Thea Fierens doet verslag van de grote conferentie over seksuele en reproductieve rechten die deze week in Noordwijk wordt gehouden. Hierbij een impressie van de tweede conferentiedag. Met bijzondere aandacht voor Nafis Sadik, de ‘overslaanbare kampioen voor seksuele en reproductieve rechten.’

De tweede dag van de conferentie was vooral indrukwekkend door de speech van de grote en onverslaanbare kampioen voor seksuele en reproductieve rechten, Nafis Sadik.

Nafis Sadik wordt wel een van de machtigste vrouwen van de wereld genoemd en is een van de grootste voorvechters van vrouwenrechten. Zij was het die leiding gaf en de agenda neerzette voor een nieuwe bevolkingspolitiek en vrouwenrechten en zij is het die onvermoeibaar en tot op de dag van vandaag strijd voor de rechten van vrouwen.

Zij was de eerste vrouwelijke leider van een UN Agency, namelijk UNFPA, het bevolkingsfonds. Nafis Sadik woont de conferentie bij en dat is een prima gelegenheid om haar een extra in het zonnetje te zetten.

Een lans breken

Haar speech was een onvervalste ‘Nafis’ speech, een historisch overzicht en klip en klare aanbevelingen voor de toekomst. Vier aanbevelingen in totaal die eveneens van belang zijn voor de Nederlandse aanpak.

Nafis brak een lans om de seksuele en reproductieve programma’s los te maken van de moeder en kindzorg en daar heeft ze een punt. Die programma’s zijn namelijk vooral gericht op getrouwde vrouwen en hun kinderen waardoor het bereik te beperkt is en juist de kwetsbare groepen, zoals jonge meisjes, niet bereikt worden.

Een tweede pleidooi van Nafis, is het verder toegankelijk maken van de Family Planning services voor iedereen. Dat kan voor een appel en een ei geregeld worden, want alles bij elkaar kost dit maar 2 miljard. Het effect is enorm.

Haar derde aanbeveling deel ik met heel mijn hart. Vaak heb ik gedurende mijn UNFPA werkzaamheden gezegd, dat als ik maar één ding zou kunnen doen binnen hét hele mandaat, dit sexuality éducation zou zijn! Nafis is eveneens de mening toegedaan dat dit een prioriteit moet zijn. Kids moeten niet alleen algemeen onderwijs krijgen, maar eveneens onderwijs in genderrollen, familyplanning, seksualiteit, veilig vrijen en verder goed op de hoogte worden gebracht van hun rechten en rollen. Preventie en empowerment.

Hoopgevende ontwikkeling

Vandaaruit even een voorbeeld uit mijn eigen UNFPA praktijk. Onlangs maakte een door UNFPA georganiseerde enquête in Rusland duidelijk dat 85% van de vrouwen seksuele educatie op scholen zou toejuichen. Dat is een heel hoopgevende ontwikkeling en hopelijk is het een aansporing om die lessen op te nemen in het curriculum. UNFPA heeft in samenwerking met notabene de Russisch Orthodoxe Kerk al op bescheiden schaal Family Planning programma’s opgezet en uitgevoerd. Uitbreiding is echter van het grootste belang en niet in de laatste plaats omdat de HIV epidemie in de Russische Federatie nog steeds niet onder controle is.

Een aardig detail is overigens dat naast Nafis, een andere grote vrouw, Catharina de Grote, tsarina van 1762 tot 1796, ook al pleitte voor educatie aan jongeren over man en vrouw rollen. Als gepassioneerd volger en aanhanger van de Verlichting, maar ook door Catharina’s mislukte huwelijk en vrije relaties, leek het haar belangrijk om meisjes op tijd lessen te leren over man-vrouw om de ellende die ze zelf aan den lijve had ervaren te voorkomen. En dat pleidooi werd gehouden rond 1780!

Tot slot de laatste aanbeveling van Nafis Sadik. Een oproep aan mannen om andere mannen op te roepen hun verantwoordelijkheid te nemen en werkelijke partners te worden in strijd voor de mensenrechten.

Een staande ovatie viel haar ten deel. Een enerverende start van de tweede congresdag.