Nu de politieke woordvoerders voor ontwikkelingssamenwerking bekend zijn, is het een mooi moment voor een introductierondje. Een paar oude bekenden zien we terug. Ook zien we nieuwe gezichten, een oude naam met een nieuw gezicht en een oude naam in een nieuw jasje. En voor één partij verwelkomen we deze keer geen woordvoerder. Wie zijn de OS kandidaten die de Tweede Kamer komen versterken?

Na de verkiezingen van 12 september zijn de portefeuilleverdelingen van de nieuwe Tweede Kamerfracties bekend. Sommige partijkandidaten waren blij verrast met hun woordvoerderschap. Marit Maij van de PvdA stond immers op plek 38, Ingrid de Caluwé van de VVD stond op plek 41, terwijl Sjoerd Sjoerdsma van D66 de elfde plek bezette. Alle drie haalden op het nippertje een verkiesbare plek. Voor andere partijen leidde de teleurstellende verkiezingsuitslagen tot een kleiner dan verwacht aantal fractieleden. Zij moesten halsoverkop een groot aantal portefeuilles verdelen over een beperkt aantal verkiesbare kandidaten.

Oude bekenden

Onder de oude gezichten, die ook vorig jaar in de Tweede Kamer hun stem lieten horen voor ontwikkelingssamenwerking, behoort Ingrid de Caluwé (1967) van de VVD. Na functies als senior adviseur bij COT (Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement) en manager bij communicatiebureau Burson-Marsteller werd zij vorig jaar juni geïnstalleerd in de Tweede Kamer. In deze korte periode hebben haar vergaande standpunten ten aanzien van ontwikkelingssamenwerking menig discussie doen oplaaien. Zij streed in de Kamer voor een forse bezuiniging – 2,7 miljard – op OS en voor de belangen van Nederlandse bedrijven in ontwikkelingssamenwerking. Punten waar zij zich ook de komende tijd hard voor zal maken.

Een andere oude bekende is Joël Voordewind (1965) van de ChristenUnie, die al sinds 2006 actief is in de Tweede Kamer. Afkomstig uit de sector ontwikkelingssamenwerking, waar hij onder andere werkte voor de Europese Unie, de Verenigde Naties en de ontwikkelingsorganisatie Dorcas Aid International, is hij ook dit jaar woordvoerder voor ontwikkelingssamenwerking. Volgens Voordewind moet ontwikkelingssamenwerking gebaseerd zijn op gelijkwaardigheid en zich richten op een aantal speerpunten waar Nederland een bijdrage aan kan leveren – landbouw en voedselzekerheid, verbetering van de positie van vrouwen, milieu en water, recht en veiligheid en onderwijs en goed bestuur.

Nieuwe gezichten

Een geheel nieuw gezicht in het politieke speelveld is Sjoerd Sjoerdsma (1981) van D66. Met Fries bloed en een Limburgs hart is hij zijn carrière begonnen als Rijkstrainee, waarna hij als diplomaat in Soedan, Afghanistan en de Palestijnse Gebieden heeft gewerkt. Nu op de magische leeftijd van dertig jaar strijkt hij neer in de Tweede Kamer als woordvoerder Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking, waar hij zijn nek wil uitsteken voor vrijheid, veiligheid en ontwikkeling. Als D66 woordvoerder staat hij wat betreft OS voor de speerpunten vrouwenrechten, reproductieve gezondheid en de emancipatie van Lesbians, Gays Bisexuals en Transgenders (LGBT) en zal hij zich daarnaast inzetten voor onderwerpen als goed bestuur in fragiele staten, innovatie. kennisoverdracht en milieu.

Als opvolger van Kathleen Ferrier zien we bij het CDA een ander jong en nieuw gezicht: Agnes Mulder (1973). Zij zal zich als partijwoordvoerder inzetten voor Economische Zaken, Duurzaamheid en Ontwikkelingssamenwerking. Met een economisch-financiële achtergrond bij ABN AMRO en de Kamer van Koophandel heeft zij gedegen kennis op het gebied van ondernemerschap, innovatie en financiën. Zij gaf al kracht aan haar politieke ambities tijdens haar studententijd in het CDjA, de jongerentak van het CDA, waarna zij Statenlid van Financiën van de provincie Drenthe en fractievoorzitter van het CDA in de gemeenteraad van Assen was. Als woordvoerder OS zet zij de ingezette modernisering van en samenwerking binnen de sector voort, waarin zelfredzaamheid, een beperkt aantal partnerlanden en duurzame economische ontwikkeling centraal staan.

Oude naam

Een nieuw gezicht met een oude naam, dat is Marit Maij (1972) van de PvdA. Zij volgt in haar functie als woordvoerder ontwikkelingssamenwerking Jeroen de Lange op en is de dochter van oud-politica en CDA boegbeeld Hanja Maij-Weggen, die onder andere de minister van Verkeer en Waterstaat en de commissaris van de koningin in Brabant was. Marit Maij deed haar eerdere ervaringen op bij de overheid op het ministerie van Buitenlandse Zaken en het ministerie van Justitie. Vorig jaar werkte zij als lid van de PvdA commissie Internationaal  mee aan een vernieuwde PvdA-visie op het buitenlandbeleid en ontwikkelingssamenwerking.  Volgens Marit Maij is investeren in mondiale stabiliteit, veiligheid, rechtsorde en een sterke en eerlijke economische groei in ontwikkelingslanden van groot belang. Niet alleen voor ontwikkelingslanden zelf maar ook voor de Nederlandse economie en werkgelegenheid.

Nieuw jasje

Bij GroenLinks, die dit jaar met een teleurstellende vier zetels de verkiezingen uitkwam, zien we een oude bekende die zijn ambtenarenjasje heeft verruild voor een politieke carrière: Bram van Ojik. Nadat hij in 1994 voor het laatst in de Tweede Kamer zat, keert hij nu na bijna twintig jaar terug in het politieke vak. Voor deze gewaagde keuze nam Bram van Ojik afscheid van zijn functie als directeur van de afdeling Sociale Ontwikkeling van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Dit keer bepakt met een grote lading aan ervaring – onder andere als directeur van de Inspectie voor Ontwikkelingssamenwerking en Beleidsevaluatie (IOB), als ambassadeur te Benin en als directeur Voorlichting van het ministerie van Buitenlandse Zaken – wordt hij woordvoerder voor Defensie en de Binnenlandse, Buitenlandse en Europese Zaken. Van Ojik wil ontwikkelingssamenwerking juist prioriteit geven: minimaal 0,8 procent aan OS en het bewerkstelligen van effectieve gecoördineerde hulp gericht op de speerpunten voedselzekerheid, behoud van biodiversiteit, seksuele en reproductieve gezondheid, emancipatie van minderheden en corruptiebestrijding.

Dit jaar draagt SP geen woordvoerder ontwikkelingssamenwerking aan. Bij de PVV, die in principe tegen ontwikkelingssamenwerking is, zien we Joram van Klaveren (1979) als woordvoerder optreden. Waar hij tot 2009 nog actief was bij de VVD, heeft hij bijna drie jaar geleden de overstap gemaakt naar de partij van Geert Wilders. Ondanks zijn gedegen politieke ervaring op zowel gemeentelijk, provinciaal als landelijk niveau, kunnen we wat betreft ontwikkelingssamenwerking waarschijnlijk weinig anders van hem verwachten dan oppositie.

De komende weken zullen wij met alle woordvoerders het gesprek aangaan voor een uitgebreidere introductie en hun visie op ontwikkelingssamenwerking.