BLOG – Tot zijn grote verbazing kreeg Remco van der Veen, manager gezondheidszorg bij Cordaid, vorige week meer sympathie voor de VVD. De aandacht die de partij vestigt op de vluchtelingenstroom is hoognodig en de ‘dictatordialoog’ is best realistisch.

Wat vreemd dat dezelfde politieke partijen, die moord en brand schreeuwden over de Grieken die een gat in het hek tegen een tsunami aan vluchtelingen uit Turkije niet willen dichtten, nu ineens ontploffen van verontwaardiging. Want de Volkpartij voor Vrijheid en Democratie wil een muur neerzetten om de vluchtelingenstroom buiten Europa te houden. Volgens de politieke insiders zijn de luchtballonnetjes, zoals de muur en de door Halbe Zijlstra voorgestelde gesprekstherapie met dictators afleidingsmanoeuvres om alle interne VVD-perikelen met bonnetjes, foute hypotheken en de kasteelheer op justitie, Van der Steur, die mogelijk onterecht subsidie ontvangt, uit de pers te houden.

We maken het wel erg bont als we ons nu dus ook al laten afleiden door de rauwe werkelijkheid.

Positief zou je kunnen stellen dat het goed is dat Azamini van de VVD meer aandacht wil voor opvang in de regio. Een terechte claim want cijfers liegen niet. Neem de UNHCR cijfers over 2013. In totaal zijn volgens dat rapport 51,2 miljoen mensen verdreven van eigen haard. 33,3 miljoen daarvan worden in eigen land opgevangen. Ik was een aantal weken terug in Bukavu, Oost-Congo, een stad waar enkele jaren terug 500.000 mensen woonden. Nu huizen er 1,2 miljoen. Het overgrote deel van deze extra populatie komt bescherming en veiligheid zoeken in deze stad, waar geen enkele extra investering heeft plaatsgevonden om deze extra bewoners op het water- of stroomnet aan te sluiten.

Dictatordialoog

Naast de ‘internally displaced’ zijn er volgens de UNHCR 16,7 miljoen vluchtelingen en 1,2 miljoen asielzoekers. Pakistan, Turkije, Iran, Libanon en Jordanië vangen de meeste vluchtelingen op. Nederland nam volgens de cijfers uit 2014 van COA er 24.929 op in de centrale opvang. Dat is afgerond 0,05 %, dus iets meer aandacht en inzet op het faciliteren van opvang in de regio, naast het uitdelen van weesfietsen uit Amsterdam, lijkt gerechtvaardigd als ambitie. Het zou fijn zijn als, achter de agenda om de vluchtelingenstroom in te dammen, de VVD ook verder wil gaan kijken om de onveiligheid, fragiliteit en het voorzieningenniveau aan te pakken in deze regio. Want zonder dat is het dweilen met de kraan open.

Daarbij is de ook verketterde aanpak ‘dictatordialoog’, op de thee gaan bij dictators zonder te snel en teveel wijsvingers in de lucht te houden, helaas ook realistisch. Hoe verwerpelijk de denkbeelden en acties van veel leiders ook zijn, de twee extremistische interventiemechanismes die we nu gebruiken – de wijsvinger en bommenwerpers – hebben in de afgelopen jaren weinig goeds gebracht. En waarom wel Heineken biertjes drinken met Poetin, handelsmissies naar China en geen goed gesprek met Kabila of Mugabe. Het werken in fragiele landen en regio’s gaat niet zonder het gesprek aan te gaan en soms samen te werken met boeven of mensen die voor deze boeven werken. Het aan de zijlijn staan en schreeuwen en boycotten van deze leiders versterkt vaak zelfs hun interne draagvlak en machtsbasis, omdat ze het op durven te nemen tegen de boze buitenwereld. Mediamanipulatie is een kerncompetentie van deze leiders. We moeten werken met mensen binnen die landen en regimes, die een veranderingsagenda hebben. En dat begint soms praktisch, bij het verbeteren van de gezondheidszorg. Daarna is het vele en kleine stapjes zetten om rechten op tafel te krijgen en houden.

Verkiezingsverlies

Meestal gaat het mis met verliezers na verkiezingen. Goodluck Jonathan in Nigeria is een uitzondering, daar waar het gaat om het nemen van verkiezingsverlies. Op dat gebied kan men internationaal toch wat leren van Nederland, en vooral van de VVD. Nederland is kampioen verlies presenteren als winst, met Rutte aan kop. Hij feliciteert met grote glimlach zijn tegenstanders die wel winnen en verkoopt het als winst dat VVD minder verloor als door opiniepeilers voorspeld. Zo afdruipen na verlies, daar kunnen vele dictators nog veel van leren. Want eenmaal met geweld aan de top geraakt, vinden ze geen uitweg meer. Het is voor hen de dood of de gladiolen.

Met het schaamrood op mijn kaken moet ik erkennen dat ik de VVD meer ben gaan waarderen de afgelopen weken.

Remco (44) is manager Gezondheidszorg bij Cordaid en lid van de ledenraad van zorgverzekeraar Menzis. Remco schrijft vooral over de overeenkomsten en verschillen in aanpak die hij in de praktijk tegenkomt tussen Nederland en het Zuiden. Cordaid werkt in 15 landen vooral fragiele landen aan het versterken van gezondheidssystemen en het verbeteren van reproductieve gezondheidszorg. Remco werkt sinds 1999 bij Cordaid en was daarvoor werkzaam in West Afrika.