BLOG – Terwijl de Financing for Development conferentie nog maar net afgelopen is, vinden er vanaf vandaag in New York de laatste onderhandelingsrondes plaats voor de Post-2015 Agenda. Rineke van Dam van Rutgers zal erbij zijn en blikt vooruit op de hete hangijzers.

Terwijl de zon uitbundig zal schijnen in New York, sluiten lidstaten zich twee weken op in het gebouw van de Verenigde Naties. Vooruitkijkend, en op basis van de eerdere onderhandelingssessies die sinds januari maandelijks plaatsvonden, zien we de Noord-Zuid patstelling uit haar voegen barsten. Noord spreekt over mensenrechten, gendergelijkheid en accountability, terwijl Zuid zich vooral inzet voor financiële toezeggingen en vooral de “vrijwillige” basis van de agenda. Ook seksuele en reproductieve gezondheid en rechten spelen een belangrijke rol. Het is echter twee voor twaalf om deze traditionele verschillen te overbruggen en tot een overeenkomst te komen.

Begin juni kwam de zogenaamde Zero Draft uit. Tijdens de onderhandelingen in diezelfde maand – van 21 tot 26 juni – gaven lidstaten en het maatschappelijk middenveld hun reacties. De meesten vonden het een goede aftrap, maar er viel voor alle partijen ook nog een hoop te verbeteren. Op 8 juli kwamen de co-facilitatoren (de heren Donoghue uit Ierland en Kamau uit Kenia) met hun nieuwe, final draft op basis van de reacties in juni. Ik zet de belangrijkste observaties op basis van deze tekst op een rij:

• De declaratie bevat verwijzingen naar mensenrechten, gendergelijkheid, seksuele en reproductieve gezondheid (let op, geen rechten!), maar zou op al deze terreinen ook aangescherpt kunnen worden – in ieder geval vanuit Noord bezien. De declaratie is vrij lang en daarom is er veel getouwtrek wat er dan wel en wat dan niet in komt;
• De duurzame ontwikkelingsdoelen die vorig jaar tijdens de Open Working Group overeen waren gekomen zijn overgenomen in de tekst, inclusief een aantal technische correcties op specifieke doelstellingen. Dit is een splijtzwam omdat Zuid absoluut geen enkele aanpassing of verbetering wil zien, in tegenstelling tot Noord;
• Wat betreft het financiële plaatje staat in de tekst dat de uitkomst van de Financing for Development conferentie in Addis Abeba (13-17 juli) zal worden overgenomen als Means of Implementation van de Post-2015 Agenda. Zuid wil dat er echter ook nog aparte afspraken worden gemaakt, die verder gaan dan het financiële plaatje (bijvoorbeeld ook capaciteitsopbouw). Noord vindt dat de uitkomst van Addis Abeba afdoende is. Ook dit moet nog opgelost worden in de laatste twee weken van juli;
• Tot slot zit er een vrij zwakke tekst in de nieuwe draft als het gaat om follow-up and review – dit staat voor hoe overheden ter verantwoording kunnen worden geroepen met betrekking tot de voortgang (of gebrek daarvan) op de doelen. Zuid ziet dit deel graag zwak en vrijwillig, terwijl Noord dit graag wil aanscherpen.

Seksuele en Reproductieve Gezondheid en Rechten

Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR) spelen een belangrijke bijrol in de onderhandelingen. Terwijl politiek-sensitieve onderwerpen zoals Common but Differentiated Responsibility (CDBR), the right to development en foreign occupation nog wat voller in de schijnwerpers staan, is SRGR ook zeker van de partij. De Afrikaanse en Arabische groep benoemden opnieuw het belang van hun reserveringen op de doelen, die vooral betrekking hebben op de twee SRGR-doelstellingen (3.7 en 5.6). Andere landen, en grotendeels vanuit het Noordelijke blok, gaan nog een stap verder dan de doelen en doelstellingen, en zien graag SRGR benoemt in de declaratie.

Opvallend in de nieuwe draft, ten opzichte van versie in juni, is dat er een paragraaf is toegevoegd in de declaratie over de rol van de familie (paragraaf 38). Hoewel dit onschuldig lijkt, is dit een duidelijke tactiek van conservatievere landen om de rechten (vrouwen- en seksuele en reproductieve rechten) van individuen te ondermijnen.

Kortom, partijen staan sterk tegenover elkaar, en het is zaak zo veel mogelijk steun te zoeken van landen in het Zuiden die het belang van SRGR, vrouwenrechten en mensenrechten in de breedte inzien. Dit zijn landen als Uruguay, Filipijnen en Zambia.

Voor de komende 15 jaar

Volgende week belooft weer spannend te worden als het gaat om de balans tussen Noord en Zuid. De grote vraag zal zijn wie op welk terrein ietsje zal toegeven, en wat dat dan weer betekent voor de agenda waarmee de wereld voor de komende 15 jaar opgescheept zit.