IPS (Rio de Janeiro) – Verschillende maatschappelijke organisaties betonen openlijk hun teleurstelling over het document waar de regeringsleiders de komende drie dagen mee aan de slag gaan op de VN-Duurzaamheidstop in Rio de Janeiro.

‘De toekomst begint met de beslissingen van vandaag’ kopt een grote muurschildering in de straten van Rio de Janeiro. Maar het 49 pagina’s tellende ontwerptekst met de titel ‘The Future we Want’, is ronduit teleurstellend zo zeggen verschillende zakelijke organisaties en ngo’s.

Het is deze tekst waarover onderhandelaars uit meer dan 190 landen zich gisteren akkoord verklaarden en waar de regeringsleiders vanaf vandaag mee aan de slag gaan.

Rio min 20

Het uiteindelijke document schrapte een 30-miljard-dollar-fonds dat werd voorgesteld door een groep van ontwikkelingslanden (de G77) om de overgang naar een groene economie te financieren. Evenmin is er een concrete omschrijving van doelstellingen over duurzame ontwikkeling (SDG’s), die de Millennium Development Goals (MDG’s) moeten vervangen na 2015.

‘De (de herziene tekst) is zeer teleurstellend …. Er is geen visie, geen geld en geen engagement’ zei Lasse Gustavsson, hoofd van de Rio+20 delegatie van WWF International.  ‘Rio+20 moest gaan over het leven, over de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen. Het moest gaan over bossen, rivieren, meren, oceanen, voedsel, water en de continuïteit van de energievoorziening’.

In plaats daarvan hebben twee jaar van voorbereidend werk geleid tot een lang document, dat tot bijna niets verplicht, zo luidt zijn conclusie.

Ook Kiara Worth die de VN hier vertegenwoordigt voor een groep van kinderen en jongeren, noemt ‘dit document een grote teleurstelling. Er is geen ambitie en weinig verwijzing naar de planetaire grenzen waarmee we geconfronteerd worden’, zegt Worth. ‘De stem van het maatschappelijke middenveld en van de toekomstige generaties blijft ongehoord. We moeten dit Rio – (min) 20 noemen want we gaan duidelijk achteruit’ zei ze nog.

‘Het wetenschappelijk bewijs is duidelijk. We zullen wereldwijd een grote inspanning moeten leveren op het vlak van wetenschap en technologie om te voldoen aan de grootste uitdaging die de mensheid ooit heeft gezien’ meent Steven Wilson van de International Council for Science, een ngo die de wetenschappelijke instellingen en verenigingen vertegenwoordigt.

‘Ik begrijp niet waarom het document geen hoofdstuk voorziet over wetenschap. Dit geeft een zeer ongelukkige boodschap.’

Wall Street

‘We hebben een fundamenteel ondeugdelijk economisch systeem. Wij van het maatschappelijke middenveld hadden gehoopt dat regeringen deze realiteit zouden erkennen, maar dan doen ze niet’, zegt Jeffery Huffines van Civicus, een alliantie voor burgerparticipatie gevestigd in Johannesburg, Zuid-Afrika .

‘Voor mij, als Amerikaanse staatsburger, is het heel duidelijk dat ons kiesstelsel is omgekocht door het bedrijfsleven, door Wall Street. En dat is waarom onze politici niet van plan zijn om het huidige economische systeem aan te vechten’ zei Huffines nog.

Positief

Ook vanuit de EU zijn de meningen niet overenthousiast, bericht Alma de Walsche voor MO. ‘Dit is niet het beste akkoord en we hadden een document met een sterkere visie willen zien’, citeert De Walsche de Deense milieuminister Ida Auken, die hier optrad als hoofd van de EU-Milieuraad.

Wat voor de EU wel belangrijk is in de huidige tekst, is dat het concept van groene economie erin is opgenomen, iets waar ze ondanks de weerstand van de G77 heel erg voor geijverd heeft.

Toch betreurt een woordvoerder van de groep van inheemse volkeren dat nergens het groei-paradigma van de huidige economie in vraag gesteld wordt. En precies dat paradigma is de oorzaak van heel veel miserie.

Voor de inheemse volkeren desalniettemin een succesje. De tekst erkent de belangrijke rol van inheemsen in de realiteit van duurzame ontwikkeling, evenals het belang van hun traditionele kennis, taal en traditie, en hun bijdrage aan het behoud van de biodiversiteit en ecosystemen. Een ander element dat de inheemsen in de tekst brachten is de erkenning van de rechten van de natuur.

Verder zijn er op fundamentele zaken geen afbreuk gedaan met de overeenstemming twintig jaar geleden. Zo zijn na een intens debat de Rio-Principes van 1992 in de tekst gebleven (gemeenschappelijke maar verschillende verantwoordelijkheid, de vervuiler betaalt, het voorzorgsprincipe, …).

Erkenning private sector

Staatssecretaris Ben Knapen sprak met RTL Nieuws over de top, die volgens hem ‘minder dan gehoopt, maar meer dan verwacht’ biedt.

‘Voor het eerst staat in een VN-document dat het bedrijfsleven een belangrijke voortrekkersrol speelt. De Verenigde Naties hebben hun aarzeling ten opzichte van de private sector laten varen”, aldus Knapen.