Vanmorgen werd de dood van Osama Bin Laden bekend. Vice Versa blogster Lotte van Elp heeft gemengde gevoelens bij deze gebeurtenis.

‘Oh, say, can you see, by the dawn’s early light
What so proudly we hailed at the twilight’s lasted gleaming?’
Amerikaanse Volkslied

Een maand geleden doken gruwelijke foto’s van het Amerikaanse ‘Kill Team’ op[1]. De beelden uit Afghanistan waren schokkend. Soldaten poseerden bij de, door hen, verminkte lijken van vermeende Taliban-strijders. Uitzinnig vierden ze hun overwinning. Weer een paar barbaren uitgeschakeld. Ik zie voor me hoe ze die avond terugkeren op hun basis. Teveel adrenaline om al te gaan slapen. Op hun veldbed luisteren ze nog één keer naar de toespraak van G.W Bush uit 2001. ‘We’re gonna smoke them outta their holes, we will get them running and we’ll bring them to justice’. Ja, constateerden ze samen, dat is precies wat we hebben gedaan. Gloeiend van trots sluiten ze hun ogen.

De wereld reageerde vol afgrijzen op de gepubliceerde foto’s. De regering van Obama veroordeelde de daden van de soldaten sterk, maar deed het tegelijkertijd af als een incident:  ‘Het overgrote deel van onze mannen en vrouwen in Afghanistan gaat zeer professioneel te werk’.

Vannacht kwamen duizenden Amerikanen op Ground Zero, Times Square en andere plekken samen. Een uitgelaten menigte viert de dood van Osama Bin Laden. Een NOS-verslaggever verslaat het feest:  ‘hier overheerst een gevoel van trots’. Ergens anders hoor ik: ‘Dit is een enorme boost voor het zelfvertrouwen van het CIA’. Staatshoofden feliciteren Obama.  Hijzelf spreekt van het ‘meest significante succes’ van de VS in de strijd tegen het terrorisme. Dit succes is volgens hem niet te danken aan welvaart of macht, maar is behaalt  ‘because of who we are’: de identiteit van een natie.

De dood van Bin Laden is ongetwijfeld goed nieuws. De opluchting van nabestaanden van 9/11 en de – vele –  omgekomen soldaten in Helmand, Kandahar en elders in Afghanistan is begrijpelijk.  Maar, het komt ook op een bijzonder goed moment: de VS was wanhopig, geobsedeerd, op zoek naar succes. Falen is geen optie. De troepen moeten  in 2014 met een  opgeheven hoofd uit Afghanistan kunnen vertrekken. Er is teveel geld in de strijd tegen terrorisme gepompt. Er zijn teveel soldaten gesneuveld om toe te geven dat het alleen maar slechter gaat in Afghanistan.

Het is dan ook geen verassing dat het ‘succes’ in Pakistan onmiddellijk in een groter plaatje wordt geplaatst. Als we Obama en media moeten geloven, dan zegt de dood van Bin Laden iets over de grote strijd tegen het terrorisme en over de VS als natie.

Dat is misleidend en ik geloof stellig dat het geen recht doet aan de werkelijke stand van zaken in de oorlog in Afghanistan. Het is nietszeggend over de rol van de VS in de strijd tegen het terrorisme. Ik denk aan de mensonterende gevangenissen, de ontelbare burgerdoden, de groeiende armoede en  het toenemende geweld in Afghanistan. Het land valt uit elkaar:  2010 was het bloederigste jaar in Afghanistan sinds een decennia.

Gevoelens van trots zijn hier amper op zijn plaats. Laten we het succes  van de VS – de dood van Osama Bin Laden – dan ook maar als een incident beschouwen.  Mijn oprechte felicitaties breng ik over wanneer er meer te vieren valt dan symboliek. En het ‘zelfvertrouwen van het CIA’ ondergeschikt is aan de situatie voor miljoenen Afghanen die het vertrouwen in de internationale gemeenschap en betere tijden zijn verloren.