BLOG – Vorige week vond het Development Finance Forum van de Wereldbankgroep in Rotterdam plaats. Esmé Berkhout was namens Oxfam aanwezig. Echt baanbrekende ideeën kwamen er niet, zag zij. ‘Een databank hier, een pilot daar, daarmee doorbreken we ‘business as usual’ niet.’ Ze pleit voor een verschuiving van de macht. 

Op 21 en 22 mei was minister Ploumen gastvrouw van het Development Finance Forum in Rotterdam. Ploumen vindt dat de Wereldbankgroep (WBG) zich duidelijker moet positioneren in het nieuwe internationale ontwikkelingsspeelveld. Nederland is de afgelopen jaren meer samenwerkingsverbanden met de WBG groep aangegaan, op dossiers als water, voedselzekerheid en gender. De keuze van de Wereldbankgroep voor de locatie Rotterdam geeft blijk van dank.

Het forum in Rotterdam was er een van de vele ter voorbereiding van de top over Financiering voor Ontwikkeling in Addis in juli. Het doel was om te komen tot nieuwe, concrete, ideeën en samenwerkingsverbanden om niet langer slechts ‘miljarden uit publieke middelen’ maar ‘biljoenen uit – publiek/privaat, nationaal, mondiaal, etc.’ te genereren. Ploumen stelde; ODA blijft belangrijk, maar “we need more ‘bang’ for the buck”, door o.a. de private sector erbij te betrekken.

Ondanks de goed sfeer en strak georganiseerde sessies kwamen er weinig echt ambitieuze, concrete, baanbrekende ideeën naar voren. Een databank hier, een pilot daar, daarmee doorbreken we ‘business as usual’ niet. Misschien is het daarvoor nog te vroeg. Amina Mohammed (UN special advisor on Post-2015 Development Planning) concludeerde: de mensen aanwezig op dit forum moeten nog aan boord worden gehaald om de SDGs te kunnen realiseren. Het forum had vooral veel deelnemers vanuit de private sector en de Wereldbank groep. Van de 200 deelnemers kwamen er zo’n 15 uit armere landen.

Meer zeggenschap ontwikkelingslanden

Het debat werd dus zoals gebruikelijk in de discussies rond financiering voor ontwikkeling gedomineerd door huidige machthebbers. Dit terwijl, als we voortgang willen bereiken in Addis, er echt een verschuiving nodig is van macht. Ontwikkelingslanden en burgers wereldwijd moeten veel meer zeggenschap krijgen over onder meer ons financiële systeem, het belastingsysteem en meer informatie in handen krijgen waardoor zij o.a. ook de private sector ter verantwoording kunnen houden voor hun investeringen en bijdragen het behalen van ontwikkelingsdoelstellingen.

Een zorg over de effectiviteit van private sector investeringen kwam duidelijk naar voren uit een discussie tijdens het forum over ‘effective spending’; niet alle investeringen vanuit of via de private sector zijn in het belang van de ontwikkelingsdoelstellingen. Zeker ook de WBG moet er in de toekomst beter op toezien waar investeringsgeld belandt en welke doelstellingen dit dient. Er moet kritisch gekeken worden naar wanneer de private sector wel een rol kan spelen en wanneer niet. Een advies was “look at returns on SDGs, instead of (only) returns on investment” (maar het ‘hoe’ (behalve via transparantie en een kennisbank) kreeg in Rotterdam weinig aandacht).

Tandje bijzetten

Het belang van het tegengaan van belastingontwijking en illegale geldstromen kreeg wel veel aandacht in Rotterdam. Tijdens de afsluitende plenaire heb ik namens een forum-werkgroep mogen pleiten voor  meer inclusieve global tax governance. De huidige initiatieven (e.g. proces onder de OESO tegen belastingontwijking) gaan niet ver genoeg en houden onvoldoende rekening met de belangen van ontwikkelingslanden.

Voor Oxfam is het pleiten voor een krachtigere, mondiale aanpak van belastingontwijking een kernpunt richting Addis. Daarnaast blijven we ons onder meer hard maken voor de 0,7% van het BNP aan ODA (waar gelukkig ook breed steun voor werd uitgesproken in Rotterdam), voor klimaatfinanciering additioneel aan ODA, en voor een private sector en investeringen die bijdragen aan duurzame en inclusieve ontwikkeling en armoedebestrijding. Het forum in Rotterdam heeft hiervoor hoop ik meer mensen aan boord gehaald. Maar het forum maakte ook duidelijk dat we er nog lang niet zijn. De komende weken zetten we een tandje bij in onze lobby & campagne voor heldere afspraken in Addis.