Maandagavond maakte RTL Nieuws de salarissen bekend van de directeuren van 81 ontwikkelingsorganisaties. Met stip op één staat Dirk Elsen, directeur van SNV. Marc Broere, hoofdredacteur van Vice Versa, schrijft hem een open brief en roept Elsen op zijn salaris terug te brengen en zich aan de normen te gaan houden die bij een directeur van een ontwikkelingsorganisatie past.

Beste Dirk Elsen,

Eind augustus besloot minister Maxime Verhagen om een onderzoek in te stellen naar de directiesalarissen van meer dan 100 ontwikkelingsorganisaties. Dit omdat er afgelopen zomer een rel was ontstaan rond de directiesalarissen bij het Rode Kruis en bij SNV, de organisatie waarvan jij directeur bent. We wachten allemaal nog op het resultaat, maar afgelopen maandag kwam RTL Nieuws al met de resultaten van een eigen onderzoek. Het meest in het oog springende feit van dat onderzoek verbaasde me niet: jij bent met afstand de best betaalde directeur binnen de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking. Je verdient een brutosalaris van 155.000 euro per jaar. Met pensioen en werkgeverslasten erbij kom je zelfs uit op ruim 182.000 euro.

Ik heb de afgelopen weken regelmatig aan je moeten denken Dirk. Wat zou er in je omgaan met het onderzoek van Verhagen in aantocht dat misschien wel als een zwaard van Damocles boven je hoofd hangt? En hoe is de sfeer binnen SNV? Is er sprake van crisismanagement omdat jullie ongetwijfeld ook aanvoelen dat er weer een flinke storm op komst is? Je kunt de koppen in de krant van ‘Wakker Nederland’ al bijna uittekenen.

Aan de andere kant ben ik ook best wel verontwaardigd. Want zitten jullie hier eigenlijk wel mee in je maag? Ik vraag me dat namelijk af. Jullie voorzitter van de Raad van Toezicht, Lodewijk de Waal, stapt er voor mijn gevoel namelijk wel erg makkelijk overheen. Op de website van SNV laat hij weten dat jouw salaris past bij jouw verantwoordelijkheden als manager van een grote,  professionele ontwikkelingsorganisatie met meer dan 1400 medewerkers wereldwijd en met een jaarlijkse omzet van 100 miljoen euro. Bovendien lijkt jouw salaris ook te passen in de weg die SNV tien jaar geleden al is ingeslagen als het gaat om de honorering van haar directie. Want verdiende jouw voorganger Thea Fierens voor haar interim-directeurschap destijds ook al niet een bedrag van 28.000 euro per maand?

Beste Dirk, ik maak me serieus zorgen om wat er gebeurt. Ik denk dat de commotie rondom jouw salaris de Nederlandse ontwikkelingssector schaadt. De kritiek die er toch al in de Nederlandse samenleving klinkt over ontwikkelingssamenwerking heeft nu een ideale uitlaatklep gekregen, namelijk jouw salaris. Alle vooroordelen die er zijn over ontwikkelingssamenwerking hebben in jou een gezicht gekregen. Ik heb met je te doen Dirk,  want je zult ongetwijfeld een hardwerkende en gedreven man zijn. Bovendien lijkt het me  uitermate vervelend om door steeds meer collega’s als een soort outcast van de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking te worden beschouwd, maar dat is wel wat er nu gebeurt Dirk.

Maar nog veel erger vind ik het voor al dat uitstekende werk dat met Nederlands ontwikkelingsgeld plaatsvindt en nu serieuze imagoschade ondervindt, inclusief dat van jouw eigen organisatie. Overigens kun je daar tegenover stellen dat de naamsbekendheid van SNV de afgelopen maanden wél enorm gegroeid is. Maar ik vraag me af of dit de naamsbekendheid is die je zou willen en moeten wensen Dirk.

Laat ik vooropstellen dat ik SNV een warm hart toedraag. Ik heb in mijn journalistieke loopbaan talloze SNV-projecten en programma’s bezocht en SNV altijd als een van de vlaggenschepen van de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking beschouwd; een van de organisaties ook die ervoor gezorgd heeft dat Nederland een uitstekende naam heeft op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Regelmatig ontmoet ik mensen bij andere ontwikkelingsorganisaties van wie ik onder de indruk ben, en in veel gevallen blijken dat oud-SNV’ers te zijn.

