Waarom Nederland zoveel moeite heeft met het vaderschapsverlof

BLOG – De zogenaamde papa-petitie is inmiddels 41.000 keer ondertekend. Langzaam, heel langzaam lijkt Nederland warm te lopen voor een langer verlof voor kersverse vaders. Toch bungelen we op het gebied van vaderschapsverlof nog steeds onderaan de ranglijst van westerse landen. Waarom is het zo moeilijk om zoiets simpels in onze samenleving te implementeren?

Met het bewerkstelligen van het derde Nederlands Nationaal Actieplan 1325 (september 2015) streeft Nederland naar gendergelijkheid in conflict landen. Het gaat binnen dit Actieplan vooral om ‘basale’ rechten voor vrouwen waar wij in Nederland al vertrouwd mee zijn. Vrouwen moeten, net als mannen, meepraten over vredesprocessen in het eigen land. Het gaat erom dat mensen beginnen in te zien dat vrouwen gelijkwaardig zijn en dat hun stem net zoveel geldt als die van mannen. De twee kernthema’s in het Actieplan behandelen het belang van vrouwelijk leiderschap en politieke participatie. Het is niet vanzelfsprekend dat er in conflictlanden daadwerkelijk aandacht gegeven wordt aan deze thema’s.

In Nederland is het echter vreemd wanneer er geen vrouwen meebeslissen over bijvoorbeeld vredesprocessen. Maar als we zo veel belang hechten aan gelijkheid van mannen en vrouwen en zo kritisch kijken naar gendergelijkheid in conflictlanden, waarom is het dan zo moeilijk om in ons eigen land iets simpels als zwangerschapsverlof voor vaders in te voeren?

De verdeling van zorg

Volgens het onderzoek De verdeling van zorg door Motivaction zou 60 procent van de vaders meer tijd willen doorbrengen met het pasgeboren kind. Waarom gaat dan slechts 5 tot 7 procent van de vaders daadwerkelijk minder werken, om bij te dragen aan de zorg voor het kind?

Volgens het onderzoek Waarom mannen minder zorgen door WOMEN Inc. is het vooral het idee dat mannen meer verdienen dan vrouwen en daarom dezelfde uren moeten blijven werken om genoeg te verdienen voor het hele gezin. Dit verantwoordelijkheidsgevoel is natuurlijk enigszins vanzelfsprekend. Het gevoel wat hier echter bij gekweekt wordt is dat mannen meer verdienen waardoor de vrouw toegewezen is tot de zorg. Hoe vaak er ook over gendergelijkheid gesproken wordt, in Nederland blijven we de traditionele verhoudingen volgen (schaarse uitzonderingen niet meegenomen). Zijn we dan zo vastgeplakt aan onze ideeën over de taakverdelingen in het leven? En hoe kunnen we dan over gender gelijkheid spreken?

De papa-petitie

Een manier om aandacht te vragen voor meer verlofdagen na de geboorte van het kind is de papa-petitie. Deze petitie vraagt verlenging van het betaalde vaderschapsverlof. Met deze petitie is er een duidelijk beeld geschetst aan de overheid conform verlofregelingen. In de huidige regeling hebben vaders recht op twee betaalde dagen en drie aanvullende onbetaalde dagen. Het is van belang dat er ruimhartiger met dit verlof wordt omgegaan: vaders zijn onmisbaar bij de opvoeding en ontwikkeling van kinderen. Het succes van dit jaar is dat vanaf 2017 (!) vaders vijf dagen betaald verlof krijgen. Het is duidelijk dat Nederland nog een lange weg te gaan heeft  wat betreft de verdeling van de zorg. Het is daarom verstandig, om naast de implementatie van meer gendergelijkheid in conflictlanden, ons te richten op het invullen van bepaalde veranderde normen en waarden in Nederland.

Volgens Jannet Vaessen, directrice van WOMEN Inc., komt de zorg van de kinderen te vaak op de schouders van de vrouw te liggen waardoor wij de achterhaalde man-vrouw-verhoudingen blijven voeden: ‘Wij willen dat vrouwen niet automatisch de onbetaalde zorg voor anderen op zich nemen.’ Maar laten we voor nu vooral de papa-petitie tekenen zodat gendergelijkheid op alle fronten in onze maatschappij verdedigd kan worden.

Deze blog werd gemaakt in het kader van de Masterclass Vrouwen, Vrede en Veiligheid, georganiseerd door Vice Versa & Lokaal Mondiaal. In deze Masterclass leren jonge professionals campagne voeren op het thema Vrouwen, Vrede & Veiligheid. Lees de overige blogs hier.