
‘De Millenniumdoelen zijn beter dan niets’
In de aanloop naar 2015 worden de Millenniumdoelen steeds meer bekritiseerd. Toch staat Sylvia Borren (59), voorzitter van de EEN-campagne, er nog altijd achter.
Bijna geruisloos maakte Sylvia Borren augustus vorig jaar haar comeback in de Nederlandse ontwikkelingssector. Ze werd benoemd tot voorzitter van het Nederlands Platform Millenniumdoelen, een samenwerkingsverband van 55 Nederlandse ontwikkelingsorganisaties om de Millenniumdoelen onder de aandacht te brengen.
Net als haar voorganger Jaap Dijkstra (oud-directeur van Hivos) is ook Borren directeur geweest van een grote ontwikkelingsorganisatie. Van 1999 tot en met 2007 gaf ze leiding aan Oxfam Novib. De organisatie liet ze financieel in blakende gezondheid achter, want Oxfam Novib kreeg de volle mep subsidiegeld. Een mooi moment om de organisatie te verlaten, zegt Borren: ‘Ik vond het wel goed om mezelf weer in de onzekerheid te werpen.’ Ze werd co-voorzitter van de Worldconnectors, een denktank voor internationale vraagstukken. En sinds vorig jaar is ze voorzitter van het Platform Millenniumdoelen, de Nederlandse tak van Global Call to Action Against Poverty (GCAP) en initiatiefnemer van de EEN-campagne. Van GCAP was ze al tijdens haar Oxfam Novib-periode co-voorzitter.
EEN lijkt wel wat fris bloed te kunnen gebruiken, omdat de campagne vooralsnog niet erg lijkt aan te slaan. Borren is het niet met deze constatering eens. Gevraagd naar een Nederlands succes, noemt ze de actie ‘Schuif de armsten niet van tafel’. Daarbij was de boodschap van EEN aan de Nederlandse politiek: grijp tijdens de financiële crisis niet te gemakkelijk naar het ontwikkelingsbudget. Borren: ‘CDA en PvdA hebben toen besloten om aan de afspraak van 0,8 procent van het bruto nationaal product voor ontwikkelingssamenwerking vast te houden.’
Maar meer nog dan in Nederland ziet Borren wereldwijde successen. ‘Wat ik aan GCAP waanzinnig vind, is dat we een historische burgerbeweging op de been hebben gekregen. Vorig jaar 173 miljoen mensen, dat is 2,5 procent van de wereldbevolking. In 166 landen hebben de afgelopen vier jaar mensen meegedaan. Het is allemaal gemeten door het Guiness Book of Records. Mensen staan niet alleen symbolisch op tegen armoede, ze doen ook dingen. In India wordt de civil society nu actief geconsulteerd voordat de overheid beslissingen neemt over onderwijs en gezondheidszorg. In Zuid-Afrika is de leeftijd voor kinderbijslag van twaalf naar achttien gegaan. En Rusland kent nu betere uitkeringen voor mensen met een handicap.’
Borren is voorzitter van EEN geworden in een periode dat de Millenniumdoelen steeds meer ter discussie staan. Ook het WRR-rapport is er buitengewoon kritisch over. ‘Ik vind de Millenniumdoelen niet goed genoeg, maar ze zijn beter dan niets’, reageert Borren. ‘En ze kúnnen in 2015 nog steeds gehaald worden. In 2009 is, volgens VN-cijfers, 18 triljoen dollar uitgegeven aan het op poten houden van banken en bedrijven. Dat is achttienduizend miljard. Met één procent daarvan behaal je, met goede processen, de Millenniumdoelen in een paar jaar tijd. Maar die één procent krijgen we gewoon niet.’
Voor Borren is de EEN-campagne weer een nieuw hoofdstuk in haar leven, dat al decennia lang in het teken staat van strijden voor een rechtvaardige wereld. Geëmotioneerd: ‘Ik heb de meest verschrikkelijke situaties gezien in steden, sloppenwijken, en op het platteland. Ik heb daar mensen, vooral vrouwen, horen zeggen: voor mijn leven maakt het niet meer uit, maar ik wil dat mijn kind onderwijs en gezondheidszorg krijgt, een baan en een betere toekomst. Die mensen knokken tot hun laatste adem voor de toekomst van hun kinderen. Wie ben ik dan om te gaan zitten flierefluiten?’