
Afscheid en een nieuw begin
Vorige week donderdag was het de laatste werkdag voor de Tweede Kamer. Een memorabele dag, volgens Cordaid lobbyist Paul van den Berg. Een groep gewaardeerde woordvoerders ontwikkelingssamenwerking nam afscheid. Van den Berg blikt terug en kijkt vooruit.
Vorige week donderdag was een memorabele dag in de Tweede Kamer. Niet omdat het vergaderrecord bijna werd gebroken. Het oude record van 19 uur en 23 minuten blijft in de boeken. Ex-PVV kamerlid Wim Kortenoeven deed er nog alles aan om dat record te breken door maar liefst drie hoofdelijke stemmingen aan te vragen over moties, maar helaas: Kamervoorzitter Verbeet hamerde al rond 1.30 uur af. Toch jammer, altijd leuk om weer een nutteloos feitje toe te voegen aan de rijke annalen van de parlementaire geschiedenis.
Het reces is inmiddels een week bezig. De luwte is neergedaald op en rond het Plein en het Binnenhof. De Kamer is begonnen aan een extreem lang reces. Tot 3 september is het reguliere zomerreces. Van 4 t/m 12 september (de dag van de verkiezingen) gaat dat naadloos over in het verkiezingsreces, waarin volop campagne zal worden gevoerd.
Kaalslag
Nee, het was een memorabale dag omdat we vorige week donderdag afscheid namen van een groep gewaardeerde woordvoerders ontwikkelingssamenwerking. We kunnen gerust spreken van een kaalslag op dat dossier.
De volgende woordvoerders gaan zeker of naar alle waarschijnlijkheid niet terugkomen in de ‘nieuwe’ Tweede Kamer:
* Kathleen Ferrier (CDA) – heeft zelf het besluit genomen zich niet meer verkiesbaar te stellen
* Ewout Irrgang (SP) – heeft zich ook niet meer verkiesbaar gesteld
* Jeroen de Lange (PvdA) – besloot zich terug te trekken als aspirant-kamerlid nadat hij naar zijn smaak op een te lage plaats was gezet door de kandidatencommissie
* Ingrid de Caluwé (VVD) – staat op plaats 42 op de voorlopige lijst; nog een kleine kans dat ze in de Kamer komt als de VVD heel groot gaat worden en/of gaat regeren, waardoor Kamerleden doorschuiven naar het Kabinet; ook met veel voorkeursstemmen kan De Caluwé nog in de Kamer komen
De volgende huidige woordvoerders mogen nog hopen:
* Arjan el Fassed (GroenLinks): lobbyde zich succesvol naar plaats 7 (was 9) op het verkiezingscongres. Gezien de dramatische peilingen voor GroenLinks is er nog een klein wondertje nodig willen we Arjan terug zien in de Tweede Kamer
* Johan Driessen (PVV): staat op plaats 22 op de kandidatenlijst; in de peilingen staat de PVV rond de 20 zetels.
En tenslotte gaan we de volgende woordvoerders waarschijnlijk wel terug zien:
* Joël Voordewind (ChristenUnie): staat op een uitstekende tweede plek, terwijl de ChristenUnie in de peilingen tussen de 5 en 7 zetels scoort
* Wassila Hachchi (D66): nummer twaalf op de lijst; niet heel hoog, maar D66 doet het goed in de peilingen (16 à 18 zetels)
* Kees van der Staaij (SGP): zekerheid, want lijsttrekker van zijn partij. De SGP lijkt zowaar in de lift te zitten volgens de peilingen (van 2 naar 3)
* Esther Ouwehand (PvdD): nummer 2 op de lijst; Esther is niet heel actief als OS woordvoerder, maar komt vrijwel zeker terug, want de PvdD doet het goed in de peilingen.
Geëngageerde strijders
In de personen van Kathleen Ferrier en Ewout Irrgang verliest de Tweede Kamer twee door de wol geverfde ontwikkelingswoordvoerders: Ferrier was 3704 dagen Kamerlid, Irrgang 2472 dagen. Hun expertise en bevlogenheid gaan we node missen. Beiden hebben zich jarenlang gemanifesteerd als geëngageerde strijders tegen onrecht en armoede.
Jeroen de Lange heeft te weinig tijd gekregen van zijn partij om zich te bewijzen als Kamerlid. 170 dagen was hij Kamerlid, waarin hij zich onderscheidde door zijn door de praktijk ingegeven ervaring en zijn vastberadenheid om de sector op een stevige hervormingskoers te zetten. Enkele goede, aangenomen, moties getuigen van zijn erfenis.
Ingrid de Caluwé tenslotte had de redelijk ondankbare taak uit de nog altijd forse schaduw te stappen van Arend Jan Boekestijn. Ze nam het woordvoerderschap over van Klaas Dijkhoff, die had gekozen voor een kritische doch constructieve koers ten opzichte van de hervormingen die Knapen aan het doorvoeren was. De Caluwé deed het anders en was soms uitermate fel in de debatten met Knapen. En dat terwijl de hervormingskoers van Knapen (met stevige nadruk op private sector ontwikkeling en het afbouwen van begrotingssteun) voor een belangrijk deel overeen kwam met het denken van de VVD over OS.
Recentelijk deed ze er nog een schepje bovenop door samen met fractievoorzitter Blok te pleiten voor een megabezuiniging van 3 miljard op OS. Dit staat inmiddels ook in het verkiezingsprogramma van de VVD. Aan de opvolger van De Caluwé (of zijzelf natuurlijk) de opdracht om samen met de PVV het anti-OS sentiment te verkondigen in de Kamer.
Opvolgers
Een aderlating. Zo mag je het wel beschrijven, dit afscheid van gewaardeerde parlementariërs. Tegelijkertijd is het ook weer nieuwe ronde, nieuwe kansen. En is het spelletje ‘wie worden de nieuwe woordvoerders?’ alweer volop begonnen bij de Binnenhof watchers. De namen Bram van Ojik (nummer 2 GroenLinks) en Désirée Bonis (nummer 9 van de PvdA) worden nadrukkelijk genoemd als grote kanshebbers voor de OS portefeuille van hun fracties. Maar wie Ferrier gaat opvolgen is nog volkomen onbekend. De eerste kandidaat met een OS profiel is Arjan Erkel, maar die staat op plaats 23. Dan moet het CDA nog heel wat gaan goed maken in de peilingen in de komende weken.
Maar eerst maar eens de zomervakantie in. Wordt OS een thema voor de verkiezingsstrijd? Mijn gut feeling zegt van niet, vooral omdat ‘Europa’ en de sociale thema’s ongetwijfeld heel veel aandacht gaan opeisen in de campagnes. Maar zoals ik al opmerkte in een interview met Vice Versa: laten we vooral niet achterover gaan leunen, maar vaart zetten achter de hervormingen in onze eigen organisaties en de sector als geheel. Tot die tijd wens ik u een goede, ongetwijfeld welverdiende, zomervakantie toe.