
Klimaatverandering: van de regen in de drup?
Op woensdag 26 november organiseerde het HIER Klimaatbureau de ‘7th Conference on Climate and Development Countries’. De aanwezigheid van de vele verschillende kooktoestellen doet vermoeden waar volgens het bedrijfsleven de oplossing ligt om de negatieve gevolgen klimaatverandering tegen te gaan. Het was een interactieve bijeenkomst, waarbij de aanwezigen op een originele manier konden ervaren hoe moeilijk investeren in landbouw kan zijn wanneer klimaatverandering roet in het eten gooit.
Hoe erg kan het zijn wanneer het in Nederland een paar graden warmer zal worden? Best lekker toch? zou je denken. Dan kunnen we in de zomer wat vaker jurkjes aan en hoeven we in de winter het thermosondergoed niet uit de kast te trekken. Maar zo simpel ligt het niet. Door klimaatverandering lopen sommige landen het risico een humanitaire crises te ondergaan, doordat hun oogst wordt verwoest door overstromingen of aanhoudende droogte.
Waar staat Nederland?
Beslissingen over het klimaat gaan verder dan landsgrenzen: het is een mondiale kwestie. In december 2015 zal de 21ste editie van het Klimaat Congres in Parijs (COP 21) plaatsvinden. Het doel van dit congres is om een internationaal akkoord te tekenen waarbij de deelnemende landen onder andere worden verplicht de uitstoot van koolstof te reduceren. Volgens Michel Rentenaar, waarnemend directeur van de directie Klimaat, Energie, Milieu en Water (DME) bij het ministerie van Buitenlandse Zaken, zijn de doelstellingen van dit akkoord ambitieus te noemen. Rentenaar noemt vijf elementen die voor Nederland belangrijk zijn bij de totstandkoming van dit akkoord: participatie, flexibiliteit, ‘inclusive green growth’ beleid, klimaat neutraliteit en implementatie.
‘Wat duidelijk naar voren komt bij de totstandkoming van het nieuwe akkoord, is de strijd tussen ambitie en hetgeen wat haalbaar is. De doelstellingen zijn niet evenredig aan de realiteit. Het is belangrijk dat ieder land een participerende rol speelt, maar zich tegelijkertijd ook flexibel opstelt’, legt Rentenaar uit. Ondanks dat de Verenigde Staten en China tot de grootste vervuilers behoren, is volgens Rentenaar is het succes van het nieuwe akkoord niet geheel afhankelijk van deze twee landen. ‘Wanneer alle kleinere landen zich wel richten op een duurzamer bestaan, dan zal dit een positief effect hebben op het klimaat.’ Ook een klein land zoals Nederland kan dus een belangrijke bijdrage leveren aan een duurzamer bestaan.
Veilig kokkerellen
Tijdens het congres is er veel aandacht voor ‘climate-smart agriculture’ en ‘inclusive green growth’, waarbij gekeken wordt hoe landbouw, bosbouw en visserij eraan kunnen bijdragen om de negatieve gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan. Sjoerd Croqué van het ministerie van Economische Zaken onderstreept hierbij het belang van mondiale platforms, zoals ‘Global Alliance for Climate-Smart Agriculture’, ‘Climate and Clean Air Coalition’ en ‘Global Research Alliance on Agricultural Greenhouse Gases’.
Ontwikkelingslanden kunnen de negatieve gevolgen van klimaatverandering ook terugdringen door het gebruik van veilige en milieuvriendelijke kooktoestellen. ‘Jaarlijks overlijden vier miljoen mensen aan de gevolgen van het koken op open vuur en slechte kooktoestellen. Dit aantal is groter dan alle HIV, aids en malaria gevallen tezamen’, zegt Ruben Walker van African Clean Energy. Daarnaast wordt de natuur belast doordat voor het gebruik van traditionele kooktoestellen veel hout nodig is. Dit kan leiden tot ontbossing en veroorzaakt een hogere koolstofuitstoot. Traditionele kooktoestellen hebben zowel op de mens als op de natuur een negatief effect.
Nederlandse ondernemers spelen hier slim op in door kooktoestellen te ontwikkelen die veilig in gebruik zijn en milieuvriendelijker. Sommige kooktoestellen werken op zonnepanelen, zoals The Furtune Cooker die ontwikkeld is door Maarten Romijn. Andere ondernemers, zoals African Clean Energy hebben een kooktoestel ontwikkeld die werkt op biomassa en is compleet rookvrij (tevens verkrijgbaar in verschillende trendy kleuren). Leon Simons ontwikkelde de Magic Mitad, waarbij elektriciteit de belangrijkste energiebron vormt. Ook het HIER Klimaatbureau heeft een kooktoestel ontwikkeld waar bijna geen rookontwikkeling tot stand komt, namelijk de COOX Stove.
Duurzaam klimaat
Klimaatverandering krijgt voornamelijk aandacht wanneer er zich een humanitaire crisis voordoet, zoals bijvoorbeeld het geval was na de tsunami in de Indische Oceaan in 2004 en de aardbeving voor de kust van Japan in 2011. Op dit moment is klimaatverandering niet goed merkbaar, maar het vindt wel degelijk plaats. Een van de aanwezigen uit Ghana weet hiervan een mooi voorbeeld te geven: ‘Langs mijn huis stroomde vroeger een rivier waar ik als klein jongetje in speelde. Door het veranderende klimaat is deze rivier compleet verdwenen en is er alleen een droog stuk grond achtergebleven.’
Foto: GERES (Group Energies, Environment, and Solidarity)