Taco van der Mark is hoofdredacteur van Terre-magazine, het tijdschrift van Terre des Hommes. Voor Vice Versa doet hij verslag van zijn reis naar Haïti waar hij kijkt hoe de hulpverlening na de aardbeving is verlopen. Vandaag deel 5.

De Haïtiaanse taal zit vol vindingrijke afkortingen van het Frans. Zo wordt de l’eau (water) kort en krachtig dlo. Het opvangkamp vlak bij het hoofdkwartier van Terre des Hommes Lausanne in Grand Goave heet dus ook niet Petit Paradis, maar Tit Paradis (klein paradijs), vernoemd naar het gelijknamige dorp. Een kaal voetbalveld met twee houten doelen is het speelterrein voor enkele tientallen kinderen van het kamp. Het is ’s middags rond een uur of drie en de zon brandt ongenadig fel. Maar dat mag de pret niet drukken voor de jongens die zich in het zweet werken met voetbal en volleybal. In de schaduw van een grote boom vermaakt een groepje meisjes zich met touwtje springen. Weer iets verderop zitten kinderen op een groot wit plastic zeil die samen met de juf enthousiast en uit volle borst liedjes zingen.

Voor de sportieve Boiron Polymice (12) is de Argentijnse stervoetballer Messi zijn grote voorbeeld. In een opvallend geel T-shirt, met zijn borst vooruit en een brutale blik, is hij de andere jongens steeds te snel af. Hij gooit er moeiteloos een dubbele schaar uit en blijkt nauwelijks af te stoppen. En voor een penalty draait hij zijn hand natuurlijk niet om. Zonder problemen knalt hij de bal buiten bereik van de keeper hoog in de hoek. Daarna sloft hij nonchalant weg. Klusje geklaard, nu mogen de anderen.

Hij is elke dag op het veld te vinden, vertelt hij even later. ‘Ik vind het hier heel fijn, want ik houd van voetballen. Het leukste is om elkaar de bal toe te spelen terwijl we in een cirkel staan. Eén iemand in het midden moet dan proberen de bal af te pakken. Als we allemaal heel snel zijn, duurt het soms lang voordat iemand de bal heeft. Dan hebben we veel plezier.’

Kapot

Het opvangkamp Tis Paradis werd vlak na de aardbeving geopend – een initiatief van Terre des Hommes Italië en de Italiaanse overheid – en biedt onderdak aan 500 families. Ook de familie van Boiron kwam hier terecht. ‘Tijdens de aardbeving waren we in het huis van mijn moeder in Tis Paradis. In één keer begon alles te bewegen en vielen de muren om. Alles ging kapot. Van ons huis is niets meer over’,  vertelt hij. ‘Het ergste is dat mijn zusje is dood gegaan. Dat maakt me heel verdrietig. Ik mis haar elke dag en moet steeds denken aan de aardbeving. Ik ben bang dat het weer gebeurt.’

Toen hij net in het kamp kwam wonen, waren er nog geen speelmogelijkheden. ‘Dat vond ik niet leuk, want ik kon nergens spelen. Ik verveelde me best wel’,  zegt Boiron. Dat veranderde toen Terre des Hommes Lausanne bij het kamp langs ging en onderzoek deed naar wat de mensen nodig hadden. Mogelijkheden voor de kinderen om te spelen, stonden hoog op het verlanglijstje. Terre des Hommes liet een speelveld aanleggen, distribueerde materialen en zocht jonge vrijwilligers uit het kamp om de spelactiviteiten te leiden. ’s Ochtends van negen tot twaalf doen ze dat voor de kinderen van zes tot tien jaar en ’s middags van drie tot zes voor de oudere kinderen tot twaalf jaar.

De elfjarige Lea Gorges is een van de meisjes die dagelijks meedoet aan de spelletjes en activiteiten. Zij vindt het fijn om domino te spelen en te volleyballen. Dan hoeft ze niet steeds te denken aan het feit dat ze geen thuis meer heeft en aan haar buurmeisje met wie ze goed bevriend was en die door de aardbeving omkwam. Ze heeft nog een favoriet spel ontdekt: als het even kan, gaat ze vliegeren. Heerlijk vindt ze het, een eenvoudige, van blauw papier gemaakte vlieger hoog in de lucht te zien bewegen. Prachtige symboliek: met het loslaten van de vlieger verdwijnen de vervelende gedachten uit haar hoofd. Zoals wolken die voorbijdreven aan de hemel.