Afgelopen zaterdag vond in de Haagse Hogeschool de jaarlijkse Afrikadag plaats. Naast de vele workshops, informatiemarkten, lezingen en debatten organiseerde de Evert Vermeer stichting ook vele andere activiteiten, bijvoorbeeld speeddaten met prominenten als Jan Pronk en Job Cohen. Staatssecretaris Ben Knapen verzorgde de openingsspeech: ‘Er is behoefte aan een nieuwe architectuur, een nieuw huis voor internationale verantwoordelijkheid.’

In een volle zaal van de hogeschool sprak Knapen over drie trends die zich wereldwijd voordoen. Het Nederlandse kabinet wil zich ten eerste richten op de opkomst van nieuwe spelers. Landen als China, Brazilië en India zijn steeds actiever in ontwikkelingssamenwerking en hebben hier zo hun eigen ideeën over. Ten tweede zijn er de ‘mondiale publieke goederen’, kwesties die grensoverschrijdend zijn en waar de betrokkenheid van burgers belangrijk is. Als laatste is er de verandering van het armoedepatroon. De verdeling ‘arme en rijke landen’ vervaagt. Knapen: ‘Ons beeld – hier gaat het goed en daar gaat het slecht – klopt niet meer met de werkelijkheid.’

Ontwikkelingsvraagstuk niet langer meer het monopolie van de hulpsector

Uit de speech van Knapen bleek dat de staatssecretaris vooruitblikt. Hij vroeg zich af wat de rol gaat zijn van ontwikkelingssamenwerking na 2015, als de Millenniumdoelen het eindjaar hebben bereikt. ‘Wat mij betreft verandert ontwikkelingssamenwerking langzaam maar zeker in de richting van een coördinerende rol bij het oplossen van wereldwijde problemen’, aldus Knapen. Volgens de bewindspersoon vraagt dit om een ‘globaliseringsvisie en een nadere invulling van het coherentiebeleid’

Veelzijdige debatten en workshops

Na de speech van Knapen kon de Afrikadag echt beginnen. Gedurende de hele dag vonden er workshops plaats, zoals bijvoorbeeld ‘De toekomst van het Nederlandse buitenlandbeleid’ en ‘OS: een kwestie van vertrouwen?’ Ook waren er debatten, zoals ’s ochtends vroeg het woordvoerdersdebat tussen Sjoera Dikkers (PvdA), Arjan El Fassed (GroenLinks) en Ewout Irrgang (SP). In de workshop ‘Oude meesters, jonge honden’ werden ervaren ontwikkelingswerkers in contact gebracht met de jongelingen in de sector, waardoor zij ervaringen met elkaar konden uitwisselen. Verschillende spelers uit de ngo wereld en het bedrijfsleven waren op de Afrikadag vertegenwoordigd, zoals bijvoorbeeld Heineken, ICCO en het KIT. Hierdoor kon een veelzijdig debat gevoerd worden.

‘Open de deur voor nieuwe spelers’

Staatssecretaris Knapen sprak zijn hoop uit dat er een eerste stap voorbij de oude westerse wereld van de ontwikkelingssamenwerking wordt gezet: ‘Want nu het Westen niet meer is wat het ooit geweest is, het Noorden en het Zuiden niet meer het Noorden en het Zuiden van vroeger zijn, en het Oosten het wereldtoneel heeft betreden, is er behoefte aan een nieuwe architectuur, een nieuw huis voor internationale verantwoordelijkheid.’

Deze blik vooruit werd ook in de workshops besproken. Bij ‘OS: een kwestie van vertrouwen?’ sprak Ton Lansink van het ministerie van Buitenlandse Zaken bijvoorbeeld over de overgangsfase waar ontwikkelingssamenwerking nu in zit. Volgens hem hebben de problemen rondom mondiale publieke goederen een andere aanpak nodig dan de traditionele hulp die altijd werd geboden als het om onderwijs en gezondheidszorg ging.

Naast alle serieuze discussies was er ook ruimte om wat van de Afrikaanse cultuur op te snuiven. Zo waren er workshops ‘Afrikaans koken’ en ‘Djembe’ en werd de dag muzikaal afgesloten door een optreden van de uit Senegal afkomstige rapper Sister Fa.