Tijdens de conferentie over Resolutie 1325 twee week geleden werd er gul geld toegezegd voor de militaire bescherming van burgers. Simone Filipini, directeur van Cordaid, was erbij en het woord ‘beleidscoherentie’ kwam plots in haar op. Want ze besefte zich dat een aantal van die landen die net over de brug waren gekomen om in conflictlanden wapens, personeel en materieel te leveren voor burgerbescherming, een aantal van de grootste wapenfabrikanten ter wereld herbergen.

Vrouwen worden in de regel niet betrokken bij vredesprocessen. Dat is de wereld op z’n kop. Vrouwen ondervinden – direct en indirect – de grootste gevolgen van conflict. En terwijl de verwoestingen plaatsvinden, zijn zij degenen die gezinnen en gemeenschappen nog een beetje bij elkaar houden. Toch wordt hun perspectief niet meegenomen in vredesprocessen.

In 2000 is er in de VN Veiligheidsraad een resolutie aangenomen die daar wat aan wilde doen: Resolutie 1325. De 15e verjaardag in oktober staat internationaal op de agenda. Dan gaan we kijken wat ervan terechtgekomen is. En hoe het beter kan.

Een paar weken geleden organiseerde het ministerie van Buitenlandse Zaken twee conferenties in de Beurs van Berlage. De eerste ging over Resolutie 1325, de tweede over VN-vredesmissies. Ik was erbij.

Twee werelden

Op de conferentie Women, Powerful Agents for Peace and Security sprak een bont en fleurig gezelschap van vrouwen en wat mannen (ik schat 30%) uit conflictlanden in Afrika, het Midden-Oosten en Azië. Ze vertelden wat 1325 voor hen betekent.

Logo en programmaboekjes van de conferentie roze en paars. De opzet was interactief. In sommige debatten werd gezongen. Ook werd er gehuild, om de drama’s die naar boven kwamen, de verhalen over onderdrukking, dood en verderf. Stoelen stonden rommelig in vergaderzalen door elkaar.

Op de regionale VN-conferentie Delivering Peace and Protection: the Convening Power of UN Peace Operations ging het er net iets anders aan toe. Grijs en groen geklede diplomaten en militairen uit Europese landen kwamen bijeen om landen personeel en materieel te laten bijdragen aan vredesmissies. In het ruim honderdkoppige gezelschap zag ik zo’n vijf vrouwen. Deelnemers spraken op gedempte toon met elkaar, in de vergaderzaal stonden tafels in strakke carré-vorm, landenbordjes naast elkaar, en iedereen in het gelid. De conferentieboekjes en bordjes waren blauw.

Geld voor geweld

Het was even duwen, maar uiteindelijk kwamen landen toch gewoon over de brug. Er werden miljoenen toegezegd voor de militaire bescherming van burgers. Feitelijk geld voor geweld. Goedbedoeld geweld, maar toch. Geweld gericht op consequenties van geweld, niet op het aanpakken van de oorzaak ervan.

Ik had mijn collega’s gevraagd eens even in een tabelletje te zetten wat er aan geld wordt besteed aan defensie in landen waar conflict heerst en waar zo’n 35% van de allerarmste mensen in de wereld wonen. En wat er aan traceerbare middelen in vredesopbouw wordt gestopt. U raadt het al: de balans is volkomen weg.

Op de slotdag kwamen deelnemers van beide conferenties bij elkaar voor een eindsessie. Beide groepen waren bezig geweest met vrede. De ene vanuit een militair beschermingsperspectief, de andere vanuit de beleving van degenen die dagelijks met onveiligheid en geweld te maken hebben en die invloed proberen uit te oefenen op hun eigen toekomst. Resolutie 1325 gebruiken ze als hefboom. Soms met succes, maar het blijft een strijd.

En plotseling, die middag waarop ‘blauw’ en ‘roze/paars’ bij elkaar zaten, kwam het woord ‘beleidsincoherentie’ in me op. Een ambtelijk, stoffig en saai woord, vervelend als een vlieg. Opeens besefte ik dat de landen die net over de brug waren gekomen om in conflictlanden wapens, personeel en materieel te leveren voor burgerbescherming – feitelijk de bescherming van de roze/paarse groep – een aantal van de grootste wapenfabrikanten ter wereld herbergen. Ze verdienen grof geld aan wapenproductie en -distributie en indirect ook aan militaire bescherming. Terwijl ze net allemaal het nieuwe verdrag hebben getekend tegen de verspreiding van kleine wapens – alles van handwapens tot bazooka’s – waarmee diezelfde burgers worden belaagd… Dan klopt er toch iets niet?

‘Roze/paars’ strijdt voor vrede en invloed op vredesprocessen en vredesopbouw. Bijna niemand heeft daar een cent voor over, terwijl ‘blauw’ dure vredesmissies bespreekt en tevreden naar buiten komt omdat er wapens, personeel en materieel zijn toegezegd om burgers te beschermen die door de wapens van hun eigen wapenfabrikanten worden bedreigd, verminkt en vermoord.

Beleidsincoherentie. Saai woord, gruwelijke realiteit.