In een interview over betrokkenheid van jongeren bij ontwikkelingssamenwerking stelt Frits Spangenberg van Motivaction dat slechts een minderheid van de jongeren (15 -25 jaar) geïnteresseerd is in ontwikkelingssamenwerking en globalisering. Vervolgens concludeert hij dat om jongeren te betrekken bij deze thema’s het allemaal spannender moet. NCDO heeft recent ook onderzoek gedaan naar betrokkenheid van jongeren bij de wereld en komt tot een andere conclusie. NCDO onderzoekers  Irene de Goede en Christine Carabain lichten dit toe. 

In tegenstelling tot de bewering van Spangenberg dat slechts een minderheid van de Nederlandse jongeren geïnteresseerd is in ontwikkelingssamenwerking en globalisering, laat recent representatief NCDO-onderzoek zien dat driekwart van de Nederlandse jongeren van 15 tot 25 jaar zich wel degelijk betrokken voelt bij de wereld. Een meerderheid van de jongeren is geïnteresseerd in wat er in onze samenleving en de wereld gebeurt en bijna de helft maakt zich zorgen over de aarde. Ook laten deze jongeren het niet alleen bij woorden, bijna de helft wilt zelf iets doen voor een betere wereld en doet dat naar eigen zeggen ook.

Moet ontwikkelingssamenwerking spannend zijn?

Anders dan Spangenberg suggereert hoeft ontwikkelingssamenwerking niet spannender voor jongeren. Slechts een kleine minderheid van de Nederlandse jongeren vindt shows met BN’ers, wedstrijden rond het goede doel of aandacht via sociale media belangrijk. Meer tieners dan twintigers vinden het belangrijk dat er over een goed doel gepraat wordt via sociale media, dat er iets leuks bij te winnen is en dat er een grote show op tv moet zijn met BN’ers die vertellen waarom het doel belangrijk is. Toch is het ook onder tieners een minderheid die daar waarde aan hecht.

Het belangrijkste waar een organisatie volgens jongeren aan moet voldoen is transparantie, tegengaan van ongelijkheid in de wereld en professionaliteit. Kortom, spanning en sensatie zijn veel minder belangrijk dan transparantie en degelijkheid, aldus de Nederlandse jongeren.

Ook spannende slogans blijken niet zo nodig te hoeven van de Nederlandse jongeren. Zij gaan meer af op de inhoud. Te populair taalgebruik wordt afgedaan als irritant en gebruik van Engelse uitdrukkingen als niet goed Nederlands. Jongeren vinden het belangrijk om respectvol benaderd te worden en niet als domme donateurs: “Ik ben geen hond die op commando geld doneert”, zegt bijvoorbeeld één van de jongeren in het onderzoek.

Liever informeel en eigenwijs

Jongeren zijn dus betrokken bij de wereld, maar uiten dit niet per se door zich aan te sluiten of in te zetten bij formele organisaties op dit terrein. Ze dragen op hun eigen manier bij aan de wereld, bijvoorbeeld als sociaal ondernemer of als consument. Vrijwilligerswerk doen ze liever bij een project in een ontwikkelingsland of voor een grote ontwikkelingsorganisatie, dan via een kerk of politieke partij. In overeenstemming met Spangenberg vinden ook wij dat de meerderheid van hen zich niet voor langere tijd aan vrijwilligerswerk wil verbinden.

Als jongeren iets zouden doen voor een betere wereld, willen ze vooral resultaat zien van hun werk en persoonlijk iets hebben met het thema. Gezondheid en onderwijs zijn als thema het populairst. Een meerderheid van de jongeren die willen bijdragen aan een betere wereld doet dit bij voorkeur laagdrempelig, door geld te geven of een petitie te tekenen. Daarna scoren iets doen voor een sociaal project in de buurt en fairtrade kopen het hoogst.

Degelijkheid en transparantie

Als ontwikkelingssamenwerking dus al spannender zou moeten om jongeren te bereiken, dan bereiken ze hiermee vooral een kleine groep van voornamelijk tieners en jongens.  Hoe meer betrokken de jongeren zijn, hoe minder belangrijk spectakel voor hen is. Je als ontwikkelingsorganisatie op een populaire manier profileren kán dus juist averechts werken. De echt betrokken jongeren, de toekomstige donateurs, kunnen namelijk afhaken, omdat ze bijvoorbeeld niets hebben met de rolmodellen, de mediastunts of de versimpelde weergave van complexe vraagstukken. Die hebben behoefte aan oerdegelijke professionaliteit en transparantie.