Vrouwelijke ondernemers in Nederland en in ontwikkelingslanden kunnen veel voor elkaar betekenen. Dat bleek tijdens het tienjarig jubileum afgelopen week van de stichting Yente. Een verslag van een feestelijk én inhoudelijk evenement.

In 2002 begon Yente als een project waarin de belemmeringen van vrouwelijke ondernemers in ontwikkelingslanden in kaart werden gebracht. Tien jaar later is de stichting actief in onder meer Kenia, Zuid-Afrika, Peru en Bolivia alwaar zij kansen creëert voor vrouwelijke ondernemers in opkomende economieën en ontwikkelingslanden. Dit doet Yente door het vergroten van hun kennis en vaardigheden, en door ze een internationaal platform te bieden voor hun netwerkorganisaties.

Werk voor de gemeenschap

‘Yente is meer dan zakelijke relaties, het gaat om verwantschappen,’ zegt dagvoorzitter Marcia Luyten aan het begin van de feestelijke middag in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam. ‘Yente legt de link en brengt vrouwen bij elkaar. De stichting verdiept het inzicht van wat vrouwen voor elkaar kunnen betekenen.’

Wat kunnen vrouwen in ontwikkelingslanden dan voor elkaar betekenen? Karin van Rooyen, ambassadeur en founder van Yente, legt het uit met een pakkend voorbeeld. Ze vertelt over Paulina, een vrouwelijke ondernemer, die ze op een van haar reizen naar Zuid-Afrika ontmoette. Paulina borduurde logo’s voor bedrijven. Bij het opzetten van een eigen bedrijfje kon zij van de bank geen geld krijgen, maar werd haar wel de kans geboden om een naaimachine te leasen. Na verloop van tijd verdiende ze genoeg geld om een eigen machine te kopen. ‘Nu denkt u natuurlijk: prachtig, nu kan ze winst maken en leven van haar werk. Maar vrouwelijk ondernemerschap is altijd werken voor de gemeenschap,’ zegt Van Rooyen. ‘Paulina gaf de naaimachine aan een andere vrouw, die ook logo’s ging maken, en leasde er zelf opnieuw een. Ondertussen heeft ze nu tien mensen in dienst. En dat is wat Yente is.’

’Yente stimuleert niet alleen ondernemerschap, maar ook de opbouw van een netwerk van verschillende etniciteiten,’ zegt Ina Oostrom, algemeen directeur van de stichting. ‘Door een vertrouwensband op te bouwen, zijn mensen met verschillende achtergronden in staat om met elkaar te werken.’

Blijven vechten

Het evenement is doorspekt van verhalen van succesvolle vrouwelijke ondernemers, die door Yente een beter levensperspectief hebben gekregen. Zo leest docent, predikant en schrijfster Paulien Matze het trieste levensverhaal voor van een van Yentes ondernemers in Bolivia. Deze jonge vrouw verloor haar tweeling vrij snel na de geboorte, nadat zij was komen te vallen tijdens het doen van zwaar werk in haar achtste zwangerschapsmaand. Na een depressieve periode kwam zij in contact met een groep vrouwen die kaarten borduurden. ‘De groep werd een veilige haven waar ik mijn verdriet kwijt kon,’ leest Matze voor. ‘Het borduren werd een therapie voor me. Mijn levenslust kwam terug. Na contact met een Nederlands echtpaar konden wij onze arbeidsmarkt uitbreiden in Europa. Het bracht ons enorm veel bestellingen. Ik heb daarna een groep opgericht voor kansarme vrouwen, die veel hebben meegemaakt, maar blijven vechten voor hun leven.’

Het verhaal illustreert de invloed van Yente bij het ondersteunen van vrouwelijke ondernemers. Om voor vrouwen als deze een plek te creëren waar ze elkaar kunnen ontmoeten, waar ze kunnen netwerken en leren, is afgelopen jaar het eerste Yente Women Business Centre (YWBC) in Nairobi opgericht. Hier worden honderden vrouwen getraind door Yentes lokale partners. In de komende jaren hoopt Yente nog minstens drie van deze centra op te richten op andere plaatsen.

Speelbal

Als Noorderlingen kunnen wij veel van Zuidelijke ondernemers leren, komt naar voren tijdens het discussiepanel met vijf vrouwen, die allemaal een link hebben met Yente. ‘Ik heb grote bewondering voor deze vrouwen. Ze hebben ontzettend veel doorzettingsvermogen en weten van hun miserabele leven echt wat te maken,’ vertelt Yvette van Dok, Zuid-Amerika specialist voor Yente.

’Vrouwelijke ondernemers in ontwikkelingslanden zijn echter niet zelfbewust genoeg,’ zegt Rachel Tocklu van Teampro, partner in handelsbemiddeling met Oost-Afrika, tijdens de discussie. Yvette van Dok sluit hierbij aan: ‘Yente kan helpen hun bedrijf uit te breiden. Als hun markt groter wordt, is Yente als een speelbal tussen de verschillende partijen. Deze vrouwen hebben namelijk iemand nodig die hen aanstuurt en helpt met het opbouwen van een netwerk.’ Ook Pauline Mbundu, voorzitter van African Young Professionals, vindt dat Yente een belangrijke rol speelt in ‘het professionaliseren van vrouwen’.

Toekomst

De afgelopen tien jaar heeft Yente met trots die belangrijke rol mogen vervullen. Natuurlijk vreest de stichting wat de toekomst voor hen in petto heeft nu het ontwikkelingsbeleid landelijk onder druk staat. Of Yente dan inhoudelijk een andere koers gaat varen; daar geeft de stichting geen uitsluitsel over. Yente blijft in ieder geval positief. De medewerkers hebben na dit jubileum alleen maar meer zin in de toekomst. Zoals founder Karin van Rooyen zegt: ‘Ook voor Yente is er verandering op komst. We weten niet wat voor maatregelen de nieuwe regering brengt voor de ontwikkelingssamenwerking. Maar de doelstellingen van Yente zullen de tijden overwinnen.’

Marcia Luyten sluit vervolgens af met een heldere en krachtige boodschap: ‘Yente: op naar de volgende tien jaar.’

Klik hier op een videoreportage dat Africa Interactive maakte over het werk van Yente.