De twee christelijke hulporganisaties Woord en Daad en Red een Kind gaan vanaf 2015 intensief samenwerken. Een deel van hun werknemers wordt in een nieuwe gezamenlijke werkorganisatie ondergebracht. Een voorbode voor de hele ontwikkelingssector?

Dicky Nieuwenhuis, lid van de raad van bestuur van Woord en Daad, vertelt dat de twee organisaties al veel langer samenwerken. Vanaf 2007 gebeurde dit op een informele basis en in 2011 werd een alliantieovereenkomst gesloten die nu resulteert in een gezamenlijke werkorganisatie. Ruim de helft van de huidige medewerkers van Woord en Daad (gevestigd in Gorinchem) en Red een Kind (gevestigd in Zwolle) zal op een nieuwe locatie ergens midden in het land ondergebracht worden.

Red een Kind en Woord & Daad treden al gezamenlijk op in het werk met partnerorganisaties in het zuiden. De ervaringen daar zijn positief: door samen op te trekken kan er efficiënter en effectiever worden gewerkt.

Bezuinigen

De twee organisaties spraken in 2011 af om, onafhankelijk van de subsidie de ze zouden krijgen, als alliantie samen te gaan werken. Nu ontvangen ze hun subsidie uit het tweede medefinancieringsstelsel gezamenlijk. Inkomsten uit andere bronnen (75% op hun totale gezamenlijke programma) zijn de afgelopen jaren niet afgenomen. De samenwerking heeft volgens Dicky Nieuwenhuis dan ook niks met bezuinigingen te maken.

Wel was het een belangrijk doel om vanuit de alliantie effectiever samen te werken met partnerorganisaties in het Zuiden en richting hen één stem te vormen. Ook willen de twee organisaties op deze manier steviger investeren in fondsenwerving in het Zuiden. Verder speelde mee dat het werk efficiënter kan: vanaf 2017 kan deze samenwerking een miljoen aan kostenbesparingen opleveren op jaarbasis. Toch een mooie besparing, gezien de gezamenlijke subsidiepot van het Ministerie van Buitenlandse Zaken voor Nederlandse ngo’s vanaf 2016 fors geslonken zal zijn van ruim 400 miljoen op jaarbasis naar 185 miljoen.

Besparingen zullen vooral op directie- en managementniveau gerealiseerd worden. Afdelingen die samengaan hebben immers geen twee managers nodig, stelt Nieuwenhuis. Ook de vier directeuren die ze samen hebben zijn er teveel.

Nieuwenhuis vertelt dat het de ambitie is om te groeien. Als beoogde groeistellingen behaald worden kan er met hetzelfde aantal mensen veel meer werk gedaan worden. Als ze echter op het op het huidige niveau blijven, zijn verdere ontslagen niet uitgesloten

Opzet van de werkorganisatie

Een fusie op de lange termijn lijkt Nieuwenhuis onwaarschijnlijk: ‘Deze opzet biedt juist optimaal de ruimte om met andere partijen op een efficiënte manier samen te werken, gecombineerd met de vrijheid een eigen lijn te behouden.’ Aan het feit dat Woord en Daad en  Red een Kind nog steeds hun eigen identiteit en agenda kunnen behouden wordt veel waarde gehecht, ‘omdat we beide echte achterbanorganisaties met een specifiek profiel’, aldus Nieuwenhuis.

Nieuwenhuis benadrukt dat aan de buitenkant van de twee organisaties  er weinig gaat veranderen; de hervormingen zullen vooral intern en richting partnerorganisties in het Zuiden te merken zijn. Binnen de nieuwe werkorganisatie komen twee afdelingen; een shared services centrum voor financiën en administratie,  en een expertise centrum waarin vakgerichte inhoud ontwikkeld wordt over bijvoorbeeld onderwijs of agribusiness ontwikkeling.

Samenwerking met andere partijen

Nieuwenhuis: ‘Uit reacties blijkt dat met name wat kleinere organisaties geïnteresseerd zijn in de shared services, zoiets is voor hen immers lastig om efficiënt te regelen. Andere partijen zoals het onderwijs, of het bedrijfsleven, zijn juist heel erg geïnteresseerd in het expertise gedeelte. Deze opzet biedt een vorm waarin je heel flexibel kunt samenwerken met verschillende partijen. Volgens mij past dat heel erg bij onze netwerksamenleving.’

Vanaf het begin is het een doelstelling geweest om een vorm te creëren die ook openstaat voor samenwerking met anderen. Woord en Daad  is  een van de mede-investeerders in de New World Campus, een innovatiecentrum voor internationale samenwerking waarover Vice Versa eerder al berichtte. Nieuwenhuis ziet zeker mogelijkheden om vanuit de werkorganisatie aan te haken bij de New World Campus, maar dit moet nog concreet uitgewerkt worden.