Drie dagen lang staat het Museum voor Communicatie in Den Haag in het teken van Knowledge & Change binnen de ontwikkelingssamenwerking. De conferentie is een initiatief van het kennisprogramma van Hivos. Vice Versa doet de komende dagen verslag. Met vandaag de know-what’s en know-how’s van de openingsessie.

De driedaagse sessie heeft het reflecteren met behulp van zowel de theorie als praktijk op dilemma’s, methoden en kennis van ontwikkeling tot doel. ‘Dialoog is noodzaak’, zei Hivos directeur Manuela Monteiro tijdens haar welkomstwoord. ‘De aan verandering onderhevige internationale ontwikkelingssamenwerking heeft nieuwe initiatieven nodig om verschil te kunnen blijven maken. Het draait daarbij om lange termijn investeringen in kennis. Kennis is verandering.’

Hoogtepunt van de eerste dag was een presentatie van Michael Edwards, een gerenommeerd wetenschapper op het gebied van maatschappelijk middenveld, filantropie en sociale verandering. ‘Het gaat niet om het herformuleren van kennis’, sprak Edwards. ‘Het draait om het beleid dat er gevoerd wordt ten opzichte van kennis. Welke ideeën vertalen zich in actie?’

Dat kennis en verandering met elkaar verweven zijn blijkt bijvoorbeeld uit de privatisering van het onderwijs in de Verenigde Staten. ‘De introductie van privaat onderwijs in de Verenigde Staten moest zorgen voor een betere regulering van de kwaliteit van het onderwijs. De basis hiervan was volledig gebaseerd op data en onderzoek. Desondanks is er een gelijke hoeveelheid data die het tegenoverstelde onderbouwt, namelijk dat privatisering van onderwijs geen voordelen heeft ten opzichte van openbaar onderwijs.’

Geen universele data

Edwards zei verder dat kennis gebaseerd is op een ideaal. ‘Er zijn geen universele data, er zijn alleen ideeën over welke data te verzamelen en welke niet. Het is zelfs zo dat wanneer bevindingen worden gecorrigeerd dit vaak niet geldt voor de gedachten van mensen. Het kan zelfs betekenen dat gedachten sterker worden. Maar wat moeten wij als actoren binnen internationale ontwikkelingssamenwerking hiermee?’

Hij gaf zelf een deel van het antwoord: ‘Er moet worden erkend dat er in elke samenleving counterweights zijn. Het besef dat wij co-creators van kennis zijn draagt bij aan het formuleren van de know-how die onderliggend is aan sociale verandering. De know-what is de know-how.’

Hierop voortbordurend formuleerde  Michael Edwards concreet: ‘Er moet worden begonnen vanuit de uitdagingen. We moeten publieke communicatie zien als de basis voor de know-what. We moeten onze instituties herinrichten. Academici en  practioneers moeten samenwerken, net zoals er moet worden samengewerkt met het Zuiden.’

Geen vluggertje

Daarnaast is onafhankelijkheid van belang, benadrukte Edwards. Op de vragen uit het publiek hoe dit verder te realiseren, antwoordde hij: ‘Het zien van verbonden is essentieel. Organisaties zouden met betrekking tot deze samenwerking niet moeten willen gaan voor een ‘quicky’. Het gaat om de lange termijn waarbinnen er de mogelijkheid is voor beweging. Conflict is daarbij gezond en moet geen exit betekenen. Conflict is juist de sleutel tot social knowledge.’

Tijdens de conferentie staan de resterende twee dagen nog drie vragen centraal:  Hoe nemen burgers krachtig deel? Welke nieuwe ‘change agents’ zijn er echt van belang? Op welke wijze is kennis een katalysator van sociale verandering? Vice Versa zal verslag blijven doen.