden.

Hoogachtend, Qader Shafiq, vroeger een gewone Afghaan.

 

Wilt u weten wat er speelt en geïnformeerd blijven over het beleid van de nieuwe minister?  Word dan nu lid van Vice Versa en steun daarmee verdiepende journalistiek over mondiale samenwerking. Meld u aan via deze LINK