Vandaag begint in New York de top over de Millenniumdoelen. Vice Versa sprak met Christiaan Rebergen, de Nederlandse ambassadeur voor de Millenniumdoelen. ‘Ik wil  niet op voorhand zeggen dat we ontwikkelingshulp op een laag pitje zullen zetten omdat we misschien een centrumrechts kabinet krijgen.’

Het is alweer tien jaar geleden dat de Millenniumdoelen het levenslicht zagen. Met acht concrete doelen committeerden de regeringsleiders van 189 landen zich toen tot een ambitieus plan. Namelijk om de wereld in 2015 van in ieder geval de helft van alle armoede te hebben verlost. Maar, met nog maar vijf jaar te gaan, is nog geen van de doelen gehaald. Sterker nog, met voortzetting van het huidige tempo zullen de meeste doelen, in de meeste regio´s überhaupt niet worden gehaald. De economische crisis heeft roet in het eten gegooid. Maar ook komt van de vele gemaakte beloftes simpelweg niet veel terecht.  Vandaag begint daarom in New York de VN Millenniumtop met de veelbelovende titel ´Keeping the Promise.´ Ook vanuit Nederland zal er een delegatie aanwezig zijn onder leiding van de  Nederlandse ambassadeur voor de Millenniumdoelen, Christiaan Rebergen.

Wat doet de Nederlandse ambassadeur voor de Millenniumdoelen?

‘Mijn taken zijn om in het buitenland, maar eigenlijk vooral in Nederland, zoveel mogelijk aandacht te krijgen voor de Millenniumdoelen. Zo probeer ik de betrokkenheid van de Nederlandse samenleving bij de Millenniumdoelen te vergroten. Ik moedig uiteenlopende partijen aan om zich op een vernieuwende manier bezig te houden met ontwikkelingssamenwerking.’

Waarom is het  pas op het laatste moment bekend gemaakt dat ook  minister-president Balkenende meegaat?

‘Het probleem was dat de Millenniumtop precies samenvalt met Prinsjesdag. De top is maandag tot en met woensdag en op dinsdag is het natuurlijk Prinsjesdag. Dat houdt in dat je in principe niemand kunt inzetten vanuit het kabinet. De minister-president heeft samen met minister Verhagen besloten dat hij mee zal gaan. Dit is een heel positief signaal. Immers, hoe beter je gerepresenteerd wordt als land, des te meer kun je voor elkaar krijgen. Prinsjesdag en de Millenniumtop zijn beide belangrijk, dus het is zeer positief te noemen dat we tot een dergelijke verdeling hebben kunnen komen.’

Hoe gaat u in New York uitleggen dat de verkiezingen in Nederland gewonnen zijn door twee partijen die de ontwikkelingshulp respectievelijk willen halveren en afschaffen?

‘Ik krijg hier vele vragen over in de wandelgangen. Veel mensen zijn toch wel bezorgd over hoe het nu zal gaan met de ontwikkelingssamenwerking vanuit Nederland.  Op dit moment kan ik niet veel anders doen dan het huidige beleid van het demissionair kabinet uit te dragen en vast te houden aan de 0,8 procent. Ik kan wel gaan speculeren, maar dat lijkt me onverstandig.’

Wat is de Nederlandse inzet tijdens de Top?

‘Er zijn drie punten waar Nederland zich voornamelijk op zal inzetten. Dat is ten eerste op een tweetal specifieke Millenniumdoelen. Namelijk op MDG 3; de gelijkwaardigheid voor mannen en vrouwen. En op MDG 5; het tegengaan van moedersterfte. Ten tweede zullen wij de nadruk leggen op de fragiele staten. Ten slotte zijn de punten van belang waar we als Nederland vooral een meerwaarde kunnen bieden. Dan kun je dus denken aan ontwikkeling van de financiële sector, maar natuurlijk ook aan schoon drinkwater.’

