Morgen is het zover. Dan reikt Oxfam Novib voor de allereerste keer de Simon Jelsma Award uit. Het publiek heeft uit de acht potentiële prijswinnaars vier kandidaten gekozen voor de laatste ronde. Om de jury te helpen in haar moeilijke taak de winnaar te bepalen, legt Vice Versa iedere dag één van de vier kandidaten langs de Simon Jelsma meetlat. Vandaag de beurt aan Tabitha Gerrets, oprichtster van ID-Leaks.

De Simon Jelsma Award is een aanmoedigingsprijs uitgereikt door Oxfam Novib aan jong Nederlands talent, dat zich net als Simon Jelsma inzet voor ‘een rechtvaardigere verdeling van macht en welvaart; wereldwijd’. De gelukkige winnaar mag zich prijzen met 3000 euro, een welverdiende dosis aan respect en eer en toetreding tot de jury van de 2^de award uitreiking.

Simon Jelsma (1918-2011), door Hans Beerends omschreven als de founding father van de derdewereldbeweging, streed zijn leven lang tegen mondiaal onrecht en armoede. Hij was de oprichter van Oxfam Novib en de Nationale Postcode Loterij. Om samen de wereld een betere plek te maken, zou volgens Simon Jelsma een ieder trouw moeten blijven aan vijf woorden met de hoofdletter D: Dromen, Denken, Durven, Doen en Doorzetten.

Een ladder bestaande uit 5 D’s. Hoe omschrijven de vier kandidaten van de award zichzelf langs deze Simon Jelsma ladder? Vice Versa ging op onderzoek uit en sprak voor de vierde en laatste aflevering met Tabitha Gerrets.

Tabitha Gerrets zoekt de dialoog op

Met ID-Leaks daagt Tabitha Gerrets jong en oud uit om mee te discussiëren en mee te denken over een creatieve en duurzame invulling van ontwikkelingssamenwerking (OS). ID-Leaks is een informeel en onafhankelijk netwerk van OS sympathisanten, die actief de discussie opzoeken met Nederland. ‘Het doel is om een open en eerlijk beeld van ontwikkelingssamenwerking te schetsen, prangende vragen te beantwoorden, te informeren en zo de feitelijke nuance terug te brengen in het huidige publieke debat omtrent OS. De leden van het netwerk discussiëren individueel en op persoonlijke titel mee op fora van onder andere Trouw, Elsevier en de Telegraaf. Via deze ID-Leaks Facebookgroep informeren de leden elkaar over interessante discussies, delen ze tips & tricks en nodigen we elkaar uit voor interessante evenementen en debatten. Ondertussen kent het netwerk al meer dan tweehonderd leden die op vrijwillige basis tijd en energie steken in het aangaan van dit gesprek.

In hoeverre zou je jezelf omschrijven als een Dromer?

‘Een dromer? Nou eerlijk gezegd ben ik niet zo een dromer. Ik ben meer een nieuwsgierige waarnemer. Ik haal mijn inspiratie liever uit de dagelijkse realiteit dan uit mijn fantasie. Ik ben van nature nieuwsgierig, ik observeer en zie redelijk veel. Daar stel ik mijn vragen bij en die vragen leg ik voor aan anderen in mijn omgeving.

Het is niet zozeer dat ik fantaseer over wereldvrede. Een rechtvaardige wereld zonder armoede klinkt mij wat te abstract en daar heb ik zelf geen direct beeld bij. Ik probeer het altijd meteen te vertalen naar iets concreets, iets wat ik ook mijn buurman of mijn buurvrouw zou kunnen uitleggen. Dan maak ik het behapbaar voor mijzelf en voor mijn omgeving. Op die manier kijk ik waar de behoeften liggen en hoe ik daarin een rol kan spelen.

Ik zal het nooit tot premier schoppen, maar daar ligt mijn ambitie ook niet. Liever richt ik mij op concrete zaken die ik aan kan pakken. In die zin ben ik een concrete aanpakker.’

In hoeverre zou je jezelf omschrijven als een Denker?

‘Ik ben absoluut een denker. Maar dat doe ik niet alleen in een of ander hutje op de hei. Ik heb absoluut een klankbord nodig om mijn gedachten op te toetsen. Zien de mensen om mij heen het ook zo of ervaren zij het anders? Ik ben echt iemand van de co-creatie, samen ideeën uitwerken, plannen maken en deze uitvoeren. Zonder een duidelijke behoefte en het nodige draagvlak kom ik niet in actie.

Dat is eigenlijk precies hoe ID-leaks is ontstaan. Dat is niet alleen een hersenspinsel uit mijn brein. ID-Leaks zoals het nu vorm heeft gekregen, is een proces waar meerdere mensen over nagedacht hebben. Natuurlijk heb ik daar keuzes in gemaakt en heb ik dat een beetje gestuurd. Maar het is absoluut het resultaat van een groepsproces.’

In hoeverre zou je jezelf omschrijven als een Durver?

‘Ik kan me nog heel levendig herinneren hoe ik vorig jaar januari met knikkende knieën en met kloppend hart het podium beklom tijdens A Call 2 Action, georganiseerd door Jong OS. Op dat podium moest ik de grondslagen van ID-Leaks polsen bij het driehonderd-koppige publiek tegenover mij, waar ook Simon Jelsma tussen zat. Het was mijn idee en op wat vrienden in de kroeg na had ik het nog niet bij veel mensen getoetst. Dat vond ik doodeng. Hoeveel mensen lopen er na afloop van mijn pitch met mij mee om mijn idee verder uit te werken? Dat was een kwetsbaar moment, waarbij ik mijn hart in mijn keel had zitten,’ vertelt Tabitha lachend.

