
Jonge werknemers van ontwikkelingsorganisaties kruipen in hun schulp
Van Janneke Juffermans verschijnt eind augustus het boek ‘Grenzeloos Gedreven’, over de invloed van ontwikkelingswerk op de persoonlijke levens van de mensen die erin werkzaam zijn. Voor Vice Versa houdt ze tevens een weblog bij. Deze keer doet ze verslag van een rondetafelgesprek met een aantal starters in de ontwikkelingsector. Wat kunnen jong en oud van elkaar leren? ‘Zelfs om mensen te vinden voor het rondetafelgesprek was niet makkelijk omdat enkelen het niet aandurfden om voor Vice Versa hun mening te geven.’
Voor Vice Versa mocht ik afgelopen week een rondetafelgesprek houden met 6 jonge professionals over op welke manier zij hun stem kunnen en durven laten horen binnen de gevestigde orde. Het was mijn eigen idee, ontstaan tijdens een strandwandeling. Er kwamen verrassende dingen naar voren. Zo ervaren veel jongeren een kloof tussen wat ze vinden en wat ze durven zeggen. Zowel binnen (voornamelijk de grote) organisaties als bij debatten voeren ouderen de boventoon. Zelfs om mensen te vinden voor het rondetafelgesprek was niet makkelijk, omdat enkelen het niet aandurfden om voor Vice Versa hun mening te geven.
Hierover nadenkend ervaar ik een tegenspraak met waar ontwikkelingssamenwerking volgens mij voor staat. Het idee van mensen bewust maken van hun rechten, opkomen voor hun belangen en zeggenschap geven, –empowerment- en dan zelf niet zeggen wat je echt vindt. Hoe komt het dat jongeren dat niet doen en in welke mate zijn de oudere werknemers zich hier bewust van? We kwamen er tijdens het gesprek achter dat het voor een deel aan de jongeren zelf ligt. Zij nemen te weinig verantwoordelijkheid, verdiepen zich soms onvoldoende in de ontwikkelingen (lezen bijvoorbeeld het WRR rapport niet), maar durven soms ook eenvoudigweg niet, omdat ze geïmponeerd worden door de ouderen binnen de sector. Deze laatsten beginnen hun vlammend betoog met een verwijzing naar het aantal jaar ervaring, opgedaan in het veld. Kom dan vervolgens maar eens met je punt, als het enige wapenfeit dat je kunt aandragen je stage op de ambassade van Ghana is.
Er bestaan natuurlijk ook nog de Jong OS debatten. Daar kunnen jongeren hun stem laten horen. Het idee werd geopperd om die debatten over een algemeen thema, zoals bijvoorbeeld het MFS-stelsel, te houden. Zodat er ook ervaren rotten op af komen en er een dialoog ontstaat. Echter, volgens Margreet die een van de organisatoren van deze debatten is, zie je dat als die ervaren mensen ook daadwerkelijk komen, de jongeren in hun schulp kruipen. Achteraf zeggen ze tegen elkaar: ‘Ik had dit en dat willen zeggen, maar ja, ik weet er eigenlijk te weinig van.’
We hebben het ook gehad over de kwaliteiten die jongeren met zich meebrengen, de frisse blik. Het minder defensief op kritiek reageren omdat ze zelf nog nieuw in de sector staan. De aansluiting bij jongeren in ontwikkelingslanden, die voor een groot deel tot de doelgroep van ontwikkelingsorganisaties behoren. Het breder kijken dan de sector lang is, gebruik maken van nieuwe media, zoals twitter en facebook, en andere partijen om mee samen te werken. Ook de meer pragmatische insteek, de actiebereidheid en de snelheid van werken en zaken in zich opnemen.
Het ging vervolgens over wat jongeren van de oudere generatie kunnen leren: diplomatie, de tijd nemen voor ontwikkelingen en het pitchen van ideeën binnen je organisatie: waar moet je zijn om draagvlak te creëren voor je vernieuwende idee? Maar toen ik de vraag stelde of ze inspirerende voorbeelden hadden binnen de organisaties waar ze werkten, mensen die voor hen richtinggevend waren, bleef het erg lang stil.
Zonde als deze kwaliteiten en visie van jonge professionals te weinig gezien worden. En zonde als de lessen die ervaren ontwikkelingswerkers aan hen kunnen overdragen te weinig bij hen binnenkomen. In november wordt er een conferentie georganiseerd voor en door jonge professionals binnen de ontwikkelingssamenwerking, maar iedereen is welkom. Hopelijk is het een aanzet tot meer uitwisseling over waar het heen moet met de sector, maar ook hoop ik dat de visie van jongeren nog beter zichtbaar wordt voor de ervaren generatie en de kennis, ervaring en vooral doorleefde inspiratie die ouderen kunnen overdragen meer toegankelijk wordt voor de jongeren.
In de Vice Versa van augustus om te beginnen het rondetafelgesprek..
www.grenzeloosgedreven.nl