Het was een dag van de glimp van… Prinsjesdag. Een glimp van de Gouden Koets en een glimp van de Rijksbegroting en miljoenennota die gister om drie uur ‘s middags werden vrij gegeven. Vanuit het kantoor van BBO bericht Vice Versa over de eerste indruk van de buitenlandbegroting en de gevolgen voor internationale samenwerking. Wichert van Dijk van BBO: ‘Al is de inhoud van de begroting geen verrassing meer, dat neemt niet weg dat deze begroting wel degelijk van belang is.’

Prinsjesdag. In vergelijking met een normale werkdag loopt er een grotere stroom aan mensen van het Centraal Station naar het centrum van Den Haag. Jong en oud verzamelen zich bij de dranghekken om een glimp van de Gouden Koets op te vangen. Gelukkig houdt de regen het even voor gezien op het moment dat de Koets haar tocht door de stad inzet. Maar naast de vrolijke stoet aan bezoekers, lopen er ook kleine protestgroepjes die zich fel uiten tegen het graveerwerk op de zijkant van de Gouden Koets, die een afbeelding van de slavernij laat zien.

Paradepaardjes

Licht gemengde gevoelens dus. Zo ook ten aanzien van de Rijksbegroting voor 2013. Want, voordat de begroting gistermiddag op het internet verscheen, verwachtte BBO geen spannende begroting. In grote lijnen een vertaling van wat er is afgesproken in het Regeerakkoord Rutte en het Lenteakkoord. Daarnaast zetten de politieke veranderingen de Rijksbegroting als ware het een koorddanser op een dunner lijntje.

Voordat de Rijksbegroting wordt overhandigd, houdt de Koningin haar troonrede. Hierin spreekt zij ten aanzien van het buitenlandbeleid in de ‘taal’ van staatssecretaris Knapen. Doen waar wij goed in zijn en zelfredzaamheid zijn bewoordingen die er uit springen. Paradepaardjes uit het beleid van Knapen, die hij vlak na zijn aantreden als staatssecretaris, nu bijna twee jaar geleden, heeft ingezet.

Op het eerste gezicht laat de begroting voor 2013 een voortzetting van de hervormingen op ontwikkelingssamenwerking zien, die het kabinet Rutte I heeft ingezet. Zo benadrukt de begroting in 2013, net als vorig jaar, een grotere inzet op waar wij als Nederland goed in zijn, minder versnippering en meer focus op economische ontwikkeling.

Verwacht

De minister van Buitenlandse Zaken en de staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking laten in de begroting 2013 duidelijk zien wat ze bereikt hebben in de afgelopen twee jaar. Het speerpuntenbeleid van Knapen is uitgewerkt en meer samengevoegd in de drie pijlers van het buitenland beleid: veiligheid, welvaart en vrijheid.

Op de vier prioriteitsgebieden van Knapen – voedselzekerheid, SRGR, watermanagement en veiligheid en rechtsorde – voorziet de begroting een blijvende inzet in 2013. Ook blijft het ministerie van Buitenlandse Zaken op financieel gebied trouw aan haar belofte fragiele staten en conflictgebieden blijvend te steunen. Op terreinen als onderwijs, gezondheidszorg, goed bestuur en milieu heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken verdere bezuinigingen begroot voor 2013. Ook de 0,7 procent bnp voor ontwikkelingssamenwerking wordt bij benadering gehaald conform het regeerakkoord.

De toonzetting van de begroting lijkt in tegenstelling tot vorig jaar wat minder gericht op een tegemoetkoming aan de PVV. Er wordt nu meer nadruk gelegd op samenwerking – een woord dat niet zuinig naar voren komt in de beleidsdocumenten – van Nederland op internationaal vlak, waaronder zeker ook Europa.

Het is vanwege het demissionaire Kabinet een beleidsarme Rijksbegroting met weinig spannende verschuivingen op buitenlandbeleid. Kortom, het beleid van de staatssecretaris is duidelijk herkenbaar in de begroting voor 2013. In de woorden van Antoon Blokland: ‘Knapen zet zijn hervormingsagenda in de etalage en geeft daarmee een voorzet aan de onderhandelaars.’

Het ging op Prinsjesdag in Den Haag dan ook niet zozeer over de troonrede en de miljoenennota, maar over het nieuws dat er twee informateurs zijn aangesteld. De heren Bos en Kamp begeleiden vanaf vrijdag het onderhandelingsproces tussen de VVD en de PvdA.

Late uurtjes

Terwijl buiten de avond al zijn intrede doet, werkt iedereen bij BBO gestaag door. Met opperste concentratie worden de buitenlandbegroting en de HGIS, die de buitenlanduitgaven gemakshalve bundelt, bestudeerd en de politieke ontwikkelingen gevolgd. Vlak voordat de BBO adviseurs aan tafel schuiven voor het diner, deelt Wichert van Dijk zijn eerste impressie van de HGIS met Vice Versa.

‘Ik heb het idee dat het OS beleid in de begroting meer geïntegreerd is in het brede buitenlandbeleid en dat OS meer doelmatig en als ondersteuning van de pijlers wordt gepresenteerd.’

Maar zonder een diepere analyse geen harde conclusies. Zo kan een eerste glimp op de begroting nog geen volledig inzicht geven in de beleidscoherentie. En dat betekent voor BBO, nog doorwerken tot in de late uurtjes om de berekeningen verder uit te diepen en deze te duiden in het huidige politieke klimaat. Vice Versa zal hier aan het einde van de week een inkijkje in geven.