Categorie - Handel

 

‘Hulp en handel: de balans en de toekomst’ – een verslag

Nederland nam een bijzondere positie op het wereldtoneel in door als eerste hulp en handel in één portefeuille onder te brengen. Op het congres van 16 juni keken Vice Versa en vele partners erop terug: wat ging goed, wat niet? De dag samengevat.

>

Geen bindende regels, wel rechten voor bedrijven

OPINIE – Mensenrechtenschendingen door bedrijven komen op grote schaal voor en worden vaak niet bestraft. Van 6 tot 10 juli 2015 onderhandelden de VN over bindende regels voor bedrijven, verantwoordelijkheid voor schade die zij veroorzaken, en toegang tot het recht voor slachtoffers van mensenrechtenschendingen. De EU, en Nederland in haar kielzog, koos ervoor om niet deel te nemen aan de onderhandelingen. Dit staat in schril contrast met het beeld van de mensenrechtenkampioen dat de EU graag van zichzelf schetst, zo schrijven Mariëtte van Huijstee (SOMO), Anne Schuit (SOMO), Anne van Schaik (Friends of the Earth Europe) en Hilde van der Pas (Transnational Institute).

>

EPA’s, het einde voor regionale handel?

Vorige week analyseerde Kees Knulst, deelnemer aan MP-Watch, de masterclass van Woord en Daad, kritisch de EPA’s. Hij stipte al kort de incoherenties rondom de EPA’s aan. Deze week kijkt MP-Watch deelnemer Alette Paul verder naar de mogelijke incoherentie tussen de vrijhandel van de EPA’s enerzijds, en de doelstelling van ontwikkelingssamenwerking anderzijds om de lokale agrosector in ontwikkelingslanden te versterken. Wat voor invloed hebben de EPA’s op de regionale handel in bijvoorbeeld Oost-Afrika? En hoe draagt Nederland bij aan regionale handelsbevordering?

>

EPA’s: we just don’t seem to care at all

BLOG – Bij alle tumult rond TTIP valt de aandacht die er in Nederland is voor de handelsakkoorden tussen de EU en de zogenaamde ACP-landen (Afrika, Caraïben & Pacific) volledig in het niet. Ook in die landen zelf, stuk voor stuk voormalige koloniën van voormalige Europese grootmachten, doen de Economic Partnership Agreements (EPA’s) voor het oog weinig stof opwaaien. Vreemd, want behalve voordelen brengen de akkoorden ook risico’s voor de lokale en regionale economieën in het Zuiden met zich mee. Reden genoeg voor Kees Knulst, deelnemer aan MP Watch, de masterclass van Woord en Daad, om een kritische analyse op deze materie los te laten.

>

De McDonaldisatie van de cacaosector

Onlangs vond de derde editie van Chocoa plaats, een groot event waar het allemaal draait om de verduurzaming van de cacao- en chocoladesector. Dit jaar lag de focus op de potentie van marktdifferentiatie en de opkomst van een middenmarkt. Ook werd de Cocao Barometer gepresenteerd, een rapport dat een overzicht biedt van de huidige ontwikkelingen in de verduurzaming van de cacaosector. Susanne van der Kooij was erbij en deed verslag.

>

Onder TTIP wordt alles vloeibaar – “All that is solid, melts into air…”

Om beleidsvrijheid van overheden beter te garanderen, wil minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking het internationale investeringsrecht moderniseren. Een nobel streven, maar de voorstellen die ze hiervoor doet zijn volstrekt ontoereikend, vinden Roos van Os (SOMO), Pietje Vervest (TNI) en Burghard Ilge (Both ENDS) en Geert Ritsema (Milieudefensie). Bovendien lijkt ze met het oog op handelsverdragen met de VS (TTIP) en Canada (CETA) – vooralsnog vooral gericht op de belangen van Nederland en Europa. Dit terwijl landen in Oost Europa en ontwikkelingslanden al vele decennia worden geconfronteerd met de dure en dwingende gevolgen van reeds bestaande Nederlandse investeringsverdragen. In het kader van beleidscoherentie voor ontwikkeling zou de minister moeten streven naar een radicale herziening van het Nederlandse bilaterale verdragennetwerk. Duurzame ontwikkeling en de bevordering van mensenrechten dienen hierin centraal te staan.