Ook vind ik de kruistocht die SP-kamerlid Ewout Irrgang al langere tijd aan het voeren is tegen zogenaamde misstanden in de ontwikkelingssector niet terecht. Het begint er op deze manier op te lijken dat er van alles mis is binnen de ontwikkelingssector en in andere sectoren niet. Dat is een beeld dat ik ten stelligste bestrijd. Ik vind de ontwikkelingssector een hele inspirerende wereld waar doorgaans kwalitatief uitstekend werk wordt geleverd onder moeilijke omstandigheden. Ik zou het toejuichen als Irrgang ook eens andere sectoren onder de loep zou nemen. Dat zou het geschetste beeld iets meer in perspectief zetten.

Verder ben ik ook niet van de stroming die vindt dat ontwikkelingssamenwerking een soort vrijwilligerswerk behoort te zijn. Ik vind dat ontwikkelingssamenwerking een ingewikkeld en moeilijk vak is waar een goede honorering tegenover hoort te staan. Ik ben ook blij dat er steeds meer mensen ‘van buiten’ de sector komen versterken, net zoals jij zelf ook uit het bankwezen afkomstig bent. Dit heeft de sector nieuw bloed gegeven en het is logisch dat deze mensen niet voor een appel en een ei binnenstromen. Dat deze mensen er soms in arbeidsvoorwaarden en salaris op achteruit gaan maar toch per se in de ontwikkelingssamenwerking willen werken, vind ik hartverwarmend. Het gaat in het leven niet alleen maar om zoveel mogelijk geld verdienen.

Als ik nu de lijst die RTL Nieuws presenteerde bekijk, dan vind ik de honorering van de meeste organisaties heel redelijk. Neem de brutosalarissen van de directies van bijvoorbeeld Hivos, Terre des Hommes en OxfamNovib. Die liggen allemaal iets boven de 100.000 euro per jaar. Een prima salaris lijkt me, waarin bovendien tot uiting komt dat het een verantwoordelijke baan betreft.

Maar jouw salaris Dirk valt echt uit de toon. Je verdient zo’n 50.000 euro per jaar meer dan Manuela Monteiro (Hivos), Ron van Huizen (Terre des Hommes) en Farah Karimi (OxfamNovib). Je verdient ruim 63.000 euro per jaar meer dan de alom geprezen Nico Roozen van Solidaridad. En ruim twee keer zoveel als Danielle Hirsch van Both Ends, ook niet de minste uit de sector. Dirk, ben jij echt zoveel beter dan bovengenoemde directeuren en is jouw werk echt zoveel zwaarder? Zij hebben er overigens ook nog de zware taak bij om zelf fondsen te werven voor hun organisatie, terwijl SNV dat niet hoeft en haar geld vrijwel volledig van het ministerie van Buitenlandse Zaken krijgt. En dan is het salaris van jouw mededirecteur Annemiek Jenniskens nog niet eens meegenomen in de lijst van RTL Nieuws. Uit eerdere publicaties in Vrij Nederland weten we dat zij ruim 130.000 euro per jaar verdient. Deze verhoudingen kloppen gewoon niet Dirk, ook al doet SNV nogmaals uitstekend werk.

Ik hoop dat jouw Raad van Toezicht en vooral jijzelf wakker wordt en ziet dat dit zo niet langer kan. Het schaadt de hele Nederlandse ontwikkelingssector. En denk eens aan die vele duizenden burgers die ons veelgeprezen draagvlak in stand houden en zich op verjaardagen nu moeten verantwoorden voor jouw salaris en de meest idiote borrelpraat over onze ontwikkelingshulp over zich heen krijgen. Want dat is echt wat er nu gebeurt.

Dirk, ik wil een klemmend beroep op je doen. Ik vind dat jij nu aan zet bent. Maak een gebaar. Tom Poes, verzin een list. Is het nu echt te veel gevraagd om je salaris terug te brengen tot het niveau van bijvoorbeeld de directeuren van een aantal andere grote ontwikkelingsorganisaties in Nederland? Ook zou het verstandig zijn als jullie stoppen met het telkens maar toedichten van een status aparte aan SNV. Formeel is het inderdaad zo dat SNV niet onder het MFS-stelsel valt en geen lid is van de Vereniging Fondsenwervende Instellingen (VFI), zodat jullie inderdaad een aantal codes en salarisnormen handig kunnen omzeilen. Juridisch gezien doen jullie misschien niets fout, maar het gaat hier om het belang en het imago van de hele ontwikkelingssector Dirk. Zoals Ron van Huizen van Terre des Hommes afgelopen woensdag terecht op deze site opmerkte: als directeur in deze sector moet je ook rekening houden met de normen die hieraan verbonden zijn. En daarmee slaat hij de spijker op z’n kop. Ik hoop dat je snel het goede voorbeeld gaat geven Dirk. We rekenen op je.

Met een hartelijke groet,

Marc Broere

Hoofdredacteur Vice Versa