‘ID-Leaks is inmiddels een succes aan het worden. Maar onze missie is niet altijd even makkelijk. Zo kreeg ik laatst een persoonlijk Facebook bericht van iemand die niet blij was met wat ik had opgericht. Mij werd persoonlijk verweten dat ik geld van de gehandicaptenzorg afpak en dat aan ‘een stelletje Afrikanen in het buitenland’ uitdeel. Dan moet ik even slikken. Ik word wel in mijn privédomein beschuldigd door iemand die ik helemaal niet ken. Maar ik kan het niet laten om ook die dialoog aan te gaan op een respectvolle manier. Ik leg dan uit dat ik zelf ook zes jaar in de gehandicaptenzorg heb gewerkt, dat het wat mij betreft geen kwestie is van of-of, maar van en-en. Want waarom zou het een kwestie van kiezen moeten zijn voor wie wij zorgen?

Mijn antwoord heb ik ook teruggekoppeld aan de leden van ID-Leaks en hen gevraagd wat zij van mijn reactie vonden. Dat was spannend, maar ook belangrijk. Want van elkaar kun je leren. Immers, als mensen zich niet kwetsbaar durven te zijn of als we niet onze eigen ideeën durven te toetsen bij anderen, dan kunnen we ook nooit verbeteren.’

In hoeverre zou je jezelf omschrijven als een Doener?

‘Ik hou van aanpakken. Wat mij betreft blijft het niet bij babbelen en plannen verzinnen, maar wordt het ook uitgevoerd. Ook ID-Leaks begon in principe met een idee. Ik had er in eerste instantie niet op gerekend dat er zoveel mensen achter zouden staan. Na januari 2011 moesten we het plan ineens gaan uitwerken. Daar hebben we uiteindelijk ook de Jong OS innovatieprijs mee gewonnen.

Dat aanpakken geldt overigens niet alleen voor ID-Leaks, maar voor bijna alles wat ik in mijn leven heb gedaan. Zo wilde ik bijvoorbeeld eerst werkervaring opdoen, om daarna een studie te beginnen die ik echt interessant vond. Na een aantal jaren geloofde niemand er meer in. Toch ben ik uiteindelijk culturele antropologie gaan studeren. Maar pas nadat ik drie jaar fulltime had gewerkt en anderhalf jaar had gereisd door verschillende continenten. Dat zijn misschien dingen waar de meeste mensen alleen van dromen, maar ik heb het gewoon gedaan. Het kan, dus waarom niet.

Dat geldt voor meer dingen. Zo ben ik net terug uit Oost Afrika, waar ik na mijn dienstverband bij Hivos op de bonnefooi naar toe ben gegaan. Ik ben alvast gaan kijken of ik daar de voorbereidingen kon treffen voor de uitzending van een innovatief actualiteiten programma voor en door burgers. Afgelopen zomer had ik daar een financieringsvoorstel voor geschreven en namens Hivos ingediend bij de Nationale Postcode Loterij. Ik wist helemaal niet of het voorstel goedgekeurd zou worden. Toch ben ik naar Mozambique gegaan en heb ik het hele medialandschap in kaart gebracht. Het is gewoon een project waar ik in geloof en dan ga ik er graag voor.’

In hoeverre zou je jezelf omschrijven als een Doorzetter?

Tabitha excuseert zich voor een opkomende kriebelhoest. ‘Normaal ben ik nooit zo lang aan een stuk aan het woord.’ Ze lacht, dan weer serieus: ‘In mijn studietijd heb ik twee keer de pelgrimstocht naar Santiago de Compostella gelopen vanaf Zuid Frankrijk. Dat is 850 kilometer. Halverwege zat ik er goed doorheen, zowel fysiek als mentaal. Ik kwam mezelf ontzettend tegen. Maar dan stop ik niet. Ik ben al halverwege, dus afmaken die handel.

Ook toen ID-Leaks halverwege vorig jaar min of meer zijn dieptepunt bereikte, vergde dat veel doorzettingsvermogen. De oude garde met wie ik het begonnen ben was er even moe van. Toen kwam het voor een groot deel op mijn schouders te liggen. Dat vond ik zwaar, want zo een initiatief trek je niet alleen. ID-Leaks doe ik naast mijn baan, in de avonduren en in het weekend. Daar gaat veel tijd in zitten. Ik was dan ook hartstikke blij toen er drie nieuwe geïnteresseerden opdoken. Daar kreeg ik weer nieuwe energie van. Uiteindelijk ga je er dan weer vol voor.

Ik ben blij dat we doorgezet hebben, want uiteindelijk zijn we nu met een mannetje of tweehonderd en het netwerk is nog steeds groeiende. We hebben de juiste snaar geraakt en positieve aandacht ontvangen van de gevestigde orde in OS. Dat is hartstikke goed, want nu kunnen we echt verschil gaan maken. Dit jaar ga ik voor de vijfhonderd leden. Dat lijkt me een mooi streefgetal’, aldus Tabitha.

Lees ook de eerste aflevering met Sanne Vroom, de tweede aflevering met Tom van de Beek en de derde aflevering met Erik Bos langs de Simon Jelsma meetlat.