
Moeilijke tijden, maar goede hoop: Interview met starter Lieke Voncken
Ze heeft goede hoop voor de ontwikkelingsector. Is voorstander van Private Sector Development. Droomt van een baan aan de beleidsmatige kant. Lieke Voncken, 25, net afgestudeerd en begonnen aan een stage bij SPARK, vertelt over haar ervaringen als starter in de ontwikkelingssamenwerkingsector.
Lieke begon haar studie in Maastricht met een bachelor European Studies. Die was vooral gericht op economie, politiek en rechten vanuit Europees perspectief. Hierbij ging het met name om effecten van de Europese Unie op de lidstaten van de EU, terwijl het Lieke juist interessant leek wat de effecten op derde wereld landen zijn. Daarom vervolgde ze haar studie in Amsterdam, waar ze de master European Union in a Global Order, onderdeel van politicologie, ging volgen.
Na de studie
Veel studenten willen na hun studie nog een lange reis maken, maar Lieke wilde eigenlijk meteen aan de slag. Het liep echter iets anders. Tijdens het schrijven van haar masterscriptie was ze al begonnen met het rondkijken naar een full time baan maar kwam de stage bij SPARK op haar pad. SPARK is een organisatie die jonge ambitieuze mensen de capaciteiten wil bieden om de post-conflict gebieden waarin zij leven te ontwikkelen. Dit doet ze door lokale economische en educatieve organisaties en instituties op te zetten. Sinds september loopt Lieke hier stage, ze evalueert o.a. trainingen van lokale partners en helpt bij de organisatie van de Brilliant Failures Award. Op 13 oktober tijdens Partos Plaza in Amsterdam wordt deze Award uitgereikt aan diegene die een case inzendt met het beste leermoment in de ontwikkelingssamenwerking.
Eigenlijk een echte baan
Lieke vindt haar stage leuk, maar wil het liefst een ‘echte, betaalde’ baan. ‘Maar dat is bijna onmogelijk als je geen werkervaring hebt’, legt ze uit. Zelfs bij de junior-posities die Lieke interessant leken, werd soms vier jaar relevante werkervaring gevraagd. En die heeft Lieke niet. Als er al startersfuncties zijn, reageren veel kandidaten met werkervaring waardoor starters buitenspel worden gezet. Zo zag Lieke bij een haar stage bij het CBI startersfuncties vrijkomen die gevuld werden door medior en senior managers, waar deze eerder zouden worden gevuld met starters.
Goede hoop
Toch houdt Lieke hoop. Ze denkt dat met een paar jaar de economie weer aantrekt, waardoor het budget voor ontwikkelingssamenwerking weer zal toenemen.
Lieke denkt zelfs dat de huidige vacaturestop bij de overheid, later in haar voordeel kan werken. ‘Als de economie weer aantrekt, zijn er veel werknemers met pensioen en is er dus een groot gat ontstaan. Dat moet worden gevuld met nieuwe werknemers: de starters’, aldus de optimistische Lieke.
Doordat het kabinet zich focust op de private sector, zal Private Sector Development (PSD) enigszins veilig blijven, denkt Lieke, die volledig achter PSD staat. En dat geldt niet voor iedereen die werkzaam is in de ontwikkelingssamenwerking. PSD is een doelgerichte en kwantificeerbare manier van werken, wat goed aansluit bij de realistisch ingestelde Lieke.
PSD heeft twee kanten. Bij de ene wordt gekeken naar ontwikkelingssamenwerking vanuit een Nederlands belang, waarbij Nederlandse en Europese bedrijven op zoek gaan naar partners in ontwikkelingslanden en producties uitbesteden. Bij de andere worden er bedrijven opgezet in ontwikkelingslanden waarbij het de bedoeling is dat zij onafhankelijk worden. Hoewel Lieke positief is over PSD, ziet ook zij de keerzijde. Vooral als PSD plaatsvindt vanuit een Nederlands belang is er een risico dat de winst terugvloeit naar Nederland. En doordat vaak slechts de productie in het ontwikkelingsland plaatsvindt, vallen er belangrijke onderdelen voor ontwikkeling van het land weg zoals banen, eventuele sociale zekerheden en geld om in het gebied te investeren wanneer het partnerschap plotseling stopt. Desondanks vindt Lieke dat PSD veel potentie heeft. ‘Met een realistisch plan en door bijvoorbeeld goed rekening te houden met een potentiële afzetmarkt, is er goede hoop.’
Droombaan
De droombaan van Lieke is een baan aan de beleidsmatige kant, bijvoorbeeld bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken, in de diplomatie of bij een ambassade. Maar wel op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Ze is voor zichzelf op zoek naar meer invloed en continuïteit. Hoewel deze stage dus niet haar droombaan is, is het wel iets in de richting van wat ze wil en zodoende komt ze steeds een stukje dichterbij haar doel. Zelf denkt ze dat het belangrijk is om relevante contacten te hebben om te komen waar je wilt. Lieke: ‘Netwerken is essentieel, wil je boven de rest uitsteken.’ Voor SPARK moet ze veel organisaties bellen, is ze aanwezig bij evenementen zoals de Brilliant Failures Award en doet ze dus veel van deze relevante contacten op.
Vrijwilligerswerk: musthave of overrated?
Tijdens Liekes studie werd er altijd veel gepraat over vrijwilligerswerk in ontwikkelingslanden. ‘Het staat goed op je cv, is een goede ervaring en helpt als je een baan wilt zoeken.’ Lieke staat echter zeer kritisch tegenover zulke vrijwilligersprojecten. Ze vraagt zich af of het helpt om een maand ergens heen te gaan om bijvoorbeeld een school te bouwen. Het is volgens haar nuttiger om er bijvoorbeeld een timmerman of een metselaar heen te sturen, meer business-to-business dus. Tevens vindt ze dat organisaties zich niet moeten blindstaren op deze ervaring. Studenten weten zonder vrijwilligers werk ook wel hoe het zit. Zelf heeft ze veel gereisd, ook in verschillende ontwikkelingslanden zoals Ghana. Hiernaast heeft ze veel ervaring in het werken vanuit Nederland met bedrijven in ontwikkelingslanden. Hierdoor kent ze de moeilijkheden, vooral qua communicatie en de lange afstand, die hierbij komen kijken. Ze heeft genoeg buitenlandervaring, via reizen en eerder werk, zonder vrijwilligerswerk in een ontwikkelingsland. dus.
Hoewel de kansen niet voor het grijpen liggen, is Lieke positief en ambitieus. Haar droombaan is een doel voor in de toekomst, waar de eerste stap voor is gezet.