Minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking erkent dat er belangentegenstellingen kunnen voorkomen binnen haar ministerspost. Daarbinnen moeten goede afwegingen worden gemaakt. Aanmoediging van organisaties zoals de Evert Vermeer Stichting kan ze daarbij goed gebruiken. ‘Ik kan het niet alleen’,  aldus Ploumen tijdens een bijeenkomst vandaag van de Evert Vermeer Stichting over biobrandstoffen.

Minister Ploumen wil Buitenlandse Handel en OS in samenhang bekijken, maar zal daarbinnen wel de verschillende belangen tussen mens, economie en natuur met elkaar afwegen. ‘We moeten met elkaar aandacht besteden aan belangentegenstellingen. Samen moeten we daar een goede afweging in maken om tot samenhang te komen.’

Investeringen vindt Ploumen hard nodig, maar dat moet dan wel zorgvuldig gebeuren. Winstbelang en belangen van ontwikkelingslanden hoeven elkaar niet te bijten, maar coherentie is wel belangrijk.

Biobrandstoffen

De kwestie van biobrandstoffen is een voorbeeld van zo’n coherentiethema. EVS-onderzoeker Jasper van Teeffelen presenteerde vandaag in Nieuwspoort zijn onderzoek naar biobrandstoffen, waaruit blijkt dat de Europese biobrandstoffenpolitiek negatieve effecten heeft voor de lokale bevolking in ontwikkelingslanden. Hij overhandigde zijn onderzoeksrapport aan minister Ploumen.  Die erkende dat er op het gebied van biobrandstoffen nog flinke stappen zijn te zetten.  Wat betreft de jatrophaplant, een van de biobrandstoffen waarvoor op grote schaal land wordt opgekocht in Afrika,  is het voor haar duidelijk: die heeft de belofte voor banen en energie niet ingelost.

‘In eerste instantie zou de jatrophaplant voor banen zorgen, het was een succesverhaal. Totdat de opbrengsten tegenvielen en de lokale gemeenschappen de gevolgen moesten dragen. Daar moeten we van leren.’  De productie van biobrandstof mag niet ten koste gaan van voedselzekerheid, vindt Ploumen, of van toegang tot land en water van de lokale bevolking.

Gezinnen moeten voedsel kunnen blijven verbouwen, hun rechten mogen niet genegeerd worden en ook moet er oog zijn voor biodiversiteit, vindt de minister. ‘Daar moeten we alert op blijven.’

Welkom

Organisaties die zaken als biobrandstoffen ‘heel scherp’ onderzoeken en in aanbevelingen vatten, zijn Ploumen zeer welkom, zo liet zij weten.

In de Europese Commissie is men bezig om naar deze kwestie te kijken en de verplichte bijmeningsplicht voor biobrandstoffen te verlagen. ‘Maar Nederland wil niet alleen wachten op de Europese Unie’, aldus Ploumen. ‘Ook zelf willen we positie innemen. We kiezen voor gewassen die het minst schadelijk zijn. Bedrijven moeten minimale risico’s nemen en ook een risico-analyse maken.’

Scherp toezicht

De minister ziet een duidelijke overlap tussen duurzaamheid en ontwikkeling. Maar dat gaat niet vanzelf. ‘In Nederland zie ik scherp toe of Nederlandse bedrijven hun verantwoordelijkheid nemen en de OESO-richtlijnen naleven.’ Met of zonder toezichthouders, voegt ze daaraan toe, want daar is op het moment nog een debat over gaande in de Kamer.

Ploumen: ‘Het beleid van hulp en handel kan niet zonder samenspraak met anderen. We moeten een scherp oog houden voor zowel duurzaamheid en ontwikkeling. Ik vind dat die zaken samen gaan. Er zijn absoluut spanningen. Maar ik vind dat het kan. Ik kan het echter niet alleen. Aanmoediging is belangrijk. Bijvoorbeeld van de Evert Vermeer Stichting, door nieuwe ideeën en oplossingen aan te dragen. Als u belooft dat te blijven doen, dan beloof ik dat de onderzoeken van EVS bovenaan mijn stapeltje leeswerk komen.’

Morgen verschijnt een reactie van Oxfam Novib op het Europees beleid ten opzichte van biobrandstoffen.