Waar liggen de heikele punten?

‘Aan de ene kant spreken de ontwikkelingslanden ons aan op onze verplichtingen, zoals dat we bijvoorbeeld onze markten moeten openzetten. Maar aan de andere kant hebben ontwikkelingslanden zelf ook verantwoordelijkheden. Je hebt te maken met landen die niet de “Universele verklaring van de rechten van de mens” hebben aangenomen. Over mensenrechten verschillen we dan ook vaak van mening. Het is belangrijk dat er een actiegericht document vanuit Nederland en de Europese Unie komt, dat goed is dichtgetimmerd.’

Volgende week draait vooral om een tussentijdse evaluatie. Maar momenteel zijn we al 10 jaar bezig met de Millenniumdoelen, hebben we nog 5 jaar te gaan en is nog geen van de Millenniumdoelen gehaald. Is het geen tijd voor een nieuwe aanpak?

‘Het is op een heleboel punten de hoogste tijd om de aanpak te intensiveren. Toch moeten we ons niet blindstaren op de negatieve punten. Ja, er zijn inderdaad fragiele staten in bijvoorbeeld Afrika waar het minder goed mee gaat. Maar, er zijn ook landen die wel op schema liggen. We moeten dus kijken waar de successen liggen en wat we daarvan kunnen leren. Die successen moeten we omzetten naar een concrete aanpak.’

In Global Jobs Pact, een van de actieplannen tijdens de Top, wordt onder andere gepleit voor het stimuleren van economisch herstel en het creëren van banen. Wat gaat Nederland hier concreet aan doen?

‘Nederland heeft economische ontwikkeling sowieso al als een van de pijlers in haar beleid staan. Voor economische ontwikkeling heb je bedrijvigheid nodig. Of het nou om kleine informele bedrijfjes of grote bedrijven gaat, dat is waar de banen worden gecreëerd. Daarom moeten we ons inzetten om het investeringsklimaat van ontwikkelingslanden te verbeteren. Bijvoorbeeld door in te zetten op kennis en technologie. Dit is de manier waarop Nederland zich wil inzetten.’

Als de millenniumdoelen niet worden gehaald in 2015, is hier niemand verantwoordelijk voor. Worden er komende week loze beloftes gemaakt?

‘Er zit een zeker risico in dat er beloftes worden gemaakt die niet worden nagekomen, net als op bijeenkomsten in het verleden. Tegelijkertijd zijn dit juist ook de momenten waarop je landen kunt aanspreken op de beloftes die ze zelf hebben gemaakt. De bijeenkomst heeft niet voor niets de ondertitel ‘Keeping the promise.’ Wij zullen ook zeker vanuit Nederland partijen aanspreken op hun gemaakte afspraken. Daarom is het ook zo goed dat onze minister-president er bij kan zijn. In onze voorbereiding zijn we door veel bedrijven en organisaties geholpen. Zij hebben ons voorzien van hele nuttige informatie uit hun netwerk. Op de top zullen we deze informatie delen en dat zal de Millenniumtop alleen maar versterken.’

Bent u niet bang dat het beoogde nieuwe kabinet in Nederland zich sowieso niets van de afspraken gaat aantrekken?

‘Nogmaals, ik weet niet wat het nieuwe kabinet gaat doen. Maar om de situatie even te vergelijken met andere landen; in Groot Brittannië is nu een conservatieve regering aan de macht. Die regering heeft gezegd dat ze overal 20 procent op zullen bezuinigen, behalve op ontwikkelingssamenwerking. Ze hebben zich hiervoor gecommitteerd. Ik wil dus niet op voorhand zeggen dat we ontwikkelingshulp op een laag pitje gaan zetten omdat we misschien een centrumrechts kabinet krijgen. Bovendien is de Nederlandse situatie binnen Europa echt niet uniek. Er zijn namelijk meer landen met een centrumrechtse regering op dit moment.’