De rijken der aarden komen deze dagen in Davos bijeen voor het 44^e World Economic Forum, waarbij de wereldwijde groeiende ongelijkheid hoog op de agenda staat. Oxfam International publiceerde in aanloop naar deze jaarlijkse bijeenkomst een spraakmakend rapport: Working for the few. De 85 rijkste mensen bezitten evenveel als de 3,5 miljard armsten; bijna de helft van de welvaart is in handen van slechts één procent van de wereldbevolking. Voor Jasper van Dijk (SP) reden tot Kamervragen. ‘Deze cijfers maken in één keer duidelijk dat we verkeerd bezig zijn in deze wereld.’

De cijfers zingen al een paar dagen rond: 85 rijken bezitten evenveel als 3,5 miljard armen en één procent van de wereldburgers heeft 110 duizend miljard in handen. Dat is 65 keer de welvaart van de armste helft van totale wereldbevolking is. Zeven op de tien mensen leven in een land waar de economische ongelijkheid is toegenomen in de afgelopen 30 jaar. The happy few zijn zelfs ondanks de crisis rijker geworden, terwijl de armen het wel kunnen voelen in de portemonnee.

Het World Economic Forum (WEF) noemde de toenemende inkomensverschillen al een van grootste bedreigingen van de wereldeconomie, Oxfam wil met haar rapport laten zien waar de schoen daadwerkelijk wringt: rijkdom en politieke macht smelten wereldwijd steeds verder samen, waardoor meer een meer wetgeving ten gunste komt van de elite. Dit werkt de ongelijkheid verder in de hand werkt en vermindert de politieke representatie. Een vicieuze cirkel die onderbroken moet worden voordat deze situatie nog verder uit de hand loopt. Niet alleen is de stijgende inkomensongelijkheid een economisch probleem, het zorgt voor sociale en politieke uitsluiting en holt de democratie uit en breekt de sociale cohesie af, betoogt het rapport.

Naar aanleiding van dit rapport stelt SP-kamerlid Jasper van Dijk kamervragen aan minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking). Hij is geschokt door de cijfers en wil de minister herinneren aan haar uitspraak tijdens de begrotingsbehandeling: het thema ongelijkheid zou ze tot een leidraad van haar keuzes maken. ‘Ik roep minister Ploumen op om van bestrijding van de groeiende mondiale ongelijkheid een topprioriteit te maken’, reageert Van Dijk. ‘Dit rapport maakt in één keer duidelijk dat de kloof tussen arm en rijk totaal is doorgeslagen. We zijn verkeerd bezig in deze wereld. Zelfs de grootste kapitalist moet zijn wenkbrauwen toch fronzen bij dit rapport.’

Van Dijk dringt aan op het opnemen van de bestrijding van inkomensongelijkheid als een zelfstandig millenniumdoel en als zelfstandig doel in de Post-2015 agenda. ‘Minister Ploumen weigert vooralsnog om het wegnemen van ongelijkheid op te nemen als apart millenniumdoel, dat vind ik jammer want het is één van de grootste problemen van de wereld op dit moment.’ Hij vervolgt: ‘Niet voor niets waarschuwt Oxfam, maar ook het WEF voor revolutie, onrust en sociale opstand door grote inkomensverschillen.’

Hij vindt het verontrustend dat zelfs de crisis geen verandering lijkt te brengen in de groeiende ongelijkheid. Van Dijk: ‘De politiek heeft nog veel te weinig geleerd van de economische crisis want inkomensverschillen zijn funest voor de sociale samenhang. En toch zijn die niet kleiner maar vele malen groter geworden. Er is dus niets geleerd van de afgelopen vijf jaar.’ klinkt het verontwaardigd.

Het SP-Kamerlid wil er ook in de Tweede Kamer een debat over voeren, als de Kamervragen beantwoord zijn.