Vandaag begroeten we een nieuwe columnist: Rob Zadel. Als een zadelrob komt hij te pas en onpas boven het ijs tevoorschijn om zijn mening te geven over ontwikkelingen binnen de sector. ‘Ontwikkelingsorganisaties hebben eerder een teveel aan corporate governance dan te weinig. Dat is de zwakte.’

Mijn naam is Rob Zadel. Ik voel mij als een zadelrob, die leeft onder het ijs en erboven. Daar horen orca’s, ijsberen en andere jagers bij, de belagers van mijn leven.  Maar niets is erger dan in handen te komen van Lenie ’t Hart. Eenmaal gastvrij opgenomen in de zeehondencrèche te Pieterburen, kom je nooit meer uit haar bassin. Milieuproblemen, dodelijke virussen en een hoog aaibaarheidsfactor staan daar borg voor. Ik herken mij in ontwikkelingssamenwerking.

Langste tijd gehad

‘Afrika over 20 jaar uit de armoede’ luidde de kop van een artikel in de Volkskrant van afgelopen zaterdag. De traditionele ontwikkelingshulp heeft z’n langste tijd gehad. Door schade en schande wijs geworden, is het denken in Noord-Zuid-patronen compleet verdrongen. De economische groei doet de rest, daar en in andere traditionele ontwikkelingslanden. Aldus Paul Hoebink, hoogleraar ontwikkelingssamenwerking.

Dit positieve nieuws werd genuanceerd door deskundigen die waarschuwen dat dit niet betekent dat het kabinet het budget van 4.5 miljard voor ontwikkelingssamenwerking in het eigen begrotingstekort kan stoppen. Voor aanpak van de mondiale problemen blijft een jaarlijks vastgesteld en fors bedrag nodig. Ook in Nederland.

De waarschuwing lijkt mij op zijn plaats, ook al komt het van deskundigen die hetzij direct of indirect een belang hebben in ontwikkelingssamenwerking.  Als oorzaak en gevolg onlosmakelijk aan elkaar zijn gekoppeld, dan mag de armoedebestrijding door traditionele hulpverlening gezien worden als een doorbraak in de complete verdringing van de Noord- Zuid patronen. Dat is winst door investering. Nu verder.

Andere wetten

De Nederlandse bevolking heeft het gehad met ontwikkelingssamenwerking, tenminste als deze wordt betaald vanuit de belastingcentjes. Een duit in het zakje doen bij collectes, opbrengsten uit evenementen ten bate van het goede doel, vooral als die een hoog entertainment gehalte hebben, gaan desalniettemin gestaag door. Hier zijn andere wetten van kracht. Ook deze wetten kennen hun belagers.

Ik werd getriggerd door een simpel zinnetje van beide verslaggevers van het Volkskrant artikel en waarbij werd gesteld dat de VVD en de PVV debet zijn aan het overboord kieperen van morele argumenten zodra het gaat over belastinggeld voor ontwikkelingssamenwerking. Ook ‘ financiële misstanden bij hulporganisaties’ werd in dit kader en passant genoemd.

Niets bekend

Van financiële misstanden bij hulporganisaties is mij niets bekend. Wel natuurlijk die op de euromarkt, bij bankiers, de onroerend goedsector, woningcorporaties, andere semi- overheidsinstanties, mediaconcerns, hoge scholen, om maar een paar te noemen.

Ontwikkelingsorganisaties hebben eerder een teveel aan corporate governance dan te weinig. Dat is de zwakte. Telkens als ik opduik vanonder het ijs zal ik daar een voorbeeld uit belichten. Toezichthouders, certificeerders, controleurs en de wereld van accountancy  vallen hierbij te noemen. Maar ook de rol van de goede doelen ambassadeurs en de opkomst van de ‘babe’ als het gezicht van de organisatie zijn opmerkelijke verschijnselen.