De meester van de beeldspraak is Johan Cruyff. Hoe anders is het vakjargon van ontwikkelingssamenwerking (OS), vindt columnist Rob Zadel. Met als uitzondering het nieuwe initiatief van William Savedoff over hulp onder rembours. ‘Eerst resultaten, dan pas afrekenen.’ Dat is pas klare taal.

De beeldspraak van wijlen Jan Schaefer in zijn tijd als wethouder van Amsterdam getuigde van passie en originaliteit. “ In gelul kun je niet wonen” is er eentje die geen misverstand toeliet, dus communicatie op hoog niveau. Dat is toch wel even beter dan “over je schaduw springen, de kar trekken, vol op het orgel gaan of op de rails zetten” om maar wat clichés te noemen.

De meester van de beeldspraak is natuurlijk Johan Cruyff.  Als hij als voetbalanalist de verdediging van een elftal waardeloos vindt, dan noemt hij dat een geitenkaas. Die onbedoelde woordspeling begrijpt iedereen en is ook nog eens humoristisch. Dat vergemakkelijkt de uitleg hoe het wel moet en daar is Johan Cruyff eveneens een meester in.

Een tegenhanger van de eenvoud is het vakjargon van OS , een geheimtaal voor insiders. Zelden een doeltreffender middel gezien om de lust van lezen van op zich interessante thema’s tot nul te reduceren. Ik poneer maar tegelijkertijd de stelling dat ‘de doe het zelvers’ in de OS branche  gewone taal spreken, omdat ze niet anders kunnen’. Je bent een amateur of je bent het niet. Nog een stelling: ‘jonge ondernemende OS organisaties zonder subsidies spreken gewone taal, omdat ze de geheimtaal ouderwets vinden’. Deze professionals begrijpen dat toegankelijkheid hun doel dient. Daar komt bij dat ze nog weinig te verbergen hebben, omdat er nog weinig te verbergen valt. Dan is geheimtaal ook zinloos.

No cure, no pay

Genoeg over taal, hoewel transparantie, door OS aanbeden, natuurlijk heldere communicatie is en wat is communicatie zonder taal. De keizer zonder kleren is  transparant en een mooi sprookje. Een voorbeeld van hoe het kan.

Analoog hieraan las ik in de Volkskrant van 2 mei jl. een mooi sprookje. Het betreft ene Savedoff die in Nederland voor OS  zijn toelichting gaf over hulp onder rembours. Een soort van no cure, no pay. Eerst moeten ontwikkelingslanden leveren, dan volgt betaling. Dat doet Cordaid volgens eigen zeggen al jaren in Rwanda en Burundi. ‘ Eerst resultaten zien, dan pas afrekenen’, aldus een Cordaid woordvoerder.

Dat is duidelijke taal. Geen gedoe meer over wel of niet bezuinigen op OS 0.7 % BNP dogma. Geen geheimtaal, maar gewoon recht voor de raap. ‘Eerst resultaten zien, dan pas afrekenen’. Geen subsidie voor OS organisaties zonder eerst de resultaten te laten zien. Subsidie onder rembours. Daar zal geen belastingbetaler in Nederland het mee oneens zijn. Ik zie voor OS een nieuwe toekomst en wat een uitdaging voor de gesubsidieerde OS organisaties.