Vandaag begint de G8, de topontmoeting van de grootste economieën ter wereld. In Enniskillen (Noord-Ierland) bespreken de acht machtigste leiders prangende mondiale problemen. Waar gaat het over? Syrië wordt een heet hangijzer. Daarnaast zijn belastingontduiking, handel en transparantie – de drie T’s van Cameron, tax, trade and transparancy – belangrijke thema’s.

Op de top zullen de leiders van de 8 landen aanwezig zijn: David Cameron (Groot-Brittanie), Barack Obama (VS), Angela Merkel (Duitsland), Vladimir Poetin (Rusland), Francois Hollande (Frankrijk), Stephen Harper (Canada), Shinzo Abe (Japan), Enrico Letta (Italië), daarnaast zijn ook Herman van Rompuy (voorzitter van de Europese Raad) en José Manuel Barroso (voorzitter van de Europese Commissie) van de partij.

Syrië

Een van de grootste hete hangijzers van de top dit jaar is Syrië. Inmiddels zijn er bijna 100.000 doden gevallen en zijn er miljoenen vluchtelingen op de been. Prangende vragen zijn welke rol de internationale gemeenschap heeft in het oplossen van het conflict en hoe een interventie, al dan niet militair, tot stand moeten komen. Terwijl Rusland president Bashar Assad blijft steunen willen de Verenigde Staten de Syrische rebellen bewapenen. Rusland is pertinent tegen enige vorm van steun aan de opstandelingen en ook Europese landen zijn nog niet al te happig geweest op het leveren van wapens aan de verschillende oppositie groepen.

Gisteravond gaven Cameron – die dit jaar voorzitter is van de G8 – en Poetin in een persconferentie aan dat ze positief staan tegenover de vredesbesprekingen die deze maand in Geneve staan gepland. Deze bespreking zou de patstelling tussen de Verenigde Staten en Rusland kunnen doorbreken, en op die manier de weg vrij maken voor eventueel ingrijpen van de Verenigde Naties. Zo ver is het echter nog niet. Cameron zei nog geen standpunt te hebben ingenomen wat betreft wapenleveranties aan de rebellen.

Belastingontwijking

Ook belastingontduiking staat tijdens de G8 besprekingen hoog op de agenda. Zeker voor Cameron is dit een belangrijk thema. Afgelopen zaterdag deed hij een oproep aan de Britse kroonkoloniën en overzeese gebieden, waaronder belastingparadijzen zoals de Kaaimaneilanden, om een door de OESO opgesteld verdrag te ondertekenen dat die landen verplicht om transparant te zijn over de rekeninghouders die hun geld daar wegzetten.

De vraag blijft echter of hier daadwerkelijk harde afspraken over gemaakt zullen worden of dat het slechts symboolpolitiek is. Ook Obama, Merkel en Hollande hebben zich uitgesproken om gezamenlijk belastingontduiking aan te pakken, maar de meningen over de impact van belastingontduiking zijn sterk verdeeld.

Ook hier in Nederland bleek uit de discussie die volgde op de publicatie van het rapport ‘Uit de schaduw van het bankwezen’ van Stichting Economisch Onderzoek (SEO) en het rapport ‘Should the Netherlands sign tax treaties with developing countries’ van Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) dat er geen eenduidigheid bestaat over dit onderwerp. Beide onderzoeken gingen over de gevolgen van belastingverdragen die Nederland met andere landen sluit, maar de bevindingen van beide rapporten liggen ver uiteen.

Het is opvallend dat de roep om belastingstructuren te herzien uit de conservatieve hoek van Cameron komt. Ondanks dat er tijdens deze top waarschijnlijk geen harde maatregelen zullen worden afgekondigd, is deze oproep toch een sterk signaal dat belastingontduiking een van de belangrijkste internationale thema´s is op het moment.

Handel

Ook thema handel staat centraal tijdens de besprekingen. Vooral de onderhandelingen over het vrijhandelsverdrag tussen Europa en de Verenigde Staten, voluit de Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP), zullen de boventoon in de discussies voeren. Tijdens de top zullen de vertegenwoordigers van de twee grootste handelsblokken, Obama en Cameron, het belang benadrukken van deze akkoorden voor de wereldeconomie. Het gevolg van deze overeenkomst op ontwikkelingslanden zal ook worden besproken. In deze besprekingen zal tevens een aanzet worden gegeven voor de World Trade Organisation (WTO) overleggen die eind dit jaar – 3 tot 6 december- in Bali zullen plaatsvinden.

Transparantie lijkt een sleutelwoord van deze G8. Campagnevoerders die meer transparantie bepleiten, spannen zich in voor ‘open data’: cijfers over bijvoorbeeld brievenbusfirma’s, landbezit en grondstoffenhandel moeten gestandaardiseerd worden, zodat ze makkelijker toegang vinden tot het publieke debat. In ieder geval wat betreft belastingontwijking en landroof wordt verwacht dat deze oproep tot transparantie in de G8 gehoor zal vinden.

De bevindingen van deze tweedaagse besprekingen zullen worden meegenomen naar de G20 top die in september dit jaar in Sint Petersburg zal plaatsvinden.