>

Koffierevolutie: boeren branden de bonen bruin

Twee jaar geleden kondigde koffiemerk Moyee een revolutie aan in de koffie-industrie. Door koffiebonen in het land van herkomst te branden, kon de lokale boer meer verdienen. De media rapporteerden enthousiast over deze hemelbestormers. Nu zijn we twee jaar verder. Lukt het Moyee het ideaal van een eerlijke koffieketen te realiseren?

>

De Economic Partnership Agreements: een reisje naar de Cariben

De EPA’s. Jarenlang waren ze een begrip in de ontwikkelingswereld. Door nogal wat NGO’s werden felle campagnes gevoerd tegen deze vrijhandelsverdragen tussen de EU en de ACP landen. Ze zouden een regelrechte bedreiging vormen voor de nog fragiele economieën in Afrika, de Cariben en de Pacific. Die campagnes zijn nagenoeg verstomd. De enige regio waar inmiddels een EPA van kracht is, is het Caribisch gebied. Vanaf 1 januari 2008 bepaalt de EPA de verhouding tussen de EU en CARIFORUM, het verband van Caribische staten. Evert-Jan Brouwer, politiek adviseur bij stichting Woord en Daad, kijkt welke lessen er getrokken kunnen worden voor andere EPA regio’s.

>

TTIP toch niet zo gunstig voor ontwikkelingslanden

Vandaag debatteert minister Ploumen met de Tweede Kamer over het vrijhandelsverdrag tussen de EU en de VS. In een opiniestuk laat zij vandaag weten dat het verdrag voor een ieder positieve gevolgen heeft. Maar of dat zo is, valt te betwijfelen. Vice Versa publiceerde in haar februarinummer van dit jaar een artikel over zogeheten megadeals. Experts maken zich zorgen en uit onderzoek blijkt dat het vooral de Europese Unie en de VS zijn die profiteren van een akkoord, terwijl de meeste ontwikkelingslanden verliezen.

>

Ghana heeft weinig last van Nederlandse belastingverdragen; van migratiebeleid des te meer

Europese landbouwpolitiek, Nederlandse belastingverdragen en te veel vrijhandel via de Economic Partnership Agreements (EPA’s): het zou allemaal funest zijn voor ontwikkelingslanden. Of niet? Ghana lijkt er in elk geval weinig last van te hebben. Dat blijkt uit een studie van IOB naar Nederlandse beleidsterreinen behalve hulp die effect kunnen hebben op de ontwikkeling van Ghana. Er is één belangrijke uitzondering: het Europese migratiebeleid. Dat kost iedere Ghanees liefst 3,50 Amerikaanse dollar per jaar.

>

Van criticus naar voorstander: waarom Senegal nu wél voor een EPA-akkoord is

Het spant erom binnen ECOWAS, de unie van West-Afrikaanse staten. Komt er nu wel of geen European Partnership Agreement? Begin dit jaar leek de unie af te stevenen op een akkoord, maar inmiddels staat het weer stil. Kick Hommes neemt de positie van Senegal onder de loep binnen dit politieke spel. Senegal is een laag-inkomensland, en toch strijdt het vóór een EPA. Wat zit daarachter?

>

EU-Afrika top slaagt er niet in om voorbij traditionele hulprelaties te gaan

De vooruitzichten voor de EU-Afrika top waren al niet hooggespannen, maar de EU-Afrika top in Brussel is er niet in geslaagd om de traditionele hulp-ontvanger relatie te doorbreken. Lokaalmondiaal directeur Stefan Verwer bezocht de top en analyseert de uitkomst.

>

Lukt het Afrika en Europa om een nieuw partnerschap op te zetten?

Het is de Europese Unie niet gegeven. Wederom dreigt een grote politieke bijeenkomst tussen Europese en Afrikaanse regeringsleiders overschaduwd te worden door diplomatieke incidenten.

>

In de houdgreep van de investeringsverdragen

Nederland is berucht vanwege haar reputatie als belastingparadijs voor multinationals. Minder bekend is ons dubieuze trackrecord op het gebied van IBO’s ofwel investeringbeschermingsovereenkomsten. Roeline Knottnerus van SOMO en Pietje Vervest van Transnational Institute maken ons in de recent uitgekomen Vice Versa wegwijs en roepen op tot actie.

