Gisteravond tijdens het wetgevingsoverleg gebeurde er van alles en nog wat achter de schermen. Subtiele blikken werden gewisseld tussen woordvoerders en het publiek, bodes liepen met briefjes heen en weer en mobieltjes speelden een centrale rol. Jeroen Aerts observeerde het en schreef een sfeerverslag.

Iemand van het maatschappelijk middenveld draait zich om naar de politiek assistente van staatssecretaris Ben Knapen. Een oogcontact van een paar secondes volgt: het teken is gegeven. Routinematig haalt de politiek assistente haar mobiel tevoorschijn en begint ze vanaf haar mobiel te lezen. Dit allemaal terwijl staatssecretaris Ben Knapen tijdens het WGO-debat zijn betoog houdt. Het publiek in de Groen van Prinstererzaal houdt zich stil. Maar als mobiel dataverkeer het geluid van klappende handen zou maken, dan zou niemand Knapen verstaan.

Ambtenaren

Een man van eind 50 loopt de zaal uit waar het debat plaatsvindt. In zijn hand draagt hij een pen en een blaadje met wat aantekeningen. Hij tovert zijn mobiel uit zijn broekzak en begint te bellen in de hal van de Tweede Kamer. Een verdieping lager aan de overkant van de Tweede Kamerhal volgen een achttal ambtenaren van het ministerie het debat via twee televisies in een kantoortje. Sommigen schrijven, anderen zitten achter de computer en de overigen zijn aan het tikken op hun mobiel.

De ambtenaren ondersteunen hun collega’s in de zaal. Hele mails worden behendig doorgenomen op Blackberries door de ambtelijke zaalploeg. En af en toe loopt er iemand naar de overkant voor kort overleg.

Met nieuwe aantekeningen in de hand gaat de man de zaal weer binnen. Zijn voetstappen vermengen zich met die van een medewerker van GroenLinks-Kamerlid Arjan El Fassed die een blaadje afgeeft bij een bode. De bode loopt op haar gemak naar El Fassed toe, waarna ze weer gaat zitten achter haar bureau. Ze tikt wat in op de computer die ze voor zich heeft en handelt soms een mail tussendoor af. Op andere momenten is ze bezig met haar mobiel. Soms kijkt ze op naar het debat.

Batterij bijna leeg

De collega van de bode komt de zaal in om haar af te wisselen. Het is al tien uur en het debat begon om vijf uur ’s middags. De bode begint aan de zoveelste koffie en thee ronde en het gerammel van de kopjes en glazen onderbreekt de stilte vanuit de zaal, waar aandachtig naar de woorden van de Kamerleden en staatssecretaris worden geluisterd. Het is stil, maar vele vingers glijden over de mobieltjes. Blikken gaan hier en daar subtiel over en weer tussen de woordvoerders ontwikkelingssamenwerking en het publiek. Af en toe kijken de woordvoerders op hun mobiel en tikken ze wat in.

‘Zucht, batterij bijna leeg’, schrijft Rineke van Dam op Twitter. Andy Palmen reageert: ‘Amateur, altijd twee telefoons meenemen als Knapen aan het woord is.’ Een ambtenaar baant zich naar een stopcontact midden in de zaal en sluit zijn Blackberry en zijn oplader aan.

Boven het stopcontact hangt een ronde klok. Aan de andere kant van de ruimte op een afstand van ongeveer vijftien meter hangt een identieke klok. Het is elf uur: de officiële tijd van het debat is verstreken. Het digitale scherm buiten bij de ingang van de zaal geeft aan dat er geen vergadering meer is.

Moties

De politiek assistent van Knapen fluistert naar een collega hoeveel moties er ongeveer aankomen. De Kamerleden lezen de moties in grote snelheid voor. Dat is ook niet erg: de meeste mensen kennen de inhoud van de moties al. Het ambtenarenapparaat aan de overkant van de Groen van Prinstererzaal zit er rustig bij.

Voorzitster Albayrak schorst de vergadering zodat Knapen met zijn medewerkers kan overleggen over de moties. De Kamerleden praten wat met elkaar. Af en toe klinkt er hard gelach uit het gezelschap van woordvoerders. De staatssecretaris haast zich naar de overkant voor overleg met zijn ambtenaren. Ondertussen wordt het laatste lobbywerk op de mobieltjes verricht.

Naar bed toe

De eerste ambtenaren trekken hun jas aan en pakken hun tas terwijl Knapen reageert op de moties. Ondertussen lopen de meeste bezoekers van het debat naar buiten toe. Het is al na twaalven en veel lampen zijn uitgegaan in de hal. Om half één voert het geruis van de ventilatie van de Tweede Kamer de boventoon zoals het dat elke nacht doet. Kamerleden pakken snel hun spullen bij elkaar en vertrekken. De bodes ruimen snel de kopjes, glazen en naambordjes van de Kamerleden op en sluiten even later de deur van de zaal. Een vrouwelijke bode zingt: ‘we gaan naar bedje toe’.