Nederland heeft ook baat bij ontwikkelingssamenwerking. Dat is de insteek van de nieuwe Partos campagne, getiteld ‘#JeKrijgtWatJeGeeft’. Inclusief hashtag, want het gaat hier om een media- en twitteroffensief, waarmee zowel de publieke opinie als de onderhandelaars in het Catshuis ervan overtuigd moeten raken dat investeren in de ontwikkelingssector ook in ons eigen nationale belang is.

Het is natuurlijk geen nieuw verhaal: investeren in ontwikkelingssamenwerking (OS) is ook goed voor onszelf. Je creëert goodwill, laat je van je beste kant zien en krijgt er een positief imago van. Geen slechte investering natuurlijk voor een klein land als Nederland dat ook op internationaal niveau (in de Europese Unie of de Verenigde Naties bijvoorbeeld) inspraak wil hebben en serieus genomen wil worden. Bovendien zorg je door het opbouwen van goede bilaterale relaties met een land, wat voor Nederland als handelsnatie erg gunstig uitpakt.

Het verhaal lijkt alleen wat ondergesneeuwd te zijn door de voortdurende stroom aan negatieve berichten over de ontwikkelingssector. Hulpgoederen die niet aankomen, geadopteerde weeskinderen die geen weesjes blijken te zijn, en we blijven maar bestookt worden met TV-spotjes met hongerende Afrikaanse kinderen; komt ons geld wel goed terecht? En nu we toch zo erg moeten bezuinigen (een extra 16 miljard), kan er dan niet wat af van het geld dat naar de OS sector gaat?

Je krijgt wat je geeft

Nee, is het antwoord van de Nederlandse brancheorganisatie voor ontwikkelingsorganisaties, Partos. We besteden nu 0,7% van ons Bruto Nationaal Product (BNP) aan ontwikkelingssamenwerking, precies volgens de internationale afspraken die daar over gemaakt zijn binnen de VN. Daar onder gaan zitten zou Nederland in de EU in een slecht daglicht doen staan, zo betoogt #JeKrijgtWatJeGeeft, aangezien andere EU landen ondanks de crisis juist toezeggen naar de 0,7 norm toe te werken. Maar ook op mondiaal niveau heeft een verdere vermindering van onze bijdrage aan de OS sector een vernietigende werking, beargumenteert Tom van der Lee, bestuurslid van Partos. ‘Nederland heeft decennialang een verstandig internationaal beleid gevoerd, waarbij ontwikkelingssamenwerking niet alleen een investering was in de toekomst van ’s werelds armsten, maar ook een investering in onze veiligheid, en in het tegengaan van mondiale instabiliteit, crises en migratie,’ zo betoogt Van der Lee.

Dit is dan ook de insteek van de #JeKrijgtWatJeGeeft actie: wat je in de ontwikkelingssector stopt, komt ‘als een boemerang’ terug. De actie is er dan ook voor bedoeld onderhandelaars in de tussenformatie (de VVD, het CDA en de PVV) ervan te overtuigen dat verder snijden in het ontwikkelingsbudget ‘een historische vergissing’ zou zijn.

Breder verhaal

‘Met name de positie van het CDA is bepalend’, vertelt Ruud Huurman, mediastrateeg bij Oxfam en woordvoerder van het initiatief. ‘Zal de partij blijven staan voor de 0,7% norm, zoals ze eerder hebben toegezegd? Dat is wat ons betreft nog spannend. We zijn van plan de onderhandelaars van het CDA een steun in de rug te geven door met goede argumenten te komen. Bovendien hopen we dat deze actie als een olievlek zich verspreidt; zo zijn er steeds meer bekende Nederlanders die #JeKrijgtWatJeGeeft steunen.’

Maar probeerde Partos niet al eerder de politieke agenda te beïnvloeden met de vorig jaar in leven geroepen actie ‘Genoeg=Genoeg’, dat een halt wilde toeroepen aan de bezuinigingsplannen van het kabinet – een campagne die niet veel effect leek te hebben gehad. ‘Dat er van de Genoeg=Genoeg actie niet veel terecht is gekomen, lag er ook aan dat we daarin een slag leverden die onvermijdelijk verloren zou worden’, reageert Huurman. ‘We hebben nu een andere insteek: we komen met een breder verhaal, en met een onweerlegbare logica. De gevolgen voor Nederland bij het nog verder korten van het budget zijn groot: we worden ongeloofwaardig op het wereldtoneel, een tendens waar bedrijven nu al de effecten van merken. Deuren sluiten zich die anders open zouden blijven’, zo stelt de woordvoerder. ‘We hebben het nu over de gevolgen voor de samenleving. Ontwikkelingshulp heeft met ons allemaal te maken.’

Beter laat dan nooit?

Frank van der Linde, oud directeur van Fairfood, die Partos al eerder opriep een campagne te starten, reageert op het initiatief. ‘Ik ben blij te horen dat er eindelijk in het openbare debat de investering in ontwikkelingssamenwerking wordt gekoppeld aan ons eigenbelang,’ aldus van der Linde. ‘Het zou mooi zijn als alle mensen vanuit solidariteit achter het ontwikkelingsbeleid staan, maar dat is gewoon niet altijd het geval. Het verhaal dat de OS op korte én lange termijn ons alleen maar ten goede komt, moet daarom ook verteld worden.’

Maar als dit zo’n sterk en logisch verhaal is, waarom is het dan niet veel eerder verteld? En sterker nog: komt de actie #JeKrijgtWatJeGeeft niet veel te laat? ‘Dat vind ik wel’, zegt Van der Linde. ‘Ik zei een jaar geleden al dat Partos met een soortgelijke actie zou moeten beginnen, om het belang van ontwikkelingssamenwerking en met name de toegevoegde waarde voor onszelf onder de aandacht van het publiek moet brengen. Nu is het risico dat de media het #JeKrijgtWatJeGeeft verhaal verkeerd oppakt als een laatste reddingsactie voor de teruglopende financiële steun voor ontwikkelingsorganisaties. Dat vind ik jammer, want het verhaal is sterk – de timing alleen niet.’