Water zal één van de prioriteiten worden in het nieuwe beleid van staatssecretaris Knapen. Het is echter niet duidelijk hoe hij dat wil doen. De eerste aanzet voorspelt weinig goeds, denkt Jessica Bekker, werkzaam bij Simavi en lid van het Netherlands WaterPartnership. De Nederlandse overheid wil namelijk de doelstelling om in 2015 vijftig miljoen mensen van water te voorzien, laten vallen. Het is nu de vraag of met het nieuwe beleid meer mensen aan veilig drinkwater en sanitatie zullen worden geholpen.

Door: Jessica Bekker

In navolging van het advies van de WRR zal het nieuwe OS-beleid zich meer richten op die sectoren waar Nederlandse instellingen en bedrijven veel kennis en expertise te bieden hebben zoals landbouw en water. Kamerleden hebben de staatssecretaris en minister schriftelijke vragen gesteld over dit nieuwe beleid. Uit de beantwoording van deze vragen blijkt dat de Nederlandse overheid de doelstelling om in 2015 vijftig miljoen mensen te voorzien van duurzame toegang tot veilig drinkwater en sanitatie wil laten vallen (de 50 miljoen doelstelling).

Dat is ernstig. Momenteel gaat in Afrika zo’n 5% van het BNP jaarlijks verloren door ziektes en overlijden veroorzaakt door onveilig drinkwater en slechte sanitatie. Meer dan de helft van alle ziekenhuisbedden op het continent is gevuld met mensen die ziek zijn vanwege slecht drinkwater of gebrek aan sanitatie. Toegang tot veilig drinkwater en sanitatie draagt er aan bij dat kinderen, vooral meisjes, meer naar school kunnen, gezinnen minder geld hoeven te besteden aan medicijnen, vrouwen minder tijd kwijt zijn aan het verzorgen van zieke familieleden en geen kilometers per dag hoeven te lopen om water te halen.

Programma Water Mondiaal

Met het nieuwe beleid op het thema water wordt met name het programma Water Mondiaal bedoeld. Water Mondiaal is het internationale waterbeleid van Nederland, geleid door het ministerie van Infrastructuur en Milieu. De doelstelling van het programma is om meerjarige relaties aan te gaan met deltalanden op het gebied van water. Op dit moment richt het programma zich op vijf deltalanden; Indonesië, Vietnam, Egypte, Bangladesh en Mozambique. Dit programma wordt in het nieuwe ontwikkelingsbeleid genoemd als de paraplu waaronder het thema water zal worden ingevuld. Alleen is Water Mondiaal niet primair gericht op armoedebestrijding. Het programma Water Mondiaal richt zich vooral op watermanagement en de export van Nederlandse kennis en producten.

Internationale belofte

De vijftig miljoen doelstelling is internationaal een belangrijke afspraak binnen het Sanitation and Water for All (SWA), een mondiaal initiatief van ontwikkelingslanden, donorlanden, maatschappelijke organisaties en multilaterale partners die samenwerken aan duurzame toegang tot veilig drinkwater en sanitatie. De Nederlandse overheid nam in 2008, samen met de Engelse overheid, hierin het voortouw. Ook Prins Alexander zet zich hier actief voor in. De vijftig miljoen doelstelling is dan ook een belangrijke internationale afspraak die toont dat Nederland haar betrokkenheid bij het behalen van water en sanitatie doelstellingen serieus neemt.

De Nederlandse overheid wil inzetten op water, maar het is de vraag of meer mensen aan veilig drinkwater en sanitatie zullen worden geholpen, of dat vooral het Nederlandse bedrijfsleven hiervan zal profiteren. Het is belangrijk dat de Nederlandse overheid inzet op water als thema binnen ontwikkelingssamenwerking. De logische volgende stap zou zijn dat dit ook betekent dat er sterk wordt ingezet op veilig drinkwater en sanitatie, en dat dit vertaald wordt in concrete doelstellingen. Dit zou niet beter verzegeld kunnen worden dan door de vijftig miljoen doelstelling te handhaven.

Dit werd geschreven vanuit het NWP NGO Platform