>

De maisparadox van Malawi

Deze week komt de nieuwste Vice Versa uit die voor een groot deel in het teken staat van handelspolitiek. In aanloop daarnaar toe publiceert Vice Versa op de website een serie reportages over handelspolitiek in Afrika. Vandaag Malawi: in het land heerst een maisparadox. De overheid heeft weliswaar een subsidieprogramma op kunstmest en maiszaden heeft ingevoerd, maar de honderden miljoenen dollars die eraan besteed worden komen de armste boeren maar in kleine mate ten goede. In februari dit jaar begonnen zich in de hoofdstad alweer lange rijen te vormen voor de maisdepots van de overheid. Hoe is dat mogelijk? Peter Boek zocht het uit in Malawi.

>

De moeizame weg van de Senegalese ui

Deze week komt de nieuwste Vice Versa uit die voor een groot deel in het teken staat van handelspolitiek. In aanloop daarnaartoe publiceert Vice Versa op de website een serie reportages over handelspolitiek in Afrika. Vandaag Senegal: het is precies tien jaar gelden dat de eerste seizoensgebonden importstop van kracht werd in de Senegalese uienindustrie. Maar ondanks dat het land genoeg uien heeft om zelfstandig de bevolking te kunnen voorzien, blijven buitenlandse bedrijven tonnen uien naar het land exporteren. Voedselsoevereiniteit is in Senegal zo simpel nog niet.

>

‘Diamonds are forever’, maar succes niet

Deze week komt de nieuwste Vice Versa uit die voor een groot deel in het teken staat van handelspolitiek. In aanloop daarnaartoe publiceert Vice Versa op de website een serie reportages over handelspolitiek in Afrika. Vandaag Botswana: een land dat hét succesverhaal van Afrika zou zijn. Het land heeft na haar onafhankelijkheid een gemiddelde groei van 9 procent per jaar kunnen bereiken, maar er is ook een andere kant van de medaille. Bijna een kwart van de Botswaanse bevolking is werkloos. Bovendien is de economie weinig gediversifieerd en loopt de handel met de EU maar stroef. Wat heeft de handelsliberalisatie na de onafhankelijkheid Botswana nu werkelijk opgeleverd?

>

Alternative Trade Mandate: een eerlijk en duurzaam alternatief voor het huidige vrijhandelsmodel

Maatschappelijke organisaties doen een handreiking aan politici en beleidsmakers die serieus werk willen maken van duurzame en eerlijke handelsregels. Deze week lanceert een Europese alliantie van meer dan 50 Europese NGO’s het Alternative Trade Mandate (ATM). Het ATM is een realistisch en volwaardig alternatief voor het huidige Europese vrijhandelsmodel. In plaats van het winstoogmerk van een kleine elite van grote bedrijven, stelt het nieuwe mandaat welzijn, gelijkheid, mens en milieu centraal. Het ATM beperkt zich niet tot alleen handel en investeringsregels maar zet een raamwerk neer voor duurzame globalisering.

>

Waarom moeten we toch naar Bali?

Volgende week dinsdag gaat in Bali de negende Ministeriële Conferentie van de Wereldhandelsorganisatie van start. Al twaalf jaar wordt er onderhandeld. Hoewel velen eraan twijfelen of de 159 lidstaten er deze keer wel uitkomen, is het de moeite waard de bijeenkomst in Bali te volgen. Vice Versa zal dat vanaf volgende week gaan doen, live vanuit Bali.

>

Ploumen krijgt oppositie nog niet warm voor DGGF

Over het Dutch Good Growth Fund is ook gisteren na het notaoverleg Ondernemen voor Ontwikkeling het laatste woord nog niet gesproken.De oppositie toonde zich ontevreden en bezorgd over de uitwerking van het driesporenbeleid en de ontwikkelingsrelevantie van het fonds en kaartte een paar heikele kwesties aan.

>

Afrika moet zelf voor zijn voedsel zorgen

Afgelopen dinsdag verscheen een artikel in Trouw met de titel ‘Afrika heeft grote agrobedrijven nodig’. Hierin stelt Rabobank-analist Justin Sherrard dat wereldwijde agrobedrijven zoals Mars en Unilever het continent een stoot in de goede richting kunnen geven door zich te committeren op de lange termijn. De gedachte is dat de bedrijven toegang tot technologie met zich meebrengen, goed opgeleide mensen en kennis hebben van bewerking, opslag en distributie. Jasper van Dijk en Eric Smaling, parlementariërs van de SP, hebben hun twijfels of grote multinationals wel zo goed zijn voor Afrika.

>