Van 17 september tot 1 oktober vindt in New York de 68^e Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (AVVN) plaats. Een bonte stoet staatshoofden, delegaties, NGO’s en security-speknekken zorgen voor een verkeersinfarct rondom 1st & 2nd Avenue in New York. Elisabeth van der Steenhoven, directeur van WO=MEN was er enkele dagen bij en doet verslag.

De agenda in New York is niet mals: onderhandelingen over Syrië, (nucleaire) ontwapening, migratie, de Millenniumdoelen en een eventuele hervorming van de Veiligheidsraad. Een paar punten uitgelicht;

Internationale machtsverhoudingen grondig gewijzigd

De besluitvorming rondom Syrië en de welhaast triomfale komst van de Iraanse premier Rohani zijn hier een voorbeeld van. Het klein aantal ‘ westerse’ landen maakt steeds minder de dienst uit. Ter illustratie: voorafgaand aan VN bijeenkomsten drommen lobbyisten en organisaties samen voor lobby-overleggen. Gezeten in cafeetjes rondom de VN wordt er- al twitterend, mailend en slurpend aan literbakken koffie een collectieve lobby strategie uitgewerkt. Een fiks deel van de gesprekken ging niet meer over de positie van de paar grote Westerse landen, maar over de houding van G-77 in uiteenlopende kwesties.

Minder NGO’s, meer bedrijven

Tot voor kort was de verdeling bij VN-zittingen helder: achter de spreekgestoelte min of meer bonafide bewindslieden of vertegenwoordiger van grote bewegingen. In de zaal NGO’s en min of meer bonafide lobbyisten. Nu wordt het spreekgestoelte deels bevolkt door bedrijven- van Unilever tot IKEA. Tegelijkertijd lijkt het aantal NGO’s in plenaire zalen af te nemen- veel Nederlandse organisaties halen tijdens de AVVN de banden aan met Amerikaanse foundations.

Hervorming Veiligheidsraad en Nederlandse zetel V-Raad

Tijdens deze Algemene Vergadering zou worden geprobeerd de spelregels van de Veiligheidsraad te wijzigen. Bijvoorbeeld door het beruchte vetorecht van de permanente leden af te schaffen, nieuwe leden toe te laten en de geografische machtsverdeling aan te passen aan de 21^e eeuw. Enige kink in de kabel is dat dezelfde permanente leden zouden moeten instemmen met een dergelijke wijziging.

Nederland ambieert een van de roterende zetels in de Veiligheidsraad, om deze reden is hotshot Karel van Oosterom (voormalig Directeur Politieke Zaken van BZ) naar de Permanente Vertegenwoordiging in NY gestuurd. Belangrijkste onderdelen campagne zijn de sterke naam van Nederland op het gebied van Recht en Ontwikkeling, ontwapening (binnenkort brief naar de Kamer over dit thema) en vrouwenrechten en LGBT –rechten.

Ploumen en de MDG’s

Na eindeloze onderhandelingen is er tijdens de AVVN een verklaring over de MDG’s  en post-2015 gepresenteerd. De reactie van Minister Ploumen kwam overeen met de zorgen van activisten wereldwijd. Ten eerste is het een scherpe reminder dat reflectie over post-2015 geen excuus mag zijn om de huidige MDG’s te veronachtzamen. Deze zijn namelijk verre van voltooid. Ploumen concentreert zich op lastigste doelen: MDG 3 en MDG 5 (Gendergelijkheid en verbeteren gezondheid vrouwen & moeders). Ten tweede de inzet op gendergelijkheid en SRGR (sexuele en reproductieve gezondheid en rechten). Hierbij is het ook van belang om oog te houden voor duurzaamheid.

Verder benadrukte ze dat het geen ‘business as usual’ is voor het Westen. Het leidde tot een applaus in de plenaire zaal; ‘Als wij daadwerkelijk een duurzame wereld willen dan zullen wij in het ‘Noorden’ onze gewoontes moeten aanpassen’. Tot slot kaartte zij aan dat de discussies over toekomstige doelen in toenemende mate achter gesloten deuren worden gevoerd. Om de doelen te laten slagen is het cruciaal om proces op te zetten waarbij zoveel mogelijk mensen en groepen kunnen meedoen.

Timmermans en Syrië

Minister Frans Timmermans ontmoette de Iraanse Minister van Buitenlandse Zaken, maakte zich sterk voor een Nederlandse zetel en zette zich in voor ontwapening. Maar het moment waar ik hem het meest gepassioneerd heb zien speechen was tijdens de bijeenkomst met vrouwen uit Syrië en omringende landen. Hier was het  flamboyant ex-Kamerlid aan het woord: ‘Er zal geen vrede komen als 50% van de bevolking niet mee doet’. Ook heeft VN gezant voor Syrië Lakhdar Brahimi toegezegd om bij de Syrische ‘vredesonderhandelingen (zgn ‘Geneva-2 peace process)  Syrische vrouwenorganisatie actief te betrekken. Voor nieuws en toespraak Timmermans zie hier.