Als eerste organisatie in Nederland ontving Red een Kind het officiële Stay Safe keurmerk van het Centre for Safety and Development (CSD). CSD heeft dit keurmerk in het leven geroepen om organisaties te erkennen op het gebied van veiligheid.

Het Stay Safe logo moet laten zien dat een organisatie zich bewust is van de gevaren van werken in risicovolle gebieden en dat zij zich committeert aan het creëren van een zo veilig mogelijk werkklimaat voor haar medewerkers.

In een persbericht legt André Oostrom, HRD manager bij CSD uit: ‘Om voor dit keurmerk in aanmerking te komen, moet een veiligheidsbeleid met veiligheidsdocumenten en procedures geschreven worden. Bovendien evalueren organisaties met een Stay Safe keurmerk jaarlijks hun veiligheidsplannen in samenwerking met CSD.’

Professionaliseren

Andries Schuttinga, directeur van Red een Kind, vertelt in dat bericht dat de organisatie ‘veiligheid’ al jarenlang hoog in het vaandel heeft staan. ‘Maar de organisatie is de afgelopen jaren sterk gegroeid en heeft een professionaliseringsslag gemaakt. Ook onze veiligheidsprocedures wilden we professionaliseren, maar over de aanpak daarvan waren nog veel vragen. We hadden – gelukkig – geen ervaring met ernstige calamiteiten en met crisismanagement, maar we zagen de risico’s wel toenemen. En die risico’s willen we juist zoveel mogelijk beperken.’

‘Red een Kind had wel al een verouderd veiligheidsbeleid. Waarschijnlijk ooit geleend van een andere organisatie. Dat wilden we niet alleen professionaliseren en updaten, maar we wilden veiligheid ook levend maken binnen de organisatie.’

Nadenken over veiligheid als goede gewoonte

‘Veiligheid en nadenken over het beperken van risico’s moet nu steeds vanzelfsprekender worden in de reisvoorbereiding. Veiligheidsprocedures moeten nu uitgroeien tot goede gewoonten’, aldus Schuttinga.

‘Een van die nieuwe gewoonten is de procedure voor een toestemmingsformulier waarop de veiligheidsrisico’s van een reis zijn benoemd,’ voegt Schuttinga toe. ‘Natuurlijk gaat het niet om het invullen van een formulier als doel op zich. Het bewustzijn en bespreekbaar maken van de risico’s en de maatregelen, dáár gaat het om.’

Schuttinga kijkt met een tevreden gevoel terug op het updaten van het veiligheidsbeleid: ‘Ik zeg het niet vaak bij een investering in geld en tijd maar ik hoop dat we er zo min mogelijk gebruik van hoeven te maken. We hebben nu echt het gevoel dat we op een verantwoorde manier omgaan met de veiligheid van onze medewerkers en anderen die voor en met ons op reis gaan.’

Eisen voor het keurmerk

Vice Versa belde met Ebe Brons, directeur van CSD, om een nadere toelichting op het persbericht. Brons: ‘Om dit keurmerk te krijgen, is er geen checklist die je afwerkt. Het maakt namelijk nogal uit of je in Kenia of in Irak werkt. In Irak of Afghanistan heb je stevige veiligheidsmaatregelen nodig. In minder gevaarlijke gebieden kunnen lichtere maatregelen volstaan. Je moet niet iets gaan doen wat niet nodig is. Dat zou onnodig geldverspilling zijn.’

Brons vervolgt: ‘De maatregelen moeten in proportie zijn met de context en je mandaat als organisatie. Er zijn geen harde eisen, maar wel een richtlijn van de ISO 31000. Die geeft de principes aan. Dat is met opzet gedaan door ISO. Anders krijg je de situatie dat men een checklistje afwerkt en dan denkt: nu zijn we veilig, klaar. Zo werkt dat niet.’

‘Je voldoet aan bepaalde principes. Een voorbeeld: mensen moeten voorbereid zijn om op reis te gaan. Die voorbereiding moet er natuurlijk wel anders uitzien als je naar Nairobi gaat of naar Irak. Het gaat om proportionele maatregelen. Dat is aan ons om te beoordelen en daar helpen wij de organisaties bij, bijvoorbeeld door een crisisplan te schrijven. Zodat als er wat gebeurd, ze voorbereid zijn.’

Nieuw keurmerk

Ebe Brons legt uit dat het een nieuw keurmerk is. ‘Er wordt al een jaar of tien door verschillende instanties over een dergelijk keurmerk gepraat. het kwam echter nooit van de grond. Dus wij hebben besloten zelfstandig te beginnen en dit keurmerk ontworpen. Er zijn nu een aantal ngo’s mee aan de slag, met Red een Kind dus als eerste die het keurmerk heeft verdiend.’

Wat is het doel van het keurmerk? Tot wat moet het uitgroeien?

Er zijn meerdere doelen. Ten eerste om naar standaarden te gaan vanuit de principes van ISO 31000. Voor ngo’s is het keurmerk een manier om te laten zien dat ze hun veiligheidsbeleid op orde hebben. Dat wordt bij het vinden van personeel een onderscheidend kenmerk. Persoonlijk zou ik liever bij een ngo gaan werken die veiligheid op orde heeft. Er zit absoluut een human resources component aan. Ngo’s die serieus met dit thema bezig zijn en kunnen dat met zo’n keurmerk aan de buitenwereld tonen.’

Het keurmerk wordt afgegeven door CSD. In hoeverre is dat objectief naar buiten toe?

‘Wij zijn zelf een non profit stichting. Het is voor ons belangrijk de kosten te dekken, maar wij hoeven geen winst te maken. Wat dat betreft hebben wij daar geen belang in. Anderzijds, bestaat wel het idee om het keurmerk op de langere termijn extern in een stichting onder te brengen. Daar is het alleen nu nog te vroeg voor. Het moet nu eerst van de grond getild worden. Daar zijn we nu druk mee bezig. Als het goed loopt, kunnen het extern wegzetten. Dat is wel de bedoeling op de lange termijn.’