Zondagmiddag 18 november gooide iemand van het Somalische Al-Shabaab een granaat in een bus in Nairobi. Journalist Jilke Tanis was een straat verderop, hoorde de explosie en was getuige van de chaos die volgde. ‘Ik voel me nog witter dan anders en wetend dat westerlingen vaker het doelwit waren van Al-Shabaab, hoop ik maar dat een mogelijke terrorist ons niet in het oog krijgt.’

Zondagmiddag 18 november, ergens rond vieren in de islamitische wijk Eastleigh, Nairobi. Terwijl de Somalische Miriam me haar verhaal vertelt, klinkt er van buiten ineens een luide knal. Abdul, de tolk, kijkt verschrikt op. ‘Wat is dat? Een bom?’, mompelt hij. De sfeer in de lege huiskamer verandert onmiddellijk. Onrustig kijkt onze gastvrouw om zich heen en Abdul en ik besluiten het gesprek af te ronden. Dit zou wel eens echt mis kunnen zijn…

Een paar minuten later komen de eerste geruchten binnen. We horen dat de terroristische organisatie Al-Shabaab een straat verderop een granaat in een bus heeft gegooid. Hoeveel doden er zijn, weten we op dat moment niet en of de dader nog in de buurt rondloopt evenmin. Wat we wel weten is dat we als de wiedeweerga uit de fundamentalistische moslimwijk weg moeten om geen gevaar te lopen.

Vijf minuten later, in een taxi. Eastleigh uitkomen lijkt niet zo makkelijk. Auto’s rijden chaotisch door elkaar en al snel ontstaat er een verkeersopstopping. Om ons heen beginnen mensen te rennen, er klinkt gegil. Niemand weet wat er aan de hand is. Abdul sommeert de taxichauffeur onmiddellijk rechtsomkeert te maken, terwijl ik mezelf zo klein mogelijk maak. Ik voel me nog witter dan anders en wetend dat westerlingen vaker het doelwit waren van Al-Shabaab, hoop ik maar dat een mogelijke terrorist ons niet in het oog krijgt. Onze chauffeur, een gast van een jaar of achttien, is gespannen en doet zijn best zo snel mogelijk weg te komen, de chaos uit…

Somaliërs

Het was een week eerder dat ik Abdul, mijn tolk van vandaag, ontmoette. Hij is een van de minder dan tweehonderd Somalische christenen in Kenia en daarmee niet alleen een enorme minderheid binnen de Somalische gemeenschap, maar ook slachtoffer van allerlei vervolgingen. Door de vele uren die ik de afgelopen week met hem en andere geheime Somalische christenen doorbracht, kwam ik langzaam maar zeker meer te weten over de problemen waar deze groep mensen mee te maken heeft. De Somalische cultuur, van origine een zeer gesloten, uit allerlei clans bestaande, zeer islamitische gemeenschap, tolereert geen afval van de islam. Een Somaliër die christen wordt, kan dat alleen in het allerdiepste geheim zijn; komt zijn familie achter zijn bekering dan is de kans groot dat hij vermoord wordt. Met gevaar voor eigen leven vertelden Abdul en andere gelovigen me hoe vrienden van hen dat is overkomen, hoe moeilijk het is om tussen de moslims christen te zijn en welk gevaar zij lopen als hun bekering bekend zou worden. Als bewijs toonden ze me door familieleden totaal verscheurde bijbels en e-mails van Al-Shabaab waarin de vreselijkste doodsverwensingen staan. Van het christelijke Kenia hoeven deze mensen ook geen hulp te verwachten; Kenianen, en dus ook de kerken, zijn als de dood voor Somaliërs en denken dat elke Somaliër ‘Al-Shabaab’ is. Een angst die wel te duiden is en waar ook vanmiddag weer grond voor gegeven werd, maar die voor de Somalische christenen een diepe teleurstelling is. Een kerk bezoeken kunnen ze niet, waardoor ze zelf kleine huiskerkdiensten beleggen.

Chaos

Vanmiddag ben ik bij zo’n huiskerkdienst als de granaat ontploft. Onderweg Eastleigh uit krijgt Abdul verschillende telefoontjes van vrienden die hem smeken de politie te bellen. Een man is zijn kinderen kwijtgeraakt in de chaos en er lijken gevechten uit te breken tussen Kenianen en Somaliërs. Het is frustrerend te weten dat we niet veel voor hen kunnen betekenen…

Een half uur later zien we op het nieuws wat de schade is van de aanslag; de bus is volledig ontploft, mensen huilen en zijn woedend. ‘Ja, dat is de realiteit waarin we leven’, zucht Abdul. ‘Altijd angst, altijd op je hoede zijn.’

Vanmiddag vonden ten minste zeven mensen de dood. Verdriet overheerst en haatgevoelens wakkeren aan. Abdul blijft me de rest van de dag vanuit de stad op de hoogte houden; zijn vrienden in Eastleigh berichten van gevechten en waarschuwen hem niet terug te keren naar de wijk. ’s Avonds praten we nog even na en neem ik afscheid van mijn tolk. Bezorgd zie ik hem de nacht in lopen, de paria uit Eastleigh. Verwenst door zijn eigen mensen, een terrorist voor de rest.

Het was een vreemde dag, die zondag.

Jilke Tanis volgde afgelopen jaar de Masterclass Buitenlandjournalistiek van Coolpolitics. Haar reis naar Kenia is mogelijk gemaakt door het Beyond (y)our World-project van lokaalmondiaal.