Sjoerd Sjoerdsma van D66 is uitgeroepen tot Fair Politician of the Year 2015. Deze prijs wordt elk jaar uitgereikt door de Foundation Max van der Stoel aan politici die zich inzetten voor beleidscoherentie en eerlijke politiek. Sjoerdsma heeft zich afgelopen jaar vooral ingezet voor conflictgrondstoffen en wapenexport. Roelof van Laar (PvdA) werd tweede en Marianne Thieme (Partij voor de Dieren) derde.

Vorig jaar was de derde plaats voor Sjoerd Sjoerdsma al een verassing, omdat D66 nog nooit zo hoog geëindigd was, maar dit jaar was hij de onomstreden winnaar. Sjoerdsma werd geprezen om zijn effectiviteit en zijn inzet op het gebied van veiligheid en ontwikkeling. Zo kwam hij met een initiatiefnota over eenduidig Europees wapenexportbeleid en maakte hij zich sterk voor conflictvrije mineralen. De winnaar voelde zich vereerd met de prijs en benadrukte het belang van coherent beleid. Sjoerdsma: ‘Wat wij hier doen heeft impact daar: ik heb met eigen ogen gezien wat voor negatieve effecten wapenhandel heeft in landen als Afghanistan en Sudan.’ Komend jaar blijft hij zich hiervoor inzetten.

Runner-up was Roelof van Laar, die ook vorig jaar de tweede plaats bekleedde. De Pvda’er werd geprezen voor zijn brede inzet en effectiviteit van achter de schermen. Hij pakte actuele thema’s als Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen op, maar richtte zich ook op minder vanzelfsprekende onderwerpen, zoals de BRICs-banken. Ook organiseerde hij voor de eerste keer in de geschiedenis een speciale procedure over beleidscoherentie.

De derde plek was voor Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren, die vooral werd geroemd om haar brede inzet, vooral gericht op duurzaamheid. Ze heeft afgelopen jaar zich voor maar liefst zes politieke thema’s ingezet, wat het hoogste aantal van de politici was. ‘Als tweemansfractie is het lastig op alle terreinen actief te zijn, maar Thieme was aanwezig als nooit tevoren’, aldus Manuela Monteiro, hoofd van de jury en president van FMS.

‘Hopelijk staat hier volgend jaar een woordvoerder van financiën of economische zaken’

Het Fair Politics programma van Foundation Max van der Stoel (FMS) houdt het hele jaar door in de gaten wat er in de politiek gebeurt wat betreft coherentie en eerlijk beleid. De Politician of the Year award is bedoeld als aanmoediging om politici te stimuleren en door te gaan met het werk, zo benadrukte Arjen Berkvens, directeur van FMS: ‘We doen hier niet aan naming en shaming, maar zetten Kamerleden die het goed doen juist in het zonnetje’. Iedere motie, Kamervraag, initiatiefwet en amendement worden onder de loep genomen en beoordeeld. Niet alleen de punten die hieruit voortvloeiden telden, maar ook een jury werd ingezet om het uiteindelijke oordeel te vellen. Zij letten vooral op relevantie, effectiviteit, breedheid van inzet, focus, vasthoudendheid en innovatieve invalshoeken.

Andere genomineerden waren Joël Voordewind (ChristenUnie), die zich inzet voor leefbaar loon en strijdt tegen kinderarbeid, en Bram van Ojik (GroenLinks), die de afgelopen twee won, maar door zijn aftreden niet meer in aanmerking voor de winst kwam. Daarnaast waren Jesse Klaver (GroenLinks) en Arnold Merkies (SP) opvallende kandidaten, omdat ze woordvoerder voor financiën zijn.

De aanwezige politici benadrukten ook dat coherentie verder gaat dan het ontwikkelingsdomein. ‘Coherentie doet pijn’, zei Sjoerdsma, ‘de echte maatregelen, zoals landbouwsubsidies, gaan ook andere beleidsdomeinen aan. Hopelijk staat hier volgend jaar een woordvoerder van financiën of economische zaken.’

Ook benadrukten de politici dat ze hierin geen concurrenten van elkaar zijn, maar dat het vooral belangrijk is om er samen met andere partijen uit te komen. ‘Beleidscoherentie is iets wat je als team aan moet pakken, op het gebied van beleidscoherentie zijn we namelijk bondgenoten’, aldus Sjoerdsma. Hij observeerde dat de VVD, CDA en de PVV samen minder punten hadden dan de SGP op de monitor van Fair Politics. Van Laar: ‘Niet alleen de linkse partijen moeten coherentie van beleid nastreven, de VVD en CDA zijn moeilijk mee te krijgen, ook als het bijvoorbeeld over kinderarbeid gaat.’

En dit geldt ook voor het kabinet, vindt Sjoerdsma: ‘Het is zaak dat minister Ploumen niet eenzaam in de spits staat, maar ook af en toe een mooie assist krijgt van bijvoorbeeld minister Kamp of de premier.’