Net afgestudeerden die precies weten wat ze willen: de wereld verbeteren. Ze breiden hun cv uit met studies en stages en gaan op zoek naar werk in de ontwikkelingssector. Tijdens het solliciteren ontmoeten ze echter zware concurrentie. De gewilde banen liggen in deze tijden van bezuiniging niet bepaald voor het oprapen. Hoe kijken deze ambitieuze jongeren naar hun eigen toekomst, en naar die van ontwikkelingssamenwerking?

Net afgestudeerden ontwikkelingsstudies staan te springen om de wereld te verbeteren. Via internet en sociale netwerken oriënteren ze zich op functies met imposante titels als ‘Child Survival Programme Coördinator’ en ‘Livelihood Advisor’. Bij het solliciteren ontmoeten ze echter zware concurrentie. Wegens gebrek aan praktijkervaring zien ze de gewilde posities keer op keer aan zich voorbij gaan.

Studenten met ambities in de sector bereiden zich voor op deze harde realiteit door zich op creatieve manieren van andere kandidaten te onderscheiden. Ze doen naast en na de studie bijzondere werkervaring op in de vorm van stages en vrijwilligerswerk in binnen- en buitenland. Vera Hendriks betoogde dat in dit proces het potentieel van jong talent in de sector niet optimaal benut wordt.

Stagiairs zouden meer erkenning moeten krijgen voor hun inzet. Nu zijn stages veelal onbetaald, en moeten jongeren voor het doen van vrijwilligerswerk zelfs vaak geld toeleggen. Ondanks deze magere arbeidsvoorwaarden blijven ze aan hun cv bouwen, want juist deze extra inspanningen worden gezien als een opstapje naar een droombaan. Hoe zien deze jonge enthousiastelingen hun toekomst voor zich?

Gaarkeuken van ontwikkelingssamenwerking

Tessel Stabel had het na het behalen van haar Bachelordipoma Culturele Antropologie en Ontwikkelingsstudies even helemaal gehad met studeren. Tijdens haar studie was duidelijk geworden dat er niet alleen maar succesverhalen te vertellen zijn over ontwikkelingssamenwerking. Ze wist dan ook niet of een Master in deze richting een goede keuze zou zijn. Via een studiegenootje hoorde ze dat er plaats was voor een stagiaire bij de Directie Sociale Ontwikkeling van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. ‘Ik dacht: ik probeer het gewoon’ aldus Tessel. ‘Ik had er na de studie behoefte aan om een kijkje te nemen in de gaarkeuken van de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking. Waar kan dat beter dan bij de allergrootste financier?’

De stage bleek een waardevolle ervaring. ‘Ik werd prima betaald en heb heel veel geleerd. Binnen mijn afdeling, die van Gezondheid en Aids, was kritische inspraak welkom. Ze zijn benieuwd naar de kijk van jongeren op dit thema.’ Toch waren er ook minder leuke kanten, Tessel reisde voor haar stage op en neer tussen Nijmegen en Den Haag. ‘In het donker opstaan en in het donker weer thuis, dat viel me heel zwaar.’

Jolien Oosterheerd is via een vacature op www.oneworld.nl terechtgekomen bij CHOICE. Ze loopt daar twee dagen in de week stage, en werkt de overige drie dagen in de horeca. Ze zag de stage als een manier om niet stil te staan in haar ontwikkeling tijdens haar zoektocht naar een baan. CHOICE biedt als jongerenorganisatie met een frisse kijk voor haar een aantrekkelijke opstapplek.

Welkom in de sector?

Hoewel het lopen van een stage in de ontwikkelingssector een waardevolle ervaring is, leidt het meestal niet direct tot een baan. Tessel: ‘Ik wist van tevoren al dat het Ministerie geen banen aanbiedt aan studenten zonder Masterdiploma.’

Jolien rekent er ook niet op om na haar stage bij CHOICE aangehouden te worden. Ze begrijpt dat de middelen van  kleine ngo’s zoals deze daarvoor te beperkt zijn. Wel houdt ze de mailinglijst van Rutgers WPF in de gaten, dat in hetzelfde gebouw zit als haar stageplaats.

Lieke Scheewe is het wel gelukt. Zij is net begonnen als programmacoördinator bij stichting Dark and Light. Na een Master Conflict Studies and Human Rights in Utrecht, en haar tweede Master Peace Education in Costa Rica deed ze ‘slechts’  een half jaar vrijwilligerswerk. Een collega bij Dutch Coalition on Disability and Development stuurde haar de vacature door van Dark and Light. Zij zochten specifiek een nieuwe medewerker met een handicap, vanwege de verbondenheid tussen die persoonlijke ervaring en het werk van de stichting. Omdat het lastig bleek een geschikte kandidaat te vinden lieten ze de eis van meerdere jaren werkervaring vallen. Voor Lieke, die zelf in een rolstoel zit, was dit een gouden kans; haar eerste sollicitatie voor een betaalde baan was meteen een succes. Ze is enthousiast over haar nieuwe baan. Dark and Light stelt haar in de zeldzame gelegenheid om met relatief weinig werkervaring een verantwoordelijke functie uit te voeren.

Toekomstplannen

Met frisse kennis op zak en vol enthousiasme zouden net afgestudeerden het liefst meteen ‘echt’ aan de slag gaan. Het verhaal van Lieke blijkt echt een uitzondering op de regel. In de praktijk is het voor starters moeilijk om betaald werk te vinden, zelfs al hebben ze een cv dat blinkt van de diploma’s en stages. En dat terwijl werkgevers er voordeel bij zouden hebben deze vernieuwende krachten in huis te halen, die in feite de toekomst van de sector vertegenwoordigen.

Gevraagd naar hun visie op ontwikkelingssamenwerking komen ze met uiteenlopende invalshoeken. Tessel heeft een kritische blik. ‘Omdat goede bedoelingen verkeerd uit kunnen pakken, is het moeilijk te zeggen wat de beste manier is.’ Haar stage ervaring heeft mede geholpen om te bepalen welke richtingen ze niet in wil slaan. Ze is nu van plan een Master internationale betrekkingen te gaan volgen.

Voor Lieke is het thema ownership belangrijk. ‘Dat Zuidelijke partners financieel afhankelijk zijn van donoren blijft gelijkwaardige gesprekken belemmeren. Zij zouden nog meer het gevoel moeten krijgen dat het uiteindelijk hun projecten zijn.’

Jolien denkt aan projectevaluaties. ‘Er wordt vooraf en achteraf niet kritisch genoeg gekeken naar hoe projecten verlopen. Het zou daarbij waardevol zijn de lokale bevolking om meer input te vragen.’ Een droombaan zou voor haar dan ook kunnen zijn om met evaluaties van ontwikkelingsprojecten aan de slag te gaan. Hoe ze daar terecht komt weet ze nog niet precies, maar ze blijft vacatures in de gaten houden.