Op woendag 18 april vindt er door de commissie Buitenlandse Zaken in de Tweede Kamer een debat plaats over de Meerjarige Strategische Plannen (MJSP’s) voor de partnerlanden van Nederland zijn goedgekeurd. In een serie doen we per land verslag van de Nederlandse plannen. Vandaag de beurt aan de Palestijnse gebieden. Nederland maakt zich sterk voor een vredesakkoord tussen Israël en de  Palestine Liberation Organisation (PLO). Het hoofddoel is het vormen van twee staten, Israël en Palestina, die naast elkaar leven in vrede en veiligheid. Daarbinnen gaat Nederland zich focussen op de speerpunten rechtsorde, voedselzekerheid en water.

Sinds 2007 heeft Hamas de macht in de Gazastrook, terwijl in de Westelijke Jordaanoever de Palestijnse Autoriteit (PA) het bestuur op zich heeft genomen. De Nederlandse ambassade schrijft dat de onenigheid tussen de twee regeringspartijen voor verdeeldheid in de Palestijnse gebieden zorgt en niet bijdraagt aan de voortgang in het vredesproces. Dit heeft negatieve consequenties voor de huidige situatie in de Palestijnse gebieden en gaat ten koste van de opbouw van instituties. Bovendien worden de mensenrechten ondermijnd, met name in Gaza, waar Hamas de vrijheden van de bevolking beperkt.

Ondertussen is de economie nog steeds onderontwikkeld en erg afhankelijk van ontwikkelingshulp. Economische groei is beperkt vanwege de afwezigheid van een sterke staat en de controle van de grenzen en bewegingsbeperkingen hebben nadelige consequenties voor interne handel en in- en exporten. De oorzaak van de fragiliteit in de Palestijnse gebieden is volgens de ambassade te wijten aan politieke onzekerheid en het aan de gang blijvende conflict.

Bilaterale relaties

De ambassade benadrukt dat de Nederlandse bemoeienissen alleen kunnen slagen als politieke dialoog samen gaat met ontwikkeling. Nederland wil daarom een actieve rol spelen in het faciliteren van een vreedzame, duurzame oplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict. Nederland gaat onder andere werken aan een langdurige, gebalanceerde en opbouwende verbintenis met de PA. Als relatief grote donor heeft Nederland invloed op de PA, terwijl de speciale relatie met Israël weer zorgt voor politieke openingen. De speerpunten worden aangevuld met activiteiten als het bevorderen van mensenrechten, economische diplomatie, sport en culturele relaties. De geplande bemoeienissen staan in het kader van de onzekere en potentieel tijdelijke politieke situatie. Om te kunnen anticiperen op de veranderlijke omstandigheden houdt de ambassade rekening met verschillende scenario’s.

Speerpunten

De ambassade stelt dat Nederland toegevoegde waarde kan hebben bij het aanmoedigen van het vredesproces. Centraal staan het politieke doel van een twee-statenoplossing, ontwikkelingssamenwerking en economische diplomatie en de politieke dialoog met Israel en de PA. De prioriteiten van de samenwerking zijn onderverdeeld in de drie pijlers: rechtsorde, voedselzekerheid en water.

Rechtsorde
Veiligheid en gerechtigheid zijn kritiek voor de opbouw van een levensvatbare Palestijnse staat, zo stel de ambassade. Om dit te verwezenlijken wil de ambassade bijdragen aan de onderhandelingen voor een twee-statenoplossing. Nederland zal daarom de PA assisteren bij de opbouw van instituties, het hervormingsproces en het ontwikkelen van een levensvatbare economie. Verder richt de ambassade zich onder andere op veiligheidstroepen, institutionele competitie, democratie en de verdeeldheid tussen Fatah en Hamas voor de verdere ontwikkeling en professionalisering van de PA.

Voedselzekerheid
De mensen in de Palestijnse gebieden zijn in grote mate afhankelijk van importproducten. In 2011 melde de Food and Agriculture Organization dat 33% van de Palestijnse bevolking geen voedselzekerheid heeft, met name in Gaza, maar ook in de vluchtelingenkampen in de West Bank. De Netherlands Representative Office (NRO) zette een ontwikkelingsprogramma op voor de voedselzekerheid- en privésector. Op deze manier wil Nederland de mogelijkheden voor lokale voedselproductie en de toegang tot de nationale en internationale mark voor agrarische producten vergroten. Speciale aandacht gaat uit naar het uitzoeken van handelspartners.

Water
Binnen dit speerpunt zal de NRO zich voornamelijk focussen op twee pijlers: waterzekerheid en waterbesturing. Om de waterbesturing te verbeteren moet de capaciteit van de Palestinian Water Authority worden verbeterd. Nederland zal daarom de hervormingsfase (co-) financieren en bijdragen aan het politieke dialoog met betrekking tot de uitvoering van hervormingsmaatregelen.

Het totale ODA-budget voor de periode van 2012 tot 2015 voor programma’s in de Palestijnse gebieden gericht op bovenstaande speerpunten bedraagt €66,868,000.

Lees hier de volledige Meerjarige Strategische Plannen voor de Palestijnse gebieden.