Zeg je millenniumdoelen, dan zeg je Sylvia Borren. De voorzitter van Global Call to Action against Poverty en de EEN-campagne is net terug uit New York, waar ze de VN-top over de millenniumdoelen bijwoonde. Ze is slechts gematigd tevreden.

De VN beloofde 40 miljard voor de gezondheid van moeders en kinderen. Engeland zei eigenhandig in tien Afrikaanse landen het aantal gevallen van malaria te willen halveren en China riep alle ontwikkelde lidstaten op om te voldoen aan de belofte om 0,7 procent van hun bnp te besteden aan ontwikkelingshulp. ‘De millenniumdoelen hebben geleid to meer succesverhalen dan ooit tevoren’, sprak VN-chef Ban Ki-moon. Maar na afloop van de top reageerden de maatschappelijke organisaties behoorlijk pessimistisch.

ActionAid noemde de bijeenkomst in New York een dure schijnvertoning die voor iedereen wel iets in de aanbieding had, maar voor niemand iets concreets. Oxfam International hekelde het gebrek aan actiepunten in de slottekt. En ook Borren zegt in het telefoongesprek met Vice Versa dat ze steeds minder het nut inziet van deze ‘ceremonie’. Toch waren er voor haar ook enkele hoogtepunten.

Politieke winst

Een daarvan is volgens Borren dat er eindelijk prioriteit werd gegeven aan de gezondheid van vrouwen. Ban Ki-moon zegde tijdens de bijeenkomst 40 miljard toe om moeder- en kindsterfte tegen te gaan. De Verenigde Naties verwachten hiermee in vijf jaar tijd 16 miljoen levens te redden.

Daarnaast prijst Borren het feit dat in de slottekst van de bijeenkomst voor het eerst wordt gesproken over ‘decent work’ (rechtvaardig werk) en een basis-uitkeringssysteem. Ook wordt aangedrongen op universele toegang tot publieke diensten zoals onderwijs en gezondheidszorg.

Maar daar hebben de VN-lidstaten zichzelf bij het aannemen van de millenniumdoelstellingen vijf jaar geleden natuurlijk al toe verplicht. Evenals het bestrijden van honger. Desondanks bereikte ondervoeding volgens cijfers van de FAO in 2009 een recordhoogte: 1 op de 7 mensen gaat met honger naar bed.

Toch ziet Borren in al die herbevestigingen iets positiefs. ‘Als de lidstaten in tijden van financiële crisis de wens uitspreken om hun beloftes na te komen, moet je dat zien als politieke winst’, aldus Borren. ‘De grote vraag is nu natuurlijk of ze woord gaan houden.’

Teleurgesteld

Over andere punten is ze ronduit ontevreden, zegt ze. Tijdens een van de vele ‘Roundtables’ in New York sprak Borren haar ongenoegen uit over de in haar ogen gebrekkige aandacht voor millenniumdoelen zeven en acht, respectievelijk het creëren van een duurzaam leefmillieu en wereldwijde samenwerking voor ontwikkelingshulp. ‘De millenniumdoelen kunnen gemakkelijk gehaald worden. Maar dat is alleen mogelijk als doel 7 en 8 serieus gesteund worden door het ontwikkelde deel van de wereld. In die zin is de slottekst van deze millenniumdoelentop zeer teleurstellend’, sprak Borren.

Als voorbeelden van foute internationale samenwerking noemde Borren in haar speech de samenwerking tussen Shell en de Nigeriaanse overheid en de vele vrije exportzones waardoor overheden belastinggeld mislopen. Een andere doorn in haar oog is de toenemende privatisering die volgens Borren telkens weer nadelig uitpakt voor de armen. Dat hier tijdens de VN-top geen aandacht voor was, stelt haar hevig